Sera Anstadt

Profiel

Achternaam: Anstadt
Roepnaam: Sera
Voornamen: Serafina Klara
Geboren: 01-09-1923
Te:Lwów (Polen - nu Lviv, Oekraïne)
Overleden: 17-10-2008
Te: Amsterdam
Pseudoniem(en): Voor zover mij bekend heeft Sera Anstadt niet onder pseudoniem gepubliceerd.

Voor tweedehands boeken	Ook van Sera Anstadt
Raban Internet Antiquariaat	Klik hier !

Naar Boven

Werk

Proza

Al mijn vrienden zijn gek. De dagen van een schizofrene jongen (1983)
Een eigen plek: verhalen van een opgejaagde jeugd (1984)
Je bent maar een mens: een leven tussen twee tijden (1986)
Een zachtmoedig mens (1988)
De weg: een Poolse generatie in de verstrooiing (1990)
Een stevig glas: verhalen van drinkers (1992)
De donkere rails: het verhaal van een depressieve vrouw (1993)
De tralies van de tijd (1996)
Sallie (1997)

Basje en haar broer

Voor kinderen:

Basja en haar broer: kinderen uit Polen (1998)

Overige non-fictie

Bijdragen in 'De mantel een zorg: de plaats en de rol van de naaste van de patiënt in de GGZ: verslag van een studiedag Stichting Antonia Wilhelmina Fonds op donderdag 17 april 1986 te Wolfheze' (1987)
Literatuur, ziekte en gezondheid: tien ontmoetingen (1990)

Vertalingen/bewerkingen

Vertaald:

Alle meine Freunde sind verrückt: aus dem Leben eines schizophrenen Jungen (Duitse vertaling van 'Al mijn vrienden zijn gek' door Karin Arends-Kailer) (1989)
Alle mine venner er gale; en ung skizofrens tilværelse (Deense vertaling van 'Al mijn vrienden zijn gek' door Inge Bielefeldt) (1994)

All my friends are crazy

Bloemlezingen

Tonen

Tijdschriften

Sera Anstadt verzorgde in 2005 een feuilleton op de achterpagina van 'NRC-Handelsblad'.
Sera Anstadt publiceerde in 'Vrij Nederland', 'Tijdschrift voor ziekenverpleging' en 'De Tijd'.

Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)

'Een eigen plek: verhalen van een opgejaagde jeugd' verscheen in 1986 als Grote letterboek.
'Je bent maar een mens: een leven tussen twee tijden' verscheen in 1988 als Grote letterboek.

Naar Boven

Opmerkingen

Sera Anstadt komt uit een (liberaal) joods gezin. Haar broer Milo Anstadt is ook schrijver.
Haar vader had een borduurinrichting in Lwow, maar deze ging failliet door de beurskrach. Haar vader wilde in 1930 naar Brazilië, maar bleef hangen in Amsterdam.
Ze werd geboren op 1 september, maar heeft jarenlang 31 augustus op allerlei formulieren ingevuld (ze vond het leuk om op Koninginnedag geboren te zijn).
Ook in Nederland begon haar vader een borduurinrichting. Hij verdiende er maar weinig mee en Sera Anstadt kon niet meer onderwijs volgen dan de lagere school.
Ze werd lid van Anski, de vereniging van Oost-Europese joden in Amsterdam. Ze kreeg er toneelles van een Duits-joodse vluchteling.
In 1936 sloot Sera Anstadt zich aan bij de communistische jeugdbeweging. In 1939 brak ze met deze beweging.
In de Tweede Wereldoorlog dook ze onder. Ze werd verraden door Ans van Dijk. Sera Anstadt kwam na het verraad in de Hollandse Schouwburg terecht, om daarvandaan op transport te worden gesteld, maar wist te ontsnappen. Haar ouders overleefden de Tweede Wereldoorlog niet (Ans van Dijk kreeg in 1948 de doodstraf).
Sera Anstadt was in 1947 getuige bij het strafproces tegen Ans van Dijk. Ans van Dijk kreeg in 1948 de doodstraf (en was de enige vrouw die na de oorlog werd gefusilleerd).
Na de oorlog ging ze weer toneelspelen. Ook zong ze jiddische liederen, begeleid door Cor Lemaire.
Ze trouwde met de dichter/kinderpsycholoog Albert Jan (Peter) Govers. Ze kregen een dochter en een zoon. Ze scheidden in 1954.
Met haar zoon ging het vanaf zijn vijftiende geestelijk niet goed. Ze beschreef haar strijd in de wereld van de psychiatrie in haar eerste boek 'Al mijn vrienden zijn gek'. Ze beschreef de toenmalige psychiatrische stromingen als 'Moeder krijgt de schuld'. In hedendaagse termen was haar zoon schizofreen en autistisch.
Ze werd aangemoedigd om haar boek te schrijven door haar tweede man, de schrijver Manuel van Loggem (ze woonden 25 jaar samen, al scheidde hij nooit officieel van zijn eerste vrouw).
Sera Anstadt werkte eerst als toneelspeelster en later als creatief therapeute bij de Jellinek-kliniek in Amsterdam.
Vanaf pakweg 2000 was ze vaak te vinden in sociëteit Arti, op het Rokin in Amsterdam.
Ze heeft enkele keren een tia gehad. Ze overleed aan een hersenbloeding.

Naar Boven

Anderen over Sera Anstadt

Sera Anstadt heeft een voorzichtig boek geschreven, dat zichtbaar eerlijk is in wat het beschrijft, maar ook veel onbeschreven laat dat kennelijk een probleem was: de (onafgemaakte) relatie met haar ouders, de verhouding tot haar superintelligente broer, het raadselachtig in de steek gelaten worden door de communistische jeugd-organisatie waarvan zij lid was, verliefdheid en de ervaring sex-object te zijn van redders in de nood. Het nadeel van een autobiografisch verslag is dat die dingen niet onvermeld kunnen blijven (want ze zijn relevant voor wat er gebeurt). maar tegelijk ook te privé en irrelevant kunnen zijn om erop in te gaan. Als lezer verwacht je altijd een compleet verhaal, maar bij het lezen van dit boek realiseer je je ook wel dat de schrijfster recht heeft op het trekken van haar grenzen. (Hans Vervoort over 'Een eigen plek', NRC, 09-11-1984)
Sera Anstadt, schrijfster van Al mijn vrienden zin gek, een boek over haar schizofrene zoon en Een eigen plek, dat autobiografische oorlogsherinneringen bevat, heeft zojuist haar eerste roman gepubliceerd: Je bent maar een mens. Ook in dit boek valt haar strakke, sobere vorm op, terwijl de inhoud ontroert. (Doris Grootenboer, AD, 27-09-1986)
Sera Anstadt bleef schrijven - altijd over de oorlog, over de Poolse Joden, altijd dicht bij haar eigen belevenissen blijvend, ook als het een boek een roman of een kinderboek was. Met haar veel analytischer broer, die journalist, documentairemaker en schrijver werd, kon ze eindeloos heen en weer praten 'hoe iets was geweest'. (Esther Hageman, Trouw, 05-11-2008)

Naar Boven

Mijn favoriete citaat

Die winter had Raf dagenlang voor de haard gelegen
zonder contact met wie dan ook.
Hij viel voortdurend onder het roken in slaap
en in het vloerkleed waren grote gaten ontstaan.
Als ik er met mijn psychiater over sprak
zei hij dat hij me ook niet helpen kon.
(Sera Anstadt, Al mijn vrienden zijn gek, blz. 125)

Naar Boven