• Home
• Bibliografieën
• Citaten
• Weblog

• Profiel
• Werk
• Prijzen
• Opmerkingen
• Anderen Over
• Citaat
• Bronnen

Rein Blijstra

Profiel

Achternaam: Blijstra
Roepnaam: Rein
Voornamen: Reinder
Geboren: 29-08-1901
Te: Harlingen
Overleden: 10-07-1975
Te: Amsterdam

Pseudoniem(en): In de Tweede Wereldoorlog publiceerde Reinder Blijstra enkele novellen onder het pseudoniem R. van Harlingen (naar zijn geboortestad).

Werk

Proza

• IJzeren vlinders (1927)
• Graphische voorstelling (1930)
• Aanslag (1938)
• Mijn vriend de koning
• Gericht tot zelfbehoud (1941)
• Bij nadere kennismaking (525 ex.) (1944)
• Haaien voor Nabatoe ( 525 ex.) (1944)
• Het gevaarlijke beroep: novellen (1945)
• Geheim archief (1945)
• Mislukte isolatie (1946)
• Avontuur in eenzaamheid (1946)
• Twee tegen één (1946)
• Mijn vriend,de koning (1947)
• Voor het vaderland: een novelle (1947)
• Diagnose (1947)
• Evenwijdige lijnen (1949)
• Europa mijn vaderland: een reisboek (1953)
• Hoogtevrees: twee novellen (1954)
• Reiziger in Hellas (1955)
• De stem in de woestijn (1955)
• Laatste onderhoud (1956)
• Tegenzin en tegenstand (verhalen) (1959)
• Dilemma: twee verhalen (1960)
• Reiziger in Europa (1961)
• Ik ben het zelf niet (1961)
• Het planetarium van Otze Otzinga en andere verhalen (1962)
• Een schot in de bergen (1963)
• De oude dame en de tafelronde (1964)
• Iemand is de ander: en andere dialogen (1964)
• Zij van ons: vier dialogen (1965)
• Een Faust (1967)
• Metamorfose: science fiction (1968)
• Mislukte isolatie
• Trio (1969)
• Het slachtoffer was de dader (verhalen) (1971)
• Eyripides in Pella (1972)
• De tegenspeler (500 ex.) (1972)
• Hector verslaat Achilles (500 ex.) (1973)
• Goud blinkt (500 ex.) (1973)
• Naar een ander paradijs: verhalenreeks (500 ex.) (1974)
• Een schrijver op zoek naar zijn figuren (500 ex.) (1974)
• Het ongeschreven evangelie (1975)
• Mijn tijd is beperkt (500 ex.) (1975)
• De nuttelozen (1976)
• Van de vissen uit heb ik geen leven: een bundel prozagedichten (1977)
• Geen Menelaos zonder Helena; Een kleine Oresteia; Amfion (1977)
• Tussen vijand en vijand: verhalen en dialogen (1979)
  
  

Dagboeken

• Mijn tijd is beperkt (1975)

Toneel

• Twee tegen één: toneelspel in drie bedrijven (1946)
• Anaxagoras (1959)
• Een Faust: dialoog (1967)

Overige non-fictie

• Rotterdam: de geschiedenis van tien jaar wederopbouw (met anderen) (1955)
• Nederlandse stedebouw na 1900 (1957)
• Nederlandse bouwkunst na 1900 (1957)
• 's-Gravenhage, stad om de vijver (1964)
• Rotterdam, stad in beweging (1965)
• Reiziger in Turkije: voor en voorbij de Bosporus (1966)
• De Nieuwe Kunst in het stadsbeeld van 's-Gravenhage (Art nouveau in 's-Gravenhage) (1967)
• Wij wonen, wonen wij?: beschouwingen over het leven binnen en buiten de woning (1967)
• Art Nouveau in 's-Gravenhage (1967)
• C. van Eesteren (1968)
• B. Merkelbach (1968)
• Vroeg-19e eeuwse bouw in 's-Gravenhage (1968)
• Laat-19e eeuwse bouw in 's-Gravenhage (1969)
• 2000 jaar Utrecht: stedebouwkundige ontwikkeling van castrum tot centrum (1969)
• Stedebouw 1900.1940 in 's-Gravenhage (1970)
• Haarlem: heel oud, heel nieuw (1971)
• Berlage in 's-Gravenhage (1971)
• Architectuur 1900-1920 in 's-Gravenhage (1972)
• Architectuur 1921-1940 in 's-Gravenhage (1973)
• Over Haagse architectuur (1975)

Vertalingen/bewerkingen

Rein Blijstra vertaalde verhalen van 1001 nacht uit het Frans. Deze vertalingen verschijnen nog steeds in verzamelbundels met 1001-nacht-verhalen.

• A.E, Brehm, Het leven der dieren (vertaald onder toezicht van R. Blijstra) (1930)
• J.S. Fletcher, De geheime lading (1931)
• Heinrich Mann, De blauwe engel (1931)
• Erich Maria Remarque, Het droomkasteel: een kunstenaarsroman (1931)
• Franz Wolter, Het gelaat van Christus? (1932)
• R. Hennig, Raadselachige landen (1932)
• Nicolai Kazantzaki, De tuin der rotsen (1939)
• J.C. Mardrus, Alle verhalen van 1001 nacht (16 delen) (met anderen) (1962-1965)
• Vrouwenlisten: verhalen uit 1001 nacht (met anderen) (1999)
• Liefdeslessen: verhalen uit 1001 nacht (met anderen) (1999)

Vertaald:

• Netherlands architecture since 1900: with photographs and a list of buildings completed since 1945 (Engelse vertaling van 'Nederlandse bouwkunst na 1900' door Dorothy de Graaf) (1960)
• L'architecture néerlandais après 199 (Franse vertaling van 'Nederlandse bouwkunst na 1900') (1966)
• B. Merkelbach (Duitse vertaling van B. Merkelbach' door Joseph Tichy) (1968)
• 'Das Planetarium des Otze Otzinga', vertaald door Siegfried Mrotzek (1980)
• 1 verhaal: 'Otze Otzinga’s Planetarium' in 'New Worlds from the Lowlands', ed. Manuel van Loggem, vertaald door Wanda Boeke (1982)

Rein Blijstra schreef samen met H. Bruch een inleiding voor (+ aantekeningen bij)

• Vondel, Lucifer (1934)
• Vondel, Maria Stuart (1934)
• Vondel, De Leeuwendalers (1934)
• Vondel, Palamedes of vermoorde onnozellheit (1934)
• Vondel, Het pascha ofte de verlossinghe der kind'ren Israels wt Egypten (1934)
• Vondel, Gijsbreght van Aemstel: d'ondergang van zijn stad en zijn Ballingschap (1934)
• Vondel, Hippolytus of rampsalige kuyscheyd (1934)
• Vondel, Sophompaneas of Joseph in 't hof (1934)
• Vondel, Samson of heilige wraeck: treurspel (1934)
• Vondel, Batavische gebroeders, of onderdruckte vryheit: treurspel (1934)
• Vondel, Adam in ballingschap of aller treurspelen treurspel (1934)
• Vondel, Noah of ondergang der eerste weerelt: treurspel (1934)
• Vondel, Maeghden: treurspel (1934)
• Vondel, Peter en Pauwels: treurspel (1934)
• Vondel, Joseph in Dothan: treurspel (1934)
• Vondel, Joseph in Egypten (1934)
• Vondel, Salmoneus: treurspel (1934)
• Vondel, Jeptha of offerbelofte: treurspel (1934)
• Vondel, Koning David herstelt: treurspel (1934)

Bloemlezingen

Tonen

Tijdschriften

• Rein Blijstra was redacteur van 'Forum'.
• Hij was met Anthonie Donker redacteur van 'Critisch Bulletin'.
• Rein Blijstra was in 1927 mede-oprichter van 'Avontuur'.
• Rein Blijstra schreef van 1936 tot 1940 over Engelse literatuur voor 'N.R.C.'.
• Rein Blijstra was van 1945 tot 1966 chef kunstredactie van 'Het Vrije Volk'.
• Rein Blijstra publiceerde in 'Criterium', 'Elsevier', 'De Stem', 'Maatstaf', 'De Nieuwe Gids', 'De Groene Amsterdammer'.

Over Rein Blijstra

• 1 hoofdstuk: 'Vitale verstandelijkheid' in 'Onderzoek en vertoog 2' van Victor E. van Vriesland (1958)
• 'Voorspel en voorspelling: Nederlandse science fiction van Mr. W. Bilderdijk tot Harry Mulisch en Raoul Chapkis' (met werkboekje) (1970)
• 1 hoofdstuk: 'En in die tussentijd speel ik allerlei leuke dingen' in 'Flierefluiters apostel' van Martien J.G. de Jong (1970)
• Martien J.G. de Jong, 'Landen, steden.... mensen' (over literatuur en architectuur in het werk van R. Blijstra) (met werkboekje) (1971)
• 1 herinnering aan Rein Blijstra in 'Buddingh' van A tot Z: ontmoetingen met Nederlandse en Vlaamse letterkundigen', verzameld door Ares Koopman (1990)
• In het hoofdstuk: 'Een dubbel ongeluk' in 'Opmars der plagiatoren' van Hans van Straten wordt 'Homme's hoest van W.F. Hermans vergeleken met 'Het ongeluk' van R. Blijstra (1993)

Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)

• 'Reinder Blijstra 1901-1975: een vriendenboek' (1976)
• 1 privé-foto met begeleidende tekst van Max Dendermonde in 'De gevoelige plaat', redactie Lisa Kuitert en Mirjam Rotenstreich (1995)

Literaire prijzen

• Prijs van de Stichting Kunstenaarsverzet 1942-1945, 1953 voor zijn novellen
• Prozaprijs van de gemeente Amsterdam 1955 voor 'Een schot in de bergen'
• Marianne Philips-prijs 1959 voor zijn hele oeuvre
• Pierre Bayle-prijs 1965 voor zijn kritische beschouwingen op het gebied van de architectuur

Rein Blijstra was lid van de jury voor de volgende prijzen:

• Prozaprijs van de gemeente Amsterdam 1953, 1957
• Prijs van de Stichting Kunstenaarsverzet 1942-1945, 1954, 1959, 1961, 1964
• Reina Prinsen Geerligs-prijs 1957
• Pierre Bayle-prijs 1972

Opmerkingen

• Rein Blijstra deed eindexamen HBS in Amsterdam. Hij studeerde medicijnen in Utrecht en Duits in Amsterdam, beide studies brak hij voortijdig af.
• Daarna ging hij werken in de journalistiek en de uitgeverij.
• Tussen 1934 en 1937 maakte hij veel reizen door Europa en dan vooral door Griekenland en Spanje.
• Rein Blijstra was o.a. bevriend met Jan Campert en Simon Vestdijk.
• Tijdens de Tweede Wereldoorlog zat hij in Haarlem ondergedoken samen met de architect Ben Merkelbach. Deze wekte zijn belangstelling voor architectuur en na de oorlog heeft hij een aantal boeken over bouwkunst en steden geschreven.
• Hij gold in de jaren na de Tweede Wereldoorlog als één van de beste schrijvers van korte verhalen in Nederland.
• Rein Blijstra schreef ook science-fictionverhalen, stadsbeschrijvingen en reisschetsen.
• In Utrecht is een straat naar hem genoemd.
• Joost Zwagerman nam in 2005 het verhaal 'Het ongeluk' op in zijn verhalenbundel 'De Nederlandse en vlaamse literatuur vanaf 1880 in 250 verhalen'. Zwagerman noemde Blijstra de grote verrassing in deze bundel.

Anderen over Rein Blijstra

• Hij reisde veel, hetgeen zijn werk - hij schreef vooral uitstekende short-stories - vaak een internationale allure verleent. (C. Buddingh', Encyclopedie voor de wereldliteratuur, blz. 72)
• Debuteerde voor WO II met enkele novellen en een roman. Publiceerde clandestien tijdens de bezetting (onder ps. R. van Harlingen): Bij nadere kennismaking (1944) en Haaien voor Nabatoe (1945). Evolueerde sindsdien tot een van Nederlands knapste beoefenaars van het novellengenre, waarvan hij het eigen, specifiek dramatische karakter onderstreepte. (W. Gobbers, De Nederlandse en Vlaamse auteurs, blz. 81)
• Ik heb hem, begin jaren vijftig, een paar weken meegemaakt op De Pauwhof. Hij leek mij een moeilijke man, moeilijk voor zijn directe omgeving, in zijn geval zijn vrouw Miesje. Hij was van de generatie van Marsman, Slauerhoff, Ter Braak, Du Perron - de laatste noemt zijn naam nog een enkele maal in zijn Cahiers -, en hij was tien jaar na hun dood ook nog steeds literair actief, maar hij had het niet gehaald, er was niet één geschrift van hem dat althans een klein groepje lezers echt was bijgebleven, en dat had hem - ongetwijfeld - verbitterd, ook al liet hij daar dan ook nooit iets van merken. (C. Buddingh', Buddingh' van A tot Z, blz. 22)
• Zijn veelal korte, in zakelijke stijl geschreven verhalen kennen een knap geconstrueerde plot en stellen vaak een moreel dilemma centraal. (Oosthoek Lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur, blz. 39)
• 'Rein Blijstra,' aldus Willink, 'was een allerliefste man, maar hij had het gezicht van een misdadiger. Op een keer zat ik met Du Perron en Slauerhoff in Americain, toen Blijstra langs kwam en een praatje maakte. Nauwelijks was hij weg of Slauerhoff spreidde zijn vingers voor zijn gezicht en zei: "Tralies ... ik zie tralies voor die kop!"' (Jeroen Brouwers, Zachtjes knetteren de letteren, blz. 173)

Mijn favoriete citaat

Men heeft te kiezen, dacht hij wel eens,
òf men verkoopt en dan wordt men rijk
òf men droomt en dan is men rijk.
(R. Blijstra, Ik ben het zelf niet, blz. 5)

Bronnen o.a.

• C. Buddingh', Encyclopedie voor de wereldliteratuur (1954)
• P.H. Dubois, Hedendaagse Nederlandse kunst: Letterkunde (1956)
• Paspoort voor de lezer. Nederlandse en Vlaamse auteurs van nu (1968)
• Lexicon van de moderne Nederlandse literatuur (1978)
• Querido's letterkundige reisgids (1983)
• Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
• De Nederlandse en Vlaamse auteurs van middeleeuwen tot heden (1985)
• Nederlandse literaire prijzen 1880-1985 (1986)
• Winkler Prins lexicon van de Nederlandse letterkunde (1986)
• Prisma van de pseudoniemen (1992)
• Oosthoek Lexicon Nederlandse & Vlaamse literatuur (1996)
• Website van de Koninklijke Bibliotheek (maart 2022)