Terug naar januari 2009

 

1 februari 2009

Al stijgt de geest ook ranker dan een meeuw,
wij blijven blinder dan de blindste mollen.
Ik huiver voor de hoogmoed dezer eeuw,
voor haar atomen, kijkers, wereldbollen,
(Max Dendermonde, Al stijgt..., fragm., Eiland van Circe, blz. 19)

Verjaardag van Hannie gisteren. Riet was er deze keer ook. Ze zat lang namens Groen Links in de Provinciale Staten van Flevoland. Als statenlid en als burgerlid in een commissie (hier noemen we dat schaduwraadslid). Het is een ander soort politiek in de Staten, maar veel komt op hetzelfde neer, omdat het nu eenmaal mensenwerk is.
Cees had een raadel meegebracht. Hij had het via de mail gekregen en zelf nog aangevuld. Met name Warner, Lidy en ik zaten ons er af en toe het hoofd over te breken, maar kwamen er niet uit. Later op de avond gaf Cees wat hints, of meer denkrichtingen, en exact op hetzelfde moment hadden Warner en ik het antwoord:

Het is groter dan God.
Het is slechter dan de duivel.
Rijke mensen hebben het nodig.
Arme mensen hebben het.
Als je het eet dan ga je dood.
Als je het aan hebt, loop je er naakt bij.
Als mensen het leuk vinden, hebben zij geen gevoel voor humor.

Ruud heeft een voldoende voor het aanpassen van Schrijversinfo voor het vak "gebruiksvriendelijke websites maken". Ik maak graag gebruik van zijn werk, omdat het ook écht een verbetering is. Ik hoop alleen dat ik het ook technisch aankan. Bovendien zal het nog wel een hoop werk zijn om alle bladzijden 'om te zetten'. Als het goed is ziet u hier de aanpassingen binnenkort.

Mark uit V3 mailt me dat zijn tante ook een boek heeft geschreven:
- Tosca Dijkhuizen-Rijnties, Vrouwen en hun partners over PND - behandeling, genezing en verwerking van een postnatale depressie (1989)
Deze tante is een ervaringsdeskundige en ze is daarna gaan studeren. Ze geeft nu therapie en heeft er deze website over gemaakt. Ik bedank Mark via een mailtje. Hij blijkt vandaag ook dit weblog gelezen te hebben (op zoek naar mijn emailadres waarschijnlijk) en geeft en passant ook even het antwoord op bovenstaand raadsel:

'Hallo, Graag gedaan, wou ook even doorgeven dat ik en Kean het raadsel dat op uw weblog stond na een minuut al hadden opgelost! Nou ja, Kean had het na een minuut opgelost. Ik stuurde het naar hem via msn en hij kwam bijna gelijk ermee dat het antwoord 'niks' was. En dat leek mij ook heel logisch.'

Soms geloof je niet wat je gebeurt. Ik zie op televisie een reportage over de gruwelijke moorden op baby's in België deze week. Radeloze ouders in beeld. Ik heb genoeg ellende gezien en zap door, dan komt er heel groot 'Baby te huur' in beeld. Je gelooft het niet (trouwens ook niet dat er echt een programma met die titel bestaat).

Nog een toegift van de Open dagen van vorige week. Kinderen (maar ook volwassenen) konden met een kopen Rembrandt-living statue op de foto. Hieronder probeer ik Rembrandt iets uit te leggen . Ik geloof dat hij het begrijpt, want zijn ogen glimmen:

1 bestelling: knipsels Kees van Domselaar.

2 februari 2009

Vanochtend op weg naar school had ik - op dat kleine stukje - twee keer bijna een aanrijding. Eerst op de rotonde op de Monding/de Reede. Een fietser zonder licht schoot voor me langs. Ik kon nog net op tijd remmen. Even verderop, op het kruispunt met de Rondweg, remde de auto voor mij, halverwege de kruising, voor een fietser. Ik kon zijn achterkant nog net ontwijken. Met bonkend hart kwam ik op school aan.

Ik was blij met mijn collega's vandaag. Donderdag begint het project voor de tweede klassen. Ik had me voorbereid op drie middagen uitzoeken en kopiëren van materialen en het in mapjes stoppen daarvan. Zonder dat het was afgesproken of gevraagd bleven de collega's die hadden meegeschreven aan het project de hele middag op school en het werk is vrijwel af!

 

Vandaag nam ik de zaterdag in Bredevoort gemaakte foto's nog eens door. Ik werd getroffen door het gedicht van Willem Wilmink. Wie de documentaire 'Dichter in de Javastraat' heeft gezien, weet dat Wilmink de laatste jaren zijn huis bijna niet meer verliet. Zeker niet om de stad uit te gaan. Hij bracht het zelfs niet op om de bruiloft van één van zijn zoons te bezoeken. In dat licht is dit een schrijnend gedicht.

Een whiskydiner in residence Rhenen, verzorgd samen met Jan, de slijter van het Bruïneplein. Een prima viergangenmenu, nog een amuse vooraf en bij elke gang een glaasje whisky. Aparte whisky's met een uitleg van whiskykenner (en mijn broer) Jan Beek. Jan doet dat op een geheel eigen en bijzonder aardige manier. Hij heeft er duidelijk verstand van, praat vlot, doet er af en toe een woordspeling tussendoor en draagt als klap op de vuurpijl op zo'n avond ook nog eens een kilt. Ik was vanavond zijn gast en hielp daarom ook een paar keer met het uitdelen van de glazen whisky. Ik had op een gegeven moment een blad vol glazen uit een fles van € 300,00. Ik kneep hem toch een beetje, want je zult zo'n blad laten vallen.

1 bestelling: Bergman, 'Bij leven en later zorg'.

3 februari 2009

Halve klassen vandaag. In de derde klas zijn er diverse leerlingen op stage. In de vierde was er een biologiepracticum tijdens mijn les. Meestal heb ik niet zo'n moeite met enige improvisatie, maar vorige week was ik drie dagen ziek en donderdag en vrijdag ben ik uitgeroosterd vanwege het project van de tweede klassen. Ik had deze lessen van vandaag dus gewoon nodig om de geplande stof te bespreken en de opdrachten te laten maken.

Voor de opening van dat project wilden we nog iets opvallends. Er is een korte film over de opwarming van de aarde en we hebben organisatorische mededelingen, maar dat is wat kaal. Vandaag huurde ik bij 'Het masker' in Wageningen een ijsberenpak. De ijsbeer is tegenwoordig zo'n beetje het symbool van die opwarming. Nu moeten we nog de tekst voor een klein toneelstukje verzinnen en iemand die zo gek is om in dat pak te kruipen. Bij Lidy op de Oranjeschool werken ze deze weken over ijsberen en pinguins. Ik wil daarom zelf proberen daar 's middags een uurtje in dat pak naartoe te gaan, zo snijdt het mes aan twee kanten en het is ook wel leuk om eens iets voor Lidy's werk te doen.

De gevouwen stafkaarten verkoop ik regelmatig. Van de ongevouwen exemplaren heb ik er nog geen enkele verkocht. Ik ben daarom maar begonnen die te vouwen. Het is wel een hele klus, maar het is toch de bedoeling dat ze verkocht worden.

4 februari 2009

Tekstverklaringen in Havo-4. Vier verschillende leerlingen vragen aan me wat 'pessimistisch' betekent. Havo-4 en dan dat woord niet kennen! Ik antwoord op die vraag met: 'Ik dacht dat je dat wel zou weten, maar misschien ben ik te optimistisch.' Voor drie van de vier is dat genoeg, maar één leerling blijft me ook dan nog wazig aankijken.

Aan het eind van de middag kwam ik thuis. Mijn brood zat nog in mijn tas: geen tijd gehad om te eten. Dat gebeurt me de laatste tijd niet vaak meer, maar vandaag was het, met lessen en de laatste voorbereidingen voor het project, werkelijk een gekkenhuis.

  'De valk' van Kester Freriks is gisteren uitgeroepen tot het boek met het mooiste omslag van 2008. Er waren twaalf boeken genomineerd, 'De valk' kreeg ruim 22% van de stemmen en won dus overtuigend. Een goed boekomslag moet opvallen in de winkel, het moet nieuwsgierig maken én op de een of andere manier iets te maken hebben met de inhoud van het boek.
Of dat allemaal opgaat voor dit boek weet ik niet, maar mooi vind ik hem wel. Een wat deftige, bijna klassieke uitstraling door (de borst van) de vogel en het grote witte vlak voor de vogel. De groene letters 'valk' vind ik minder mooi, maar het past wel in het geheel.
Het is ook wel aardig voor Freriks, een wat onderschatte schrijver die weinig prijzen wint. 'Hölderlins toren' (1981) werd bekroond met de Lucy B. en C.W. van der Hoogt-prijs (ik tel van hem wel vierentwintig keer dat hij lid was van een literaire jury, dat is dus nog geen garantie voor het zelf 'in de prijzen vallen').

Bij een antiquariaat in Driebergen bestelde ik zes boeken met gedichten en verhalen over provincies en steden. Ze zaten vandaag bij de post:
- Zeist, poëtische gemeente
- Zuid, Holland dichterlijk gewest
- Drenthe door dichtersogen
- Noord-Holland, woordkunst in waterlicht
- Nijmegen in de spiegel
- Utrecht in letters

2 bestellingen: K. Schippers, 'De waarheid als De koe' (2e druk), Gerrit Kouwenaar, 'landschappen en andere gebeurtenissen'.

5 februari 2009

De eerste dag van het milieuproject verliep goed. De kinderen waren enthousiast en lekker aan het werk. Uiteraard ging er hier en daar een kleinigheid mis, maar over de grote lijn ben ik heel tevreden. Jelle opende het project met een goed verhaal en een powerpointpresentatie. Aan het eind van zijn verhaal kwam ik van achteren op als ijsbeer. Ik liep tussen de rijen stoeltjes door, wat de gewenste hilariteit opleverde. Daarna vertelde ik een zielig ijsberenverhaal en riep de leerlingen op niet alleen over het milieu te praten, maar er ook vooral iets aan te doen.

's Middags bezocht ik in het ijsberenpak drie klassen van de Oranjeschool. Ik zou er niet kunnen werken, maar dit was heel leuk. Eerst wat voorzichtige (en licht angstige) kinderen, dan een voorzichtig aaien van de beer en uiteindelijk knuffelen en 'ijsberenhugs'. Zittend in een kring stelden de kinderen de ijsbeer vragen: Waar woont een ijsbeer? Wat eet een ijsbeer? Hou oud wordt een ijsbeer? Ik twijfelde of ik zou vertellen dat een ijsbeer ook zeehonden eet, maar dat bleken ze al te weten. Daarna ging het masker af, bleek ik 'een meneer' te zijn (en de man van Lidy) en mochten de 'durfals' ook even het masker op. Allemaal heel simpel, maar ik heb genoten van de gezichtjes en de reacties.

     
     

5 bestellingen: Willem Frederik Hermans, 'Drie melodrama's (Conserve/De Leproos van Molokaï/Hermans is hier geweest)', Tim Krabbé, 'De grot', Herman de Man, 'Het wassende water', Chris Powling, 'Roald Dahl', 6 x 'Ons Amsterdam'.

6 februari 2009

Nu ben ik verdorie mijn bril kwijt. Volgens mij had ik hem wel op toen ik naar school ging. Op school heb ik de lokalen, personeelskamer, kopieerruimte gecontroleerd, maar hij ligt er niet. Maandag nog maar eens kijken en dan hopen dat iemand hem op een onverwacht plekje tegenkomt.

Ik kreeg een vraag over Bomans: 'Geachte heer, Mij is verzekerd dat in de jaren vijftig Godfried Bomans een tekstje schreef over het 'onzedelijk' strand van Castricum. Is daar iets van bekend? Met vriendelijke groet,'. Ik heb de vraag doorgespeeld aan Bert, die ook nog weer leden van het Bomans Genootschap heeft gemaild, maar helaas: 'Het enige dat ons bekend is, is het feit dat Pa Pinkelman geboren zou zijn in Castricum. Verder is er niets bekend!'

Op de Nieuwe woordenkalender staat vandaag: Zesjescultur' (Cultuur die gekenmerkt wordt door de afwezigheid van de ambitie te excelleren, waarin men daarentegen genoegen neemt met voldoende of middelmatige resultaten.) De samenstellers van de kalender voegen het woord bij de daad door 'Zesjescultur' te schrijven! (of doorzie ik de grap niet?)

1 bestelling: single Wim Sonneveld, 'Catootje en Drie schuintamboers'.

7 februari 2009

De afgelopen dagen las ik 's avonds op bed 'Van Computers, Politiek, Amsterdam & een klein meisje' van J.H. Donner. Ik kende wel de verzamelde columns die hij schreef toen hij in een verpleeghuis lag. Op 24-08-1983 kreeg hij een hersenbloeding (achteraf had hij al op 05-02-1981 een eerste aankondiging gehad). Na een revalidatieproces van twee jaar schreef hij weer columns voor 'NRC Handelsblad'. Deze columns kostten hem zeer veel moeite, maar waren belangrijk voor hem. Ze vormden zijn band met de wereld buiten het verzorgingstehuis. De laatste vijf jaar woonde Donner in diverse verzorgingshuizen. Het laatst in 'Vreugdehof' in Amsterdam. Hij overleed in 1988 aan een maagbloeding.
De artikelen in dit boekje zijn van net voor zijn hersenbloeding. Langer, licht tijdgebonden, maar heel leesbaar. Ze geven vooral blijk van een geheel eigen wijze van denken. Eigenwijs ook wel, maar dat was al bekend uit zijn artikelen en boeken over Harry Mulisch.

Oude huizen maken geluiden , die onverklaarbaar zijn,
daarom heeft een mens medebewoners nodig,
niet in de eerste plaats voor een gevoel van veiligheid,
maar om een verklaring te geven voor alles,
dat daar continu de stilte verstoort.
(J.H. Donner, Van Computers, Politiek, Amsterdam & een klein meisje, blz. 39)

 

De mens is slecht.
dat is de hovaardige slogan, waarmee het christendom zijn miljoenen verovert.
Daar komen ze op af, de verwatenen en vermoeiden, de belasten en achtergeblevenen.
Daar is alles op gebaseerd. Hun kerk, hun school, hun politiek.

(J.H. Donner, Van Computers, Politiek, Amsterdam & een klein meisje, blz. 54)

 

Van mijn vader was is absoluut niet zeker.
Hij was natuurlijk een uiterst bewonderenswaardig man,
maar iedere zondagmorgen kreeg ik te horen over de zonden der vaderen,
die bezocht zouden worden aan de kinderen
en dat maakte mij achterdochtig.

(J.H. Donner, Van Computers, Politiek, Amsterdam & een klein meisje, blz. 54)

 

Een goed geheugen is het fundament van een evenwichtige geest,
maar vaak houdt de herinnering zich aan haar eigen prioriteiten.

(J.H. Donner, Van Computers, Politiek, Amsterdam & een klein meisje, blz. 106)

Omdat ik nu toch met Donner bezig ben, heb ik vandaag ook de Schrijversinfobladzijde over hem afgemaakt.

'Antiquariaat' wordt vaak verward met 'Antiqair'. De eerste handelt in oude boeken, de tweede in antiek. Af en toe krijg ik vragen over antiek en kunst, zoals vandaag: 'Ik ben in het bezit van een tekening van J.A. Toorop uit 1927, met titel “Heil: Paterke van Hasselt”. Links onderaan staat nog: “Paulus: 1 Thess.4. 1-7. Het geheel bevindt zich nog in goede konditie. Kunt u mij zeggen of dit stuk nog enige waarde heeft? Ik vraag u er naar, omdat ik onlangs in een artikel in de krant las, dat men nog enkele stukken miste. Bij voorbaar dank voor uw moeite!'

Daar ben ik zomaar op zaterdagmiddag in een disco. Temptation: dé Veense disco voor onze leerlingen. Janneke (de zus van Gijs) en Hendrie zijn de nieuwe eigenaren en hielden vanmiddag een openingsfeestje. We zijn ze wezen feliciteren en hebber er uiteraard ook wat gedronken. Ik zal bij de leerlingen wat extra reclame voor ze maken

 
Bij Hardeveld vond ik in de opruimingsbak voor de winkel 'De kunst van Toonder. Een persoonlijke keuze'. Een fraai boek uit 2002. Karakterschetsen voor Bommelfiguren en voor figuren uit 'Kappie', vrije tekeningen uit de jaren dertig, illustraties van rijmprenten uit de Tweede Wereldoorlog (van Halbo C. Kool, Gerhard Toonder en Gerrit Kamphuis), illegale spotprenten uit de Tweede Wereldoorlog, tekeningen die hij maakte voor 'Hollands Maandblad' en vrije tekeningen uit latere jaren.
Het boek beging met essays óver Toonder van Jaap van Heerden, M. Februari, Jan Wolkers, H.J.A. Hofland en Marcel Möring. Jaap van Heerden vertelt dat hij ooit geobsedeerd was door de plattegrond van kasteel Bommelstein. Uit de verhalen probeerde hij de plattegrond te (re)construeren, maar dat bleek onbegonnen werk: 'Binnen hetzelfde verhaal en zelfs binnen de dagelijkse strip blijkt er permanent verbouwd te zijn zonder dat daar in de tekst enige toelichting op gegeven wordt. Is de trapleuning op het ene plaatje geribbeld, op het andere is hij gepolijst. Nu eens ligt de open haard tussen twee ramen, dan weer er juist tegenover.'
Een prachtig boek, wonderlijk dat zoiets in de uitverkoopbak belandt. Ik kocht het voor € 7,50. Nieuw kost het € 27,50. Tweedehands vind ik het voor prijzen van € 17,50 tot € 22,00. Ik kocht het voor mezelf, maar zou er dus zelfs nog makkelijk wat aan kunnen verdienen.

Een televisiereclame voor de één of andere woonwinkel: 'Het prijsniveau is ongelooflijk voordelig!'. Het niveau kan laag zijn, maar niet voordelig. De spullen kunnen voordelig zijn, dat wel.
Terwijl ik zit te schrijven, kijkt Lidy naar 'Una voice particulare'. Wim Nijholt geeft tips aan de amateurzangers en is daarbij warm, invoelend en meelevend. Zo zie ik hem heel wat liever dan als de opgeblazen, zelfingenomen kikker die hij was in 'Op zoek naar Evita/Jozef.

2 bestellingen: Gerrit Kouwenaar, 'de tijd staat open', knipsels A.F.Th. van der Heijden.

8 februari 2009

Morgen is er een vergadering met de groep die 'iets' met Kees Stip van de grond moet tillen. Daar zouden de scholen voor voortgezet onderwijs bij betrokken moeten worden. Helaas zijn er morgen rapportvergaderingen en die moet ik echt voor laten gaan. Toch ben ik er in mijn hoofd actief mee bezig. Zo actief dat ik er niet van kon slapen en lag na te denken over een lesbrief. Die kreeg vorm in mijn hoofd en om half twee vannacht zat ik beneden aan tafel de grote lijnen op papier te zetten. Daarna had ik nog geen rust en lag een Kees Stip-achtig dierenvers te bedenken. Ik wilde er eigenlijk één met 'Veenendaal' erin, maar het werd Urk!

Op een aal

Een paling in oranje jurk
Zig-zagde op de markt van Urk
Oranje: 't was een Bhagwanaal
Zigzag: 't was na een bacchanaal.

 

In de galeries Intermezzo en Voilà in Dordrecht was vanmiddag de opening van een expositie van illustraties, collages en schilderijen van Katinka van Haren n.a.v. de Gorgelrijmen van C. Buddingh'. Haar 'Blauwbillgorgel' had ik al eens gezien, maar nu heeft ze er nog veel meer gemaakt. Ze passen goed bij de gorgelrijmen. Tegelijkertijd werd het jaarboek 2009 van het Buddingh' Genootschap gepresenteerd: 'Wie niet weg is is gezien'. Alweer het vijfde jaarboek en deze keer staat er een essay van mij in: 'De dagboeken van C. Buddingh' - en de vraag of W.F. Hermans op de man speelde'. Voor de leden van het Buddingh' Genootschap was er bovendien de bibliofiele uitgave 'Twee gedichten'. Een uitgave in 79 exemplaren van de gedichten 'Verloren' (een teruggevonden 'vroeg' gedicht) en 'Military service blues' (het eerste gedicht dat van Buddingh' werd gepubliceerd). Ik sprak Wim, Peter en Henk en het geheel was de moeite van de rit (door sneeuw en hagel) wel weer waard:

     

 Katinka van Haren en Wim Huijser

 Buddingh'-maskers

 'Twee gedichten' voor Sacha Buddingh'

Begin 1998 draaiden we op mijn basisschool een 'Annie M.G. Schmidt-project'. Voor mijn lol maakte ik toen een trefwoordenregister van haar kindergedichten-verzamelbundel 'Ziezo'. Op 22 oktober 1998 zette ik dat trefwoordenregister online op Geocities. Het staat daar nog altijd en eerlijk gezegd kijk ik er nauwelijk meer naar om. Vanavond zocht ik de bladzijde nog eens op en er blijkt nog altijd goed naar gekeken te worden. Er zijn nu 97.325 bezoekers geweest. De 100.000 bezoekers wordt dit jaar zeker gehaald.

3 bestellingen: Ernst van Altena, 'Een eend van vijfendertig. Geschiedenis van de 2CV', 5 x Manon Uphoff, 4 x Marcel van Maele.9 februari 2009

Verkorte lessen (30 i.p.v. 45 minuten) en daarna de hele middag rapportvergaderingen. We hollen via het project en dit soort 'tropendagen' door naar de voorjaarsvakantie en zorgen zo zelf dat we ook aan vakantie toe zijn. Daarbij is het ook nog eens heel koud in school. De verwarmingsinstallatie dacht dat het deze week vakantie was en de verwarming was vanmorgen daarom helemaal niet aangeslagen.

Ik verkoop verrassend veel poëzie de laatste weken. Vooral wat ik in november bij Bubb Kuyper kocht verkoopt heel goed. Ik wil zelf veel poëzie in de aanbieding hebben, omdat ik dat zelf heel leuk vind ('t blijft toch vooral een hobby), maar het maakt het wel aardiger als het dan ook nog eens een beetje 'loopt'.

Een stukje over W.F. Hermans - C. Buddingh' uit mijn bijdrage in het boek dat zondag gepresenteerd werd:

In die periode, dat ik met veel plezier de dagboeken van C. Buddingh' las, publiceerde W.F. Hermans een artikel over de dagboeken in het NRC Handelsblad (29-09-1978). Een artikel dat door velen werd gezien als een bewuste en kwaadaardige aanval. Hij schreef het artikel uit eigener beweging en bood het aan de krant aan. Als u het nog eens na wilt lezen, het is te vinden op blz. 366-378 in zijn boek 'Houten leeuwen en leeuwen van goud' (1979) (Een boek dat ik voor een paar euro gekocht heb in de ramsj bij De Slegte. Daar heb ik de dagboeken van Buddingh' nooit zien liggen).
Hermans schreef het artikel n.a.v. het verschijnen van 'Een mooie tijd om later te worden', maar richtte zijn pijlen nadrukkelijk óók op de schrijver Buddingh'. Hermans schiep er een vilein soort genoegen in om zaken en mensen waar hij het niet mee eens was, of die niet in zijn denkwereld pasten, in zulke artikelen de grond in te boren. Zijn boeken als 'Boze brieven van Bijkaart' (1977) en 'Malle Hugo' (1994) staan er vol mee. De Hugo in 'Malle Hugo' is Hugo Brandt Corstius. Hermans en Brandt Corstius waren het vaak en hartgrondig oneens en schreven tégen en over elkaar in hun columns en artikelen. Hugo Brandt Corstius boorde (onder het pseudoniem Battus) Hermans' boeken 'Nooit meer slapen' en 'Au pair' stevig de grond in. Beide artikelen zijn na te lezen in 'Letterkunst' (1993). De heren hadden duidelijk plezier in zo'n pennenstrijd. Brandt Corstius schrijft bijvoorbeeld (op blz. 41): 'U kent mij genoeg om te weten dat ik nooit zal zeggen dat Hermans zijn taalgebruik geen goed Nederlands is. Een schrijver als Hermans zit nooit fout. Als hij alle zinnen van hun onderwerp berooft, dan is dat geen fout, maar interessant.'
Hermans en Brandt Corstius plaatsen zich hiermee in een rij critici die begon met Lodewijk van Deyssel en zijn 'Scheldkritieken'. Van Deyssel schreef na zijn eerste scheldkritiek (waarin hij Frank Netscher met de grond gelijk maakte) in een brief aan Willem Kloos dat hij veel genoegen beleefde aan het formuleren van volzinnen die blonken als bajonetten in de zon, die neersabelden als ijzer op de schedels van de lezers. Hij was in zijn element bij het schel getrompetter, het donderend kanon, van de juichende en woedende beeldspraak. In die traditie moeten we naar mijn mening het artikel van Hermans zien. Misschien hoopte Hermans op een polemiek met Buddingh', maar daar was Buddingh' de persoon niet naar.

Onderaan bladzijde 107 is in mijn artikel het laatste woord ('zinnen') weggevallen. Storend.

Mijn bril heb ik nog niet teruggevonden. Morgen zal ik in de dagkrant aan de collega's vragen of iemand hem gezien heeft.

3 bestellingen: J. Verdam, 'Middelnederlandsch handwoordenboek', knipsels Kellendonk, Willem van Toorn, 'Dooltuin'.

10 februari 2009

In 'Wie niet weg is is gezien', het jaarboek 2009 van het Buddingh' Genootschap, staat een artikeltje van Wim Huijser over Con Schröders. Deze Con Schröders was bevriend met Buddingh' (en in het begin van de Tweede Wereldoorlog ook met bijv. Anthony Bosman en Jaap Duits). Schröders werkte in Dordrecht bij Morks boekhandel en verzorgde daar o.a. 'Morks Magazijn'. Later werkte Schröders ook mee aan het legendarische tijdschrift in één exemplaar: 'De schone zakdoek'. In 1956 vertrok hij naar Australië en sinds 1980 woont hij weer in Nederland. Zijn verhalenbundel 'Ontdekkingstochten' verscheen in 1984.
Ik ging gisterenavond op zoek naar informatie over deze Con Schröders, maar veel is er over hem op internet niet te vinden. Ook zelf heb ik weinig over hem. Er staat 1 gedicht van hem in 'De schone zakdoek. Onafhankelijk tijdschrift onder redactie van Theo van Baaren en Gertude Pape. 1941-1944', selectie door C. Buddingh', Theo van Baaren en Gertrude Pape' (1981) en eerder al vond ik in nieuwsbrief 238 van Fokas Holthuis (27-11-2007):

SCHRÖDERS, Con Collectie van 13 verschillende dichtbundels. Hilversum, Migrant Press, 1989-1994. 13 delen. Geniet. € 45,-
* De gedichten werden geschreven in de periode 1941-1993, de bundels zijn in eigen beheer uitgegeven en zijn zeer eenvoudig van uitvoering. Schröders was bevriend met Buddingh', met wie hij ook wel publiceerde.

Die nieuwsbrief is al vijftien maanden oud, maar ik stuurde toch maar een mailtje om te informeren of het verkocht is (als ik daar niet naar vraag, dan blijf ik erover nadenken). Vanavond kwam er een antwoord (aardige jongens daar bij Fokas Holthuis):

'Beste Mats, Dank voor je bestelling. Het blijken bij nadere bestudering 14 dichtbundels te zijn. We hebben ze al heel lang in huis, het zijn leuke boekjes, maar uit ergernis dat het geheel nog niet eerder verkocht is geeft Fokas je 50 % korting.'

Ik ben heel benieuwd naar die boekjes. Wordt vervolgd.

1 bestelling: knipsels Tessa de Loo.

11 februari 2009

De werkelijkheid is altijd weer gekker dan wat je kunt verzinnen: aan het eind van de tweede les ligt een Havo-4 leerling met zijn hoofd op zijn tafel. Ik vraag hem of hij het zwaar heeft. 'Nee, meneer, ik heb mijn werk al af.' Ik zag zijn schrift en hij had het inderdaad af. 'Je ziet er anders uit of je gisteren teveel hebt gedronken,' zei ik. 'Gisteren niet, meneer, maar ik heb sinds vorige week wel een biertender op mijn slaapkamer.' Dat verzin je toch niet! Een biertender op je slaapkamer?

Een collega gaf me een stapeltje boeken van Louis Paul Boon. Ze vroeg of ik misschien voor haar een boek van Anna Enquist had. Ik heb 'De kwetsuur' (1999) staan. Aan de code van het boek zag ik dat ik dat boek enkele jaren geleden weer van een andere collega heb overgenomen. Zo ben ik boekenintermediair tussen twee collega's!

De post bracht twee via Boekwinkeltjes bestelde wandelboeken:
- Jacob van Lennep en Dirk van Hogendorp, Nederland in den goeden ouden tijd, zijnde het dagboek van hunne reis te voet, per trekschuit en per dilligence door de Noord-Nederlandsche provinciën in den jare 1832 (1942)
- Joyce Roodnat, 100x Aan de wandel (2004)
Twee leuke, maar heel verschillende boeken. Ik wil ze gebruiken voor de reisgids, dan kan ik ook bij kleine plaatsjes een boek noemen waar dat plaatsje in voorkomt. Arnon Grunberg schreef een voorwoord voor het boek van Joyce Roodnat

2 bestellingen: Jacques den Haan, Adriaan Morriën en Charles Boost (samenstelling), Goed geboekt, Boekenweekgeschenk 1954, Tirade 52.

12 februari 2009

 

 

Het pakje dichtbundels van Con Schröders kwam vandaag met de post. Veertien in eigen beheer uigegeven bundeltjes. Simpel, gecopieerd (of geprint op een Star LC24-10 printer) en geniet onder de noemer Migrant Pers:
- Zwanenzang, ouderdomssonnetten (1989)
- Dichter bij de dichter, sonnetten 1942 - 1992 (1992)
- Alternatief, donkerbruine blanke verzen 1943-1983 (1992)
- Faits divers, sonnetten 1942-1982 (1992)
- Dutch sampler, poems by Con Schröders (1992)
- Iteratief (vroeger en nu), gedichten 1941 - 1993 (1992)
- Privé domein, sonnetten 1942 - 1992 (1992)
- Mislukte emigrant, sonnetten 1990 - 1992 (1992)
- Muziek voor Jantje, oorlogsversjes voor klein en groot 28 - 30 oktober 1944 (1993)
- De liefde, sonnetten 1942 - 1992 (1993)
- Taking stock of the Laughingstock, poems by Con Schröders (1993)
- De kolk "Bevrijding", weerbarstige impressies (augustus 1945) (1993)
- Het ontwaken, momentopname van een ochtend in maart 1945 (1993)
- Body - and soul?, poems (1994)

De Koninklijke Bibliotheek blijkt zeventien boeken van Schröders te bezitten. Daar zijn herdrukken bij, maar ook die in zeer kleine oplage. Van 'Body - and soul? : poems' bijvoorbeeld verscheen in 1999 een herdruk in vijf exemplaren. Nu krijg je wel de indruk dat je de jaartallen met een korrel zout moet nemen. De Koninklijke Bibliotheek geeft van 'Body - and soul? : poems' een eerste druk in 1993, maar in mijn boekje staat toch echt 1994. Ook 'Iteratief' heeft iets aparts in de jaartallen: 'geschreven in de jaren 1941 t/m 1993', maar uitgegeven in 1992.
De Koninklijke Bibliotheek heeft verder:
- Gargouille / Anthony Bosman ; voorafgegaan door een gedicht van C. Buddingh' en van Con Schröders; met twee tek. van Perdok (1942)
- De man van veertig jaar : novelle / Ernst Wiechert ; vert. uit het Duits door Con Schröders; en verlucht door Frans Hazeveld (1943)
- Ontdekkingstochten : verhalen (1984)
- Het heen en weer en meer oud zeer (1996)
- Het menselijk tekort, sonnetten (1998)
- De woorden (1998)
Van 'Iteratief' heeft de Koninklijke Bibliotheek twee drukken. Dat betekent dat bij mijn stapeltje dus vier boekjes zitten die de Koninklijke Bibliotheek niét heeft!

Bij een eerste, vluchtige lezing vind ik zijn gedichten in 'Mislukte emigrant' het mooist. Hij emigreerde in 1956 naar Australië. Het beviel hem daar niet en hij kwam in 1980 terug. In 'Mislukte emigrant' dicht hij bitter over zijn terugkeer in Nederland en het feit dat oudere remigranten hier bepaald niet met open armen ontvangen worden. Ze krijgen kritiek dat ze niet mee hebben betaald aan de sociale voorzieningen en er nu op oudere leeftijd wel gebruik van komen maken.

EINDELIJK ...

Tenslotte kwam het er toch van:
alles verkocht, afscheid genomen
van vrienden, kinderen; je dromen
vervuld door dat gewaagde plan.

Maar toen je uit het vliegtuig kwam,
werd je meteen de hoop ontnomen
dat je nu echt was thuis gekomen:
een vreemde was je in dit land...

Wat wilde je? Wat moest je hier?
Je had niet mee helpen betalen
aan A.O.W. en al dat spul.

"Je vaderland? Da's slap gelul.
Ga eerst maar gauw een stempel halen,
dan gaat de deur wat op een kier."

HET HEEN EN WEER

Maar toch voel je je hier weer thuis,
al staat de hokjesgeest je tegen,
heb je de pest aan al die regen
en wind: hier staat je ouderhuis,
spreekt men jouw taal (elders verguisd),
kan eindelijk aan die verzwegen
gevoelens lucht worden gegeven
tegen dat politiek gespuis.

Toch groeit dan stiekem weer verlangen
naar blauwe luchten, lange zomers,
het breken van enorme golven
op lege stranden - maar de wolven
hebben je je respijt ontnomen;
nu zit je hier voorgoed gevangen..

Met bovenstaande informatie heb ik vanavond de Schrijversinfobladzijde over Con Schröders afgemaakt. Niet heel uitgebreid, maar er is verder helemaal niets over hem te vinden.

1 bestelling: Abel Herzberg, 'Brieven aan mijn grootvader'.

13 februari 2009

Voorjaarsvakantie. Ik heb nu eerst behoefte aan een paar dagen flink slapen. Er liggen zestig boekverslagen 'Gouden ei' op me te wachten. Lidy wil de komende week de logeerkamer verven, nieuwe vloerbedeking leggen en er een babylogeerkamer van maken. Met Martijn ga ik in 'De Lampegiet' naar een optreden van Room Eleven (gitarist Arriën Mollema was korte tijd muziekleraar bij ons op school). We gaan een dag naar Utrecht (met een pasje met € 300,00 van de Bijenkorf) en ik heb een afspraak op het gemeentearchief om aan het boek over de 'Veense schrijvers' te werken. Omdat de week zo al aardig vol is, heb ik twee andere afspraken voorbij de voorjaarsvakantie gepland: een afspraak op de bibliotheek om te werken aan een Kees Stip-lesbrief en een afspraak om in Cuijk weer een grote verzameling knipsels op te halen.

Mijn bril is deze week niet tevoorschijn gekomen. Dilemma: nog even wachten of een nieuwe gaan kopen?

Een bijzonder aardig mailtje van Ivo de Wijs vanmiddag. Hij vertelt dat hij regelmatig mijn Schrijversinfo bezoekt en dat hij de pagina's prachtig en volledig vindt. Na zo'n mailtje kan ik er weer even tegen. De waardering is wederzijds: ik gebruik regelmatig gedichten/liedteksten van hem in mijn lessen (en bij 'Vroege vogels' mis ik zijn stemgeluid nog altijd).

14 februari 2009

Rommelmarkt in de Veenendaalhal. Eén rondje tafels met boeken, niet zo heel veel bijzonders, maar wel erg goedkoop: vier boeken voor één euro. En omdat ik wat kleine hobbyboekjes meenam, kreeg ik uiteindelijk twintig boeken voor drie euro.
- Aar van de Werfhorst, De groote stille knecht (blauwe salamander met - groene - stofomslag)
- Toon Kortooms, De zwarte plak
- Fleur Bourgonje, De verstoring
- Frank Herzen, De vier heemskinderen
- Jan H. Eekhout, 3 x, o.a. De man met de harmonica
- Maarten Maartens, De zonde van Joost Avelingh
Ik nam ook nog wat lp's mee:
- Trio Louis van Dyke, A whiter shade of pale
- Don Williams, A touch of
- Nana Mouskouri, British concert

 
Bij de Volkskrant bestelde ik de dubbel-cd 'Sleeping beauties'. Veertig onterecht vergeten nummers. Ricky Koole en Leo Blokhuis selecteerden deze nummers samen met hun publiek tijdens een serie theaterprogramma's: de Harmonium-tournee uit 2007/2008. Veel ook voor mij onbekende nummers en enkele nummers waarvan ik het onmidddellijk terecht vond dat ze op deze cd staan: 'Keep the curtains closed today' van Colin Blunstone, 'Time in a bottle' van Jim Croce en 'In the winter' van Janis Ian bijvoorbeeld. Woensdag kreeg ik een mailtje van de Volkskrant dat de bestelling was verstuurd. Donderdag zat hij niet bij de post en vrijdag ook niet. Ik maakte me al zorgen, maar vandaag was hij er en hij is het beluisteren méér dan waard!

Al tijden schrijft Thomas Verbogt dagelijks een column in de Gelderlander. Pas sinds kort lees ik hem regelmatig en hij krijgt mij wel te pakken met zijn kleine observaties en met zeker ook af en toe een mooie zin. Vandaag over vorig jaar ontvangen Valentijnskaarten:

Het waren lelijke kaarten,
maar het meeste wat met dit soort dagen (Moederdag!) te maken heeft, is lelijk.
Ik vermoed dat dit voor straf is.
Moeten we ons maar niet laten opjutten.

15 februari 2009

Een opruimdag: grote stapels kranten en tijdschriften hebben we doorgebladerd en weggegooid. Op de logeerkamer zijn we de boekenplanken aan het leeghalen. Ook daar is het één en ander van weggegooid. Er komen ook stapels video's tevoorschijn. Video-2000-banden zelfs. Wat doen we ermee? Ongezien weggooien? Er moet ook een band met opnamen van onze kinderen tussen zitten. Er staat nog een oude V2000-recorder. Hij heeft al jaren niet gedraaid, maar misschien doet hij het nog. We hebben de banden toch nog maar niet weggegooid. De kans is groot dat we ze ook de komende tijd niet bekijken en dat ze bij een volgende opruimronde alsnog ongezien de kliko ingaan.

Ik sta naar buiten te kijken. Het sneeuwt licht en de vogels zijn onrustig. Een merel staat op de rand van de vijver en buigt ver voorover om water te drinken. Dan stapt hij plotseling naar voren en loopt over het water! Het lijkt een klein wonder, maar een centimeter onder de oppervlakte ligt nog een klein laagje ijs, dik genoeg om hem te 'houden'.

De televisie staat aan: Buitenhof. De politici zijn zo voorspelbaar. Er wordt betoogd dat de regering, om de economie te stimuleren, uitgaven naar voren moet halen. Nu geld uitgeven om banen te creëren of in ieder geval te behouden. Dat lijkt op zichzelf geen gek idee, maar de aanwezige politici blijken niet bereid te zijn om écht en creatief na te denken. ze gaan bekende stokpaardjes berijden met dit geld. Mark Rutte wil grote infrastructurele werken naar voren halen en daarbij wil hij vooral van de verstikkende regelgeving af. Mooie woorden, maar hij wil gewoon snel veel wegen aanleggen en daarbij probeert hij de crisis te misbruiken om bezwaarprocedures (waar hij last van heeft) af te schaffen. Ga je schamen Rutte!

Vanmorgen realiseerde ik me ineens - met schrik - dat je bij Ivo de Wijs als dichter en cabaretier altijd rekening moet houden met ironie en tweede betekenislagen. Als hij me mailt dat hij mijn site zo volledig vindt, dan kan dat maar zo betekenen dat hij dat juist niet vindt! En ik ben me ervan bewust dat ik met name aan de Schrijversinfobladzijde over Ivo de Wijs zelf al een paar jaar niets toegevoegd heb. Vanmorgen heb ik dus met haastige spoed die bladzijde (met hulp van de website van de Koninklijke bibliotheek én van de de site van Ivo zelf) aangevuld. Nu ik er toch mee bezig was, heb ik ook maar wat boeken gescand. Ik moet ook nog een Vroege vogels-bundeltje hebben met zijn handtekening erin, maar die kan ik even niet vinden.

           

3 bestellingen: J.G. Kikkert, 'Hoe ver we zullen komen, weet ik niet. Het avontuurlijke leven van Alexandrina Tinne (183-1869)', BulkBoek 25 Rudy Kousbroek, Willem Elsschot, 'Kaas' en 'Lijmen/Het Been'.

16 februari 2009

Voor de reisgids heb ik vanmorgen de stadsdichters bijelkaar gezocht. Er zijn wat sites die ze vermelden, maar nergens compleet en nergens recent. Op sommige sites wordt vermeld dat er vijfentwintig zijn, maar ik tel nu al negenenveertig dorps- en stadsdichters:

Stad Dichter Termijn
Alkmaar Joost Zwagernan 2004-2008
Amersfoort David van den Bosch 2008-2009
Amsterdam
(stad)
Adriaan Jaeggi
Robert Anker
Mustafa Stitou
2006-2008
2008
2009
Amsterdam
(stadsdeel)
Robert Anker
Hans Kloos
Karel N. Grazell
Centrum
Westerparkbuurt
Zuideramstel
Apeldoorn Willem Bierman 2009-2010
Assen Erik Harteveld
Egbert Hovenkamp
2006/2007
2008/2009
Beverwijk Janet Kleiberg
Gerard Castricum
Pauline Mantz
Sipke Fluitman
Frits Smit
Anna Bongers
Arjan Slotboom
Canan Yagmur
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Borger-Odoorn Gerard Nijenhuis  2008-2009
Breda Olaf Douwes Dekker
Kees van Meel
2006-2008
2008-2009
Coevorden  Mart Brok 2008-2009
Den Haag Harry Zevenbergen
Daan de Ligt
2007-2009
'Haagsche Courant'
Den Helder  Martin van Kralingen
Joop Leibbrand
2004-2007
2007-2009
Deventer  Dick Metselaar
Jos Paardekoper
2005-2007
2007-....
Dongeradeel Akke Brouwer 2006- 2009
Dordrecht Jan Eijkelboom 2001 - 27-02-2008
Dronten Annemiek van Rooijen vanaf oktober 2007
Eindhoven Jan van der Pol
Arnoud Rigter
2004-2007
2007-2009
Emmen
(gemeentedichter)
Gezienus Omvlee
Bart F.M. Droog
2006-2007
2008-2009
Enschede Lidwiene Vermeij
Bob Boswinkel
Frank Wijering
2007
2008
2009-2010
Gouda Inez Meter
Aart Both
Frouwkje Zwanenburg
Aaf Gerhardt
Jan Graafland
2003
2004
2005-2006
2007-2008
2009-2010
Groningen Bart FM Droog
Ronald Ohlsen
Rense Sinkgraven
Anneke Claus
Menno de Block
2002-2004
2005-2006
2007-2008
2009-2010
huisdichter universiteit
Haarlem George Moormann
Sylvia Hubers
2004-2009
2009-2012
Harderwijk Michel Martinus
Jos Kunne
2007-2008
2009-2010
Heerhugowaard  Hans Boomsma 2008-2009
Helmond Bert Kuijpers 2007-2010
Hengelo  Fred van de Ven 2008-2010
Hoorn  Cornelis Putemmer 2005-2008
Houten Maria van de Looverbosch 2008-2009
Laren (dorpsdichter) Gerard Beentjes 2009-2010
Leeuwarden Arjan Hut
Derwent Christmas
2005-2007
2007-2009
Leudal Frits Criens 2007-2009
Lelystad Gerard Beense
Marjan van Gog
Peter Roelof van Beurden (PETANAK)
2005-2006
2007-2008
2009-2010
Middelburg Chawwa Wijnberg
Jan J.B. Kuipers
Marcel Koopman
Johannes Herman Buma
2003-2005
2005-2006
2007-2008
2009-2010
Nijmegen Merijn Hilte
Viktor Vroomkoning
Jaap Robben
2005-2006
2006-2008
2008-2009
Ommen Willem Arends januari 2009
Roermond  Hans van Bergen vanaf 2005
Rotterdam  De Woorddansers
Jana Beranová
2007-2008
2009-2010
Tilburg  Jace van der Ven
Nick J. Swarth
Frank van Pamelen
Ton Linden
2003-2005
2005-2007
2007-2009
Campusdichter Universiteit van Tilburg
Uden Maarten van der Elzen vanaf 2006
Utrecht Ingmar Heytze 2009-2010
Valkenswaard Frans Hoppenbrouwers vanaf 2005
Velsen Joris Brussel 2008-2009
Vlaardingen Kees Alderliesten
Teuntje Verheul-Vreugdenhil (ps Elma Oosthoek)
Benne van der Velde
2004-2006
2006-2008
2008-2010
Waalwijk Vincent van den Hoven 2006- ....
Westervoort Harrie Kemperman vanaf ?
Zaanstad Jacob Passander
Hans Kuyper
2005-2006
2007-2008
Zandvoort Marco Fermes
Ada Mol
2005-2008
vanaf 2008
Zeist Jan Vet noemt zichzelf dé volksdichter van Zeist
Zutphen Hanz Mirck
Ton Luijten
2007-2008
2009-2010
Zwolle Paul Gellings
Lenze L. Bouwers
2004-2006
2007-2009

Laat ik dan maar eens eigenwijs stellen dat dit (nu) het meest complete overzicht is. Maar omdat de vermelding van een stadsdichter vaak alleen in de regionale pers staat, kan ik er nog best een paar gemist hebben. Ik houd me aanbevolen voor aanvullingen (mijn emailadres staat onderaan de bladzijde).

In het eerder genoemde mailtje dat ik vorige week van Ivo de Wijs kreeg, schrijft hij: 'Geachte heer Beek, Vaak bezoek ik uw site, zeker nu ik om een buurman te amuseren (die last heeft van reuma aan de stembanden, dan kan kennelijk) een dagelijks light verse-mailtje verstuur. Uw pagina's zijn prachtig en volledig.
Ik lijd een weinig onder de publicatie van het gedicht dat ik eens over Kees Stip maakte. Dat vers maakt een wel zeer gekunstelde indruk. Is het niet mogelijk er wat uitleg bij te verstrekken? De vorm is bedacht door Drs. P: het rijmschema is aabbcc- enz. en per regel mag de maker maar één letter van het slotwoord veranderen: kees-lees-loes-poes-poos-enz. Ik besef dat het aan leken nauwelijks uit te leggen is.
Afijn, het mag zo ook blijven. Ik heb mijn hart kunnen luchten en dat is ook wat waard. En dat ik zo van uw site geniet, had ik wel eens eerder mogen laten weten.
Met vele groeten, Ivo de Wijs'

Na het lezen van dit mailtje zweefde ik enigszins. Complimenten zijn altijd leuk, maar ze zijn dat zeker als één van de meesters van het lichte vers ze uitdeelt. Tegelijkertijd voel ik me uitgedaagd om de gevraagde uitleg te geven. Ik heb even overwogen de tekst van het mailtje ernaast te zetten, maar een echte uitleg is toch fraaier. Het werd dit:

Ik ken hem goed, de allerbeste Kees
Maar steeds weer als ik zijn gedichten lees
Zeg ik tot mijn verkering, ditmaal Loes:
Waarom woont Kees met vrouw en hond en poes
In Sellingen - en dat nu al zo'n poos?
Wat drijft de man? Wat is er met hem loos?
Hij ziet zo graag dat ik eens binnen loop
De fiets neem of een dagretourtje koop ...
Het spijt me, Kees, dat ik zo zelden klop
Mijn reislust zit een beetje in het slop
De reden is, al klinkt het nog zo slap
Die uithoek, waar ik waarlijk niks van snap
O, bard van 'Op een leeuw' en 'Op een snip'
Wat doe je in zo'n godvergeten stip?
(Ivo de Wijs, Nieuwe vergezichten, blz. 50, 1989)

Dit gedicht van Ivo de Wijs verdient het iets beter bekeken te worden:

De versvorm is de proteus (door Drs. P in 1989 geïntroduceerd in 'Nieuwe vergezichten', waarin ook dit gedicht te vinden is).

Het rijmschema is aabbcc- enz.
De rijmwoorden hebben hetzelfde aantal letters - vier in dit geval - en er verandert steeds één letter: Kees-lees-Loes-poes-poos-loos- enz. (het principe komt in puzzelboekjes voor als 'woordgolf').
Het eerste en het laatste rijmwoord houden verband met elkaar. In dit geval zijn het de voor- en achternaam van de hoofdpersoon: Kees Stip. Deze twee woorden staan voor de dichter vast als hij aan zijn proteus begint. Hij moet dan - steeds één letter veranderend - van het eerste naar het laatse woord toewerken.

1 bestelling: , 'Het grote gebeuren'.

17 februari 2009

Naar aanleiding van de stadsdichters van gisteren mailt Margo: 'Dag Mats, Las zojuist je overzicht van stadsdichters en let op: ook Apeldoorn (een dorp....) heeft sinds kort een stadsdichter. Zijn naam is Willem Bierman, hij is op 29 januari jl. aangesteld voor een periode van 2 jaar. Het is de bedoeling dat hij jaarlijks 6 gedichten schrijft: 4 in opdracht van de gemeente en 2 over vrije onderwerpen die hij zelf mag aandragen. Op de site van de Stentor kun je dit nalezen. Succes ermee!' Je hoort een weblog niet achteraf aan te vullen, maar ik heb Willem er toch nog maar even tussengezet.

Vanmorgen ben ik naar het gemeente-archief geweest, op zoek naar Veense schrijvers. Gert Groenleer is heel behulpzaam Hij liep samen met me een lijst namen door van schrijvers waarvan ik niet weet of ze Veenendaler zijn en hij kon bij een aantal namen uitsluitsel geven. Daarna kwam hij met enkele mappen met vooral knipsels. Dat leverde al bladerend ook weer een stuk of twintig schrijvers op. Met Gert valt ook goed over literatuur te praten. Hij zat op de school in Goes, waar mevrouw Warren (toen de vrouw van Hans Warren) Frans gaf. Gert herinnert zich dat ze erom bekend stond dat ze geen orde kon houden. Hij kreeg zelf Nederlands van de broer van Marnix Kappers, een (toen) jonge docent die de leerlingen probeerde te interesseren voor de nieuwe literatuur van die dagen.

Tussen de knipsels zat een Panorama, 59 jaargang, 13-19 mei 1972. Op pagina 52-57 staat een artikel 'Een dode die uitstel heeft' over Gerard (toen nog Gerard Kornelis van het) Reve. Reve was toen net weer weg uit Veenendaal. Leo Derksen (de schrijver van het artikel) correspondeerde met hem in Veenendaal (Ook in Veenendaal, waar Gerard met zijn geliefde Teigetje is ingetrokken bij de moeder van zijn al even geliefde Woelrat (geen onbekende namen voor zijn lezers) is het onmogelijk tot hem door te stoten. Hij blijkt allergisch voor dat handzame apparaatje, dat de PTT ons ter beschikking heeft gesteld om, zonodig over lange afstanden, enkele woorden met elkaar te wisselen. Hij geeft de voorkeur aan correspondentie. En daarin heeft hij gelijk, want er schuilt iets sacraals in zo'n briefwisseling. vooral omdat Van het Reve niet alleen zijn brieven, maar ook al zijn boeken nog met behulp van kroontjespennen samenstelt.). Maar hij interviewde hem uiteindelijk in Weert, waar Reve korte tijd woonde, nadat hij uit Veenendaal vertrokken was. De foto's (door Theo van Houts) bij het artikel zijn blijkbaar net iets eerder gemaakt, want dat is overduidelijk wél Veenendaal. Een foto van Gerard met Kroontjespen (die kan overal zijn gemaakt), een foto van Gerard op een tweezitsbank in een doorzonkamer (dat moet haast wel de Boslaan zijn) en vooral een prachtige foto van Gerard, Teigetje (rechts) en Woelrat (links) op het oude - inmiddels gesloopte - Veenendaalse station. De naam van het station: 'Veenendaal' is boven hun hoofden nog net te lezen. Door dat 'Veenendaal' is de foto wellicht ook bruikbaar voor het 'Schrijvers in Veenendaal-boek'. Uit zijn brieven is bekend dat Reve graag fantaseerde over jonge jongens in uniformen. De pakjes van Teigetje en Woelrat moeten hem opgewonden hebben:

Vanavond zag ik, samen met Martijn, 'Room eleven' in De Lampegiet. De afgelopen dagen beluisterde ik al een paar keer hun twee CD's. 'Six White Russians And A Pink Pussycat' uit 2006 klinkt het vrolijkst. Hun tweede CD 'Mmm…Gumbo?' is ingetogener, maar na een paar keer beluisteren toch beter, rijper. Het zit ook instrumentaal uitstekend in elkaar. Ze kennen elkaar van het conservatorium en dat garandeert een basiskwaliteit. In het theater voegen ze er een dimensie aan toe. Ze maken op een prettige manier gebruik van enkele mogelijkheden die een theater biedt: rekwisieten, wisselende opstelling op het toneel, belichting en af en toe zakt er een decorstuk uit het plafond. Er speelde met één nummer een Veenendaler mee op een kazoo. Hij had veel geld geboden op de veiling van het Glazen Huis en mocht nu op die kazoo meedoen. Ik was onder de indruk van het geheel en stond na afloop tussen de jonge handtekeningenjagers. Niet omdat ik een handtekening wilde, maar omdat ik oud-collega Arriën Molema even de hand wilde schudden en ik hem wilde complimenteren met de voorstelling. Eén puntje van kritiek: erg veel toeschouwers zaten met hun telefoon nummers te filmen. Zonder flitslicht o.i.d., maar het fel oplichtende scherm is erg storend voor de mensen die er achter zitten. Bij de toegift zat er wel een man of tien te filmen. Toch maar verbieden dat gefilm.

1 bestelling: Herman Heijermans, 'Verzameld toneelwerk'.

18 februari 2009

Een literair-wetenschappelijk tijdschrift dat ik niet kende: Vooys. Nummer 4, december 2008. Jaargang 26, dus het bestaat al even. Het blad wordt gemaakt in Utrecht en het wordt aldaar mede mogelijk gemaakt door het departement Nederlands van de universiteit. In het blad een redelijk gelijke verdeling tussen buitenlandse (Jonathan Safran Foers en Franz Kafka) en Nederlandse literatuur (Lucebert, Willem van Iependaal, Alexis de Roode). Met name de artikelen over Lucebert en Van Iependaal zijn het lezen waard.
De Britse vertaalster Diane Butterman heeft op zich genomen het 'Verzameld werk' van Lucebert te vertalen. Deel 1 is bijna klaar. Het bevat: 'Apocrief/De analphabetische naam', 'Triangel in de jungle/De dieren der democratie' en 'De Amsterdamse school'. Bundels gepubliceerd in 1951 en 1952 dus. Anja de Feijter gaat kort in op de editiegeschiedenis en richt zich daarna - met veel voorbeelden - op de vertaling. Ze is daar positief over en dat lijkt, gezien de voorbeelden, terecht. De poëzie van Lucebert lijkt me ook niet het makkelijkste werk om te vertalen, vooral omdat de klank en het ritme in zijn poëzie vaak belangrijker zijn dan de (betekenis van de) woorden. Butterman lost dat af en toe op door zinnen -woord voor woord - letterlijk te vertalen. In eerste instantie lijkt dat een zwaktebod, maar De Feijter maakt duidelijk dat het juist een goede vondst is: 'De grootste kracht van de vertaling is gelegen in het letterlijk en woordelijk nemen van deze poëzie, het woord voor woord volgen en zeer beeldend, zeer concreet vertalen.'

de dichter eet de tijd op
de beleefde tijd
de toekomende tijd
hij oordeelt niet maar deelt mede
van dat waarvan hij tijdgenoot is
the poet he devours time
the enjoyed time
the future time
he judges not but reports on
that in which he participates

Willem van Iependaal wordt meestal niet zo serieus genomen. In Vooys een artikel van Jaap Faber over Van Iependaal als soldaat in het Britse leger tijdens de Eerste Wereldoorlog. Van Iependaal schreef over zijn ervaringen in het pacifistische tijdschrift 'Oorlog of Vrede'. De oorlog is ook terug te vinden in zijn 'Kluivenduikers doedeldans' (1937). Hij probeerde met wat hij schreef vooral de gewone soldaat een stem te geven. Dat past wel weer bij Van Iependaal, die immers in zijn meer bekende werk ('Polletje Piekhaar', 'Lord Zeepsop') de kleine Rotterdamse onderwereldfiguur een stem gaf. Voor 'Oorlog of Vrede' schreef Van Iependaal ook gedichten en vanaf Kerstmis 1931 ook brieven, waarin de soldaat Ken Taylor schrijft over zijn oorlogservaringen. 'Kluivenduikers doedeldans' is gebaseerd op deze brieven.

Als uw God mij 't leven gaf
Opdat de generale staf
Het zou vernielen,
Wie legde dan in mijn gemoed
Dien afkeer tegen uw "Behoed,
O Heer, de zielen!"

Al surfend kwam ik op de site van Avalon pers. Jan Keijser drukt in Woubrugge al sinds 1974 tal van bibliofiele uitgaafjes. Fraai verzorgd en niet van de minste auteurs. Ik ben er een uurtje voor gaan zitten en heb zijn uitgaven vermeld op de diverse bladzijden van Schrijversinfo. De Koninklijke Bibliotheek vermeldt de meeste ervan trouwens niet.

Aan het eind van de middag had ik een mevrouw van de ECI (of van een voor de ECI werkend callcentre) aan de telefoon. Meestal neem ik verborgen nummers niet op, maar ik dacht: 'Laat ik hem maar eens pakken.' Na een jaar of zes heb ik mijn lidmaatschap opgezegd. Het voordeel van die ECI is dat ik (naast allerlei tweedehands boeken) vier keer per jaar een nieuw boek koop. Het nadeel is het gedoe met die kwartaalafnames. Daarom had ik toch maar opgezegd (en mezelf beloofd dat ik gewoon in de winkel af en toe een nieuw boek mag kopen). Van deze callgirl kreeg ik een mooi aanbod: Als ik nog een jaar lid blijf (of vier keer een boek koop), krijg ik van de ECI een tegoedbon van € 45,00. Bovendien is het opzeggen makkelijker geworden. Het kan nu elk moment (voor mij na die vier boeken). Ik zwicht voor het geld (vijfenveertig euro is toch honderd gulden!). Over een jaar zeg ik wel weer op. Het levert wel een goede tip op voor ECI-leden. Zeg je abonnement op ! Het levert je een tegoedbon van € 45,00 op !

Lidy kijkt naar 'Het kleine huis op de prairie' en ik kijk vanachter de computer met een half oog mee. Met dat halve oog zie ik ineens Johnny Cash in een (nogal onbetrouwbare) bijrol voorbijkomen. Was dat in de jaren dat het slecht met hem ging en hij geld nodig had, of was een bijrol in die serie destijds in Amerika een erebaantje?

N.a.v. een stapeltje knipsels heb ik de Schrijversinfobladzijde over A.F.Th. van der Heijden afgemaakt.

Vanavond heb ik alle cd's uit de kasten getrokken en op alfabet op de grond gelegd. Het was een rommeltje, maar nu staan ze weer netjes op rij. In het houten draaikastje de Ierse muziek. In de glazen cd-kast staan de letters A t/m G, in het houten kastje naast de open haard staan de letters H t/m S en de rest staat in de andere kant van het draaikastje. Om dat mogelijk te maken zijn er ook een stuk of zestig nooit meer gedraaide cd's naar zolder gegaan. Het betekent ook dat, als er nieuwe cd's gekocht worden, er andere naar zolder moeten verhuizen! Eigenlijk zou er één mooie kast moeten komen voor cd's en dvd's. Die zou tussen de twee boekenkasten tegen de lange muur moeten staan. Ik ben zó ver dat het desnoods een kast van de Zweedse meubelgigant mag zijn.

1 bestelling: Kort Bestek 6, Godfried Bomans, over Erik en het klein insectenboek.

19 februari 2009

Twee H4-klassen leverden voor de vakantie boekverslagen 'Het gouden ei' in. Vandaag heb er daar en stel van nagekeken. De positieve kant van de zaak is dat ze het aanmerkelijk beter gedaan hebben dan de vorige keer (geluisterd naar mijn uitleg en tips dus). De negatieve kant van de zaak is dat zestig keer 'Het gouden ei' wel een beetje veel van het goede is.

De Nederlander wordt het creatiefst met zijn taal als het om het verzinnen van scheldwoorden gaat. De Nieuwe woordenkalender geeft vandaag Zoldersnol (Scheldwoord voor een meisje of vrouw die gemakkelijk tot seks te verleiden is. Wordt ook wel kelderslet genoemd.'

Vanmiddag zijn we even bij Bochane langs geweest. Ze hebben het houdertje voor de Tomtom op het dashboard bevestigd. Dan hoeven we ook in deze auto niet met die vervelende zuignap te werken.

1 bestelling: stafkaart 10F Mantgum.

20 februari 2009

Weer een stapel 'Het gouden ei' vandaag. Nu ook onvoldoendes, niet zozeer wat de inhoud betreft, maar vanwege het niet maken van alle opdrachten. In de les heb ik aandacht besteed aan het belang van het getal '8' in dit boek. In sommige boekverslagen komt dat terug en één leerling heeft zelfs een aanvulling m.b.t. het getal '3':
- De ervaring van de Italiaanse vakantie vindt drie jaar voor Saskia’s verdwijning plaats.
- Saskia zit drie uur in de auto opgesloten.
- Bij het pompstation zijn drie wc’s en drie pompbedienden.
- Als Rex (drie letters!) de verdwijning van Saskia aan de politie vertelt, zijn er drie kwartier verstreken.
- Tijdens zijn Italiaanse vakantie verslaan Rex en Lieneke de Fransen met badminton in de derde set (een wedstrijd die zo'n drie kwartier duurt).
- De Franse popgroep bestaat uit drie personen en zij worden drie dagen na hun laatste vakantiedag weer op de planken verwacht.
- Lemorne denkt drie jaar na voordat hij begint aan de voorbereiding van de perfecte misdaad.
- De moord op Saskia is de derde moord die Lemorne pleegt.
- Op de derde dag na de advertentiecampagne worden er drie brieven bij Rex bezorgd.
- Op het moment dat Lemorne Rex ontmoet, zou Saskia 33 jaar geweest zijn.
Het blijft de vraag hoe serieus je dit soort zaken moet nemen, maar het dwingt de leerlingen in ieder geval om aandachtig te lezen. Collega Edwin herkent dit bij zijn leerlingen: 'Een heerlijk boek door al die soort toevalligheidjes. Ik merk dat leerlingen die meer affiniteit met de exacte vakken hebben, door o.a. dit 'puzzel'boek toch gemotiveerd worden voor het lezen van literatuur. Kunnen ze hun analytische kwaliteiten immers in kwijt. Kijk ook eens naar de kilometerstand die Saskia opschreef voor haar verdwijning; 512 km.
Op blz. 53 en 54 van de Boektoppers-editie geeft Rex het belang (of onbelang) van al deze 'toevallige' cijfers en overeenkomsten.
Ook geinig: op blz. 12 kijkt hij voor het eerst op zijn horloge om 11 over half acht en is dan nog niet ongerust. Later op die blz, om 13 over half acht, is hij voor het eerst gealarmeerd.
Op blz. 33 wordt vermeld dat Lemorne 2 dochters heeft van 11 en 13, waarvan de eerste het leukste is.
'

Vanochtend heb ik een nieuwe bril gekocht .............................. Bij Plieger, voor het toilet op de badkamer.

Alle nog niet te koop staande verzamelbundels zijn naar zolder (het zijn er honderden). Dat maakt een plank vrij, waardoor ik ruimte krijg voor mijn poëziebundels. Het blijft toch voor het grootste deel hobby en dan wil ik die boeken waar ik het meest plezier aan heb er ook wel netjes bij hebben staan. Op zolder staan ook nog een paarhonderd poëziebundes, die kunnen te koop gezet en op de plank. Zo blijf ik met boeken heen en weer sjouwen. Verder heb ik vandaag tientallen stafkaarten gevouwen. Vooral die van het noorden van het land. Dat zijn de lastigste om te vouwen, met name die van de eilanden, want die zijn geen van alle van het standaardformaat.

Min of meer toevallig kom ik op mijn bladzijde over Willem van Toorn terecht. Ik kijk eens bij de Koninklijke Bibliotheek. Die hebben 177 boeken van hem staan. Die blijk ik lang niet allemaal op mijn bladzijde te vermelden. En voor je het weet ben je weer anderhalf uur verder.....

  In de crockpot maakte ik een stoofpotje van o.a. konijn en tutti frutti. In eerste instantie ziet het konijn er nog wel heel konijnerig uit. Maar later heb ik het overgare vlees van de botten gehaald en het smaakt heerlijk. Het is een goed teken dat ik - zo in de vakantie - weer zin in koken krijg. Het is jammer dat dat pas op vrijdag gebeurt, als de vakantie alweer bijna voorbij is.

21 februari 2009

Mensen vinden - op het gebied van hun vak of hobby - vaak fouten in boeken en films. Mij valt vaak op dat de stukken op een schaakbord in televisieseries vaak op een onmogelijke manier staan opgesteld. Als je met een bioloog naar een film kijkt, loop je de kans dat hij verontwaardigd is omdat hij herfstbloemen ziet bloeien in de lente (of andersom). Maarten 't Hart besteedt in 'Een havik onder Delft' een hoofdstuk aan het verschil tussen psalmen en gezangen en heeft daarbij een interesante kijk op 'De moeder de vrouw' van Martinus Nijhoff:

Dat er maar een vaag besef is wat psalmen zijn, blijkt ook uit het feit dat altoos klakkeloos een van de mooiste gedichten uit onze taal 'De moeder de vrouw', wordt geciteerd om artikelen over de schoonheid van het psalmzingen te beklemtonen. ('En wat zij zong hoorde ik dat psalmen waren/ O, dacht ik, o, dat daar mijn moeder voer/ Prijs God, zong zij, Zijn hand zal u bewaren.') Ook W. Kloppenburg zegt, nadat hij het sonnet van Nijhoff geciteerd heeft, in zijn artikel 'Psalmlied en volkslied' in Psalmzingen in de Nederlanden onder redactie van J. de Bruijn en W. Heijting: 'Het is misschien een al te zeer voor de hand liggend begin, dit overbekende gedicht van Martinus Nijhoff. Maar als het gaat over "Psalmzingen in de Nederlanden" dan kun je er eigenlijk niet omheen. De essentie van de psalm als geloofslied is in Nijhoffs sonnet op onnavolgbare wijze smengevat. Er klinkt iets in door van de manier waarop vele generaties van gelovigen met de berijmde psalmen hebben geleefd en vaak met een psalm op de lippen zijn gestorven.' Prachtig, mijnheer Kloppenburg, maar de vraag is toch: 'Zingt die vrouw daar wel een psalm?' Want zo ja, in welk psalmvers is dan die regel 'Prijs God, Zijn hand zal u bewaren', te vinden? Ik ben die regel nog nooit tegengekomen, ofschoon er in de psalmverzen handenvol verwijzingen zijn naar de hand Gods. Bovendien: de moeder van Nijhoff was bij het Leger des Heils, en soldaten van die armee zinge nooit psalmen, die zingen 'geestelijke liederen op frivole huppelwijsjes' zoals mijn vader altijd zei. Dus hoe zou die vrouw, daar aan dek, als zij echt een psalm had gezongen, Nijhoff aan zijn moeder hebben kunnen doen denken. Nee, die vrouw zong een gezang, en Nijhoff vergiste zich, omdat ook hij maar een vaag besef had van het verschil tussen psalmen en gezangen.

'Een havik onder Delft' is Maarten 't Hart op zijn best. Scherp, critisch en na elk essay moet je even de tijd nemen om na te denken over wat hij beweert. Vorige week las ik in mijn klassen 'De pointe-herhaling I' voor, waarin hij uitlegt waarom veel mensen, als ze een grap vertellen, de laatste zin nog eens zachtjes (en met een verheerlijkt gezicht) herhalen. De leerlingen herkenden het en noemden namen van personen (en leraren) die zoiets ook doen.
In dit boek doet Maarten 't Hart voorwerk voor latere boeken. In het essay 'Juicht elk om strijd met blijde galmen' zit de kern van 'Het psalmenoproer' als verstopt en de contouren van 'Het dovemansorendieet' zijn al zichtbaar in de twee essays 'De hoed' en (vooral) in 'De vermageringsmythen'. Is er destijds door recensenten op die overeenkomsten gewezen?

De buurvrouw werkt in de bejaardenzorg. Ik heb haar voor een demente oude dame wat boeken en tijdschriften over de koninklijke familie gegeven (die verkoop ik toch nauwelijks). De oude dame is zo dement, dat ze, als ze aan het derde blad begint, alweer vergeten is dat ze de eerste gelezen heeft. Dementie is een diep tragisch iets, maar als buitenstaander moet je er toch om grinniken. Van Juliana zei ze: 'Die mevrouw ken ik wel, ze komt alleen niet vaak op visite.' Van Maxima zei ze: 'Die mevrouw ken ik niet, die komt hier helemaal nooit op visite'.

Room Eleven zingt Engelstalige jazzy nummers. Ze zongen live afgelopen dinsdag ook één Nederlandstalig nummer: 'Chinatown' van Huub van der Lubbe, van de cd 'Concordia'. 'Hé,' zei Martijn, 'die cd heb ik toch aan jou gegeven?'. Dat klopt, en nu ik alles eindelijk op alfabet heb staan, kan ik hem ook zo pakken en draaien! Een prachtige cd, maar je moet wel aandachtig luisteren: het is een mooie cd vanwege de teksten. Als je daar niet naar luistert, gaat de wat monotome stem vervelen.

22 februari 2009

De bladzijde voor Schrijversinfo over Rinus Ferdinandusse is af. Ik begon eraan vanwege een knipsel over zijn afscheid bij 'Vrij Nederland' in 1996. Daar was hij zevenentwintig jaar hoofdredacteur. Hij was een goed inspirator, maar een matig leider. In die anti-autoritaire periode paste dat goed. Hij gaf zijn mensen veel vrijheid. Na 1980 ging het slechter met het blad, er ontstonden spanningen en veel redactieleden stapten op. Joop van Thijn nam leidinggevende taken van Ferdinandusse over. Ferdinandusse was hoofdredacteur, maar maakte ook met veel plezier rubieken als 'Terzijde' en 'Geknipt voor u'. Hij bundelde artikelen en cursiefjes, maar schreef ook 'srillers'. Hij is nog altijd de grote man achter de jaarlijkse "Detective- en thrillergids". Een voorbeeld van zijn schrijfstijl in zijn cursiefjes:

De taxichauffeur had een sierlijke, lange lichtbruine pijp tussen de tanden
en hij liet de rook zo casueel uit zijn mondhoek ontsnappen,
dat zelfs de meest ervaren observator zou zweren
dat hij dit rookmaterieel allang voor de recente jobstijdingen
over de vermeerderde kans op longkanker hanteerde.
Maar toen hij bij een straathoek het hoofd met een ruk naar links wendde,
klapte de kop met een smak tegen het zijraampje
en de pijp verdween vuurstralend tussen zijn benen.
Hij vloekte zwaar, ging over tot fluisteren toen hij bedacht
dat ik achter hem zat, en begon aan het reddingswerk.
(Rinus Ferdinandusse, Neem er eentje van mij, blz. 55)

Af en toe maak ik melding van verrassende vragen via email. Vandaag heb ik er weer zo één: Was Piet Bakker behalve schrijver (van o.a. Ciske de rat) ook kunstschilder: 'Mats, Ik heb een groot schilderij 'Stil leven Kaagweek'- gesigneerd Piet Bakker. Ik kan nergens vinden dat Piet ook schilderde, maar ik kan ook geen enkele andere schilder Bakker vinden die aan de omschrijving voldoet. Is er iets bekend van dergelijke activiteit van Piet - zoals voor Seinwezen - ? Het is een prachtig schilderij dus ik zoek geen meerwaarde, maar de combinatie met een fantastisch schrijver als Piet zou het voor mij persoonlijk nog mooier maken. Als je er iets van weet zou ik graag van je vernemen hoe de vork in de steel zit. Groet.' Het is voor mij ook nieuw, dus ik kan deze meneer helaas niet verder helpen.

Het is nog miezerig en fris, maar de natuur maakt zich klaar voor de lente. Her en der zijn knoppen te zien en de crocusjes in de voortuin laten hun gekleurde kopjes zien!

In de tweede week van februari stond er een bespreking van 'De inkt van Arcadia' van Wim en Perry in 'Vrij Nederland'. Zo'n artikel blijkt een aanjager voor aandacht van anderen te zijn. Morgenavond zijn ze te gast in 'De avonden' op Radio 6 (te beluisteren via de kabel, via internet, DAB en de podcast).

Vanavond heb ik ook nog de Schrijversinfobladzijde over Leonard de Vries afgemaakt. Een wonderlijke veelschrijver, maar vooral een samensteller van bloemlezingen en plaatjesboeken over en uit van alles en nog wat. Zijn grootste succes had hij in de jaren veertig en vijftig, naar aanleiding van zijn 'Hobbyclub-boeken' werden in Nederland allerlei hobbyclubs opgericht. In de jaren vijftig en zestig hadden deze hobbyclubs een eigen maandblad. De hobbyclub in Dordrecht bleef twintig jaar bestaan.

2 bestellingen: Sietse van der Hoek, 'Vredenhof. Rustplaats voor drenkelingen op Schiermonnikoog', "Amstelodamum" , 70e jaargang, nummer 3, mei/juni 1983.

23 februari 2009

Leerlingen kennen intussen mijn gevoel voor humor en komen zelfs tips geven. De tip van Daan van vandaag: www.burorenkema.nl. En hij heeft gelijk, dat is erg leuk. Melige filmpjes met meerkeuzevragen, gericht op pakweg vijftienjarigen. De makers moeten veel plezier gehad hebben bij het samenstellen ervan. Bekijk, met het oog op de komende boekenweek vooral dit filmpje (en Heleen van Royen)!

Lampegiet, Volksuniversiteit en bibliotheek werken een paar keer per jaar samen. Er is dan een voorstelling in De Lampegiet, met daaraan gekoppeld een lezing, een interview, een workshop o.i.d.. Op dit moment wordt er gewerkt aan de planning voor seizoen 2009-2010. Lezingen over een schrijver werden in het verleden door André van Dijk verzorgd, maar die is verhuisd naar Maastricht en werkt daar op het St. Maartens College. Er is een kans dat ik in het genoemde seizoen zo'n lezing ga verzorgen. Dat lijkt me erg leuk om een keer te doen. Het zou trouwens de tweede keer zijn dat ik André opvolg. Dat was ook het geval toen ik na hem voorzitter van het bibliotheekbestuur werd. Dat moet in 1992 geweest zijn!

1 bestelling: Michel van der Plas, 'Nergenshuizen', JJ Buskes 'Vier Vrienden'.

24 februari 2009

In mijn H4 klassen ben ik vandaag begonnen de 'Mariken van Nieumeghen' te lezen.We hebben voldoende boekjes om het klassikaal te lezen. In het boekje staat op de linkerbladzijde de oude tekst en op de rechterbladzijde de hertaling (van Hessel Adema). We hebben het begin in de middeleeuwse tekst gelezen. Het taalgevoel van de leerlingen valt me een beetje tegen: ze snappen er niets van. Het lezen van de tekst in hedendaags Nederlands valt ze mee. In eerste instantie lijkt het ze niks, maar al in het begin van de tekst scheldt de tante Mariken uit in niet mis te verstane scheldwoorden:

Ach kom, schijnheilige slet! Al mag de waarheid niet gezegd worden,
jij hebt menig dansje gemaakt waar de speelman geen cent aan verdiende.
En al gaat men nog zo vaak op en neer,
iedereen noemt zich maagd tot de buik dik wordt.

De middeleeuwer wilde spektakel in het toneelstuk waar hij naar keek, en dat kreeg hij ook. Ik vergeleek het met een hedendaagse poppenkastvoorstelling: Jan Klaassen en Katrijn schelden ook doorlopend op elkaar en er vallen in de poppenkast al snel klappen. De kleuter wil spektakel in de poppenkast waar hij naar kijkt, en dat krijgt hij ook.

Vandaag mailde ik met een dochter van de dichter Hein de Bruin. Met een andere dochter had ik al eens eerder contact. Die woonde hier in Veenendaal en haar dochter (de kleindochter van De Bruin) was een collega van me op mijn basisschool. In het mailverkeer vroeg ik:

Vorig jaar was ik op Zorgvlied en zocht daar o.a. het graf van uw vader. We konden dat toen niet vinden (maar het was een regenachtige dag en we zochten niet heel fanatiek). Klopt het grafnummer dat ik op mijn site vermeld? (graf 13-III-203)
Wat ik voor mijn internetbladzijde nog leuk zou vinden als aanvulling is een stukje handschrift (een strofe van een gedicht o.i.d.). Is dat bij de familie nog in bezit en heeft iemand de mogelijkheid daar een scan van te maken?

Op die vragen kwam al heel snel antwoord:

1.GRAF
Het grafnummer dat U vermeldde is / was het juiste nummer. Toen in 1997 mijn vader 50 jaar was begraven en mijn moeder 25 jaar, hebben wij de grafrechten opgezegd om te voorkomen dat de jaarlijkse kosten niet meer voor onze (hun 5 dochters), maar voor rekening van de kleinkinderen zouden komen. Het graf is toen echter niet geruimd,maar men heeft het (voorkennis?) laten bestaan tot kort na 16 maart 2003. Toen vond in het kader van de boekenweek 2003 (thema “Leven en dood in de letteren”) een rondgang plaats langs alle “literaire” graven, w.o. die van mijn vader. Kort daarna is het graf geruimd en zijn de (ook door U getoonde) gedenkstenen geplaatst. Dat U dus het graf van mijn vader niet kon vinden ligt zeer waarschijnlijk niet aan Uw zoekinspanning. Van de hierboven beschreven happening op Zorgvlied is een boekje uitgekomen,waarvan ik U in bijlage een afbeelding toezend.

2.HANDSCHRIFT.
Van het handschrift van mijn vader hebben wij nog vele (vaak indringende/zeer private) voorbeelden in ons bezit. Wat ik U in bijlage toezend is de voorste pagina van zijn kleine zakagenda van 1944. Op de rechterzijde door hem zelf geschreven : naam/adres/ en handtekening. Op de linkerzijde een (waarschijnlijk te memoreren) strofe van de schrijver/dichter (?) D.H.Lawrence uit diens werk “The Man Who Died”.A sermon is so much more to cake into mud and to close the fountains than is a psalm or a song. Wat hij daarmee heeft bedoeld te weten/zeggen/of doen is mij niet duidelijk.

3.EX-LIBRIS
Wat ik U in de derde bijlage toezend is een afbeelding van het ex-libris van mijn vader met daarbij zijn gedicht “VUURTOREN” waarvan een afbeelding is terug te vinden in zijn ex-libris.

Vanavond was het interview met Wim en Perry bij 'De avonden'. Ik dacht dat het om negen uur was, maar het bleek acht uur te zijn. Daar kwam ik gelukkig nog op tijd achter. Wim kan tevreden zijn (en Perry m.b.t. zijn uitgeverij trouwens ook). Een respectvol interview, maar wel met af en toe een kritische en/of scherpe vraag. De vraag is wel hoeveel mensen daar nu naar luisteren en of mensen naar aanleiding van zo'n interview beslissen het boek te gaan kopen. Na het gezamenlijk interview was er ook nog een minuut of tien een interview met Wim alleen over C. Buddingh' en de te schrijven biografie. Ook dat was plezierig om naar te luisteren. Halverwege het interview zette Lidy de radio aan (ik luisterde via internet). Vreemd genoeg liepen die twee uitzendingen niet synchroom, dus we hebben de radio maar weer uitgezet.

25 februari 2009

Gisteranavond kwamen Suzanne en Gijs langs. Met een cadeautje. Suzanne heeft een fotoboek samengesteld van onze vier dagen in Parijs, vorig jaar mei. Foto's die zij maakte, foto's die ik maakte, teksten van haar en teksten uit mijn weblog. Het ziet er prachtig uit en het is op deze manier een extra leuke herinnering. Met je digitale foto's doe je soms niet zo veel, maar zo'n via internet samengesteld en in zijn geheel gedrukt fotoboek is wel een prachtige nieuwe mogelijkheid.

 

 

Vandaag was er een leerling terug op school, na ruim een jaar ziekte. Uiteraard is de drempel dan hoog, maar ze was weer binnen. Ik merkte dat ik blij voor haar was, sterker: dat ik trots op haar was. Dit zijn de kleine momenten waarop ik tevreden ben met mijn baan als teamleider, omdat ik de indruk heb dat ik écht iets voor een individuele leerling kan betekenen.

Ik kocht 'Praeter Gallum Cantat', gedichten van C. Buddingh'. Een uitgave van W. Indenhaeck in Stadskanaal. Het werd gedrukt in een oplage van 125 (genummerde) exemplaren. Dit is nummer 54. Gesigneerd en met opdracht. Het is een heel klein boekje: 18 bladzijden dik (dun) en 11x7,5 cm. groot (klein). Door de kleine oplage én door het kleine formaat is het een heel zeldzaam boekje. Het wordt ook nergens te koop aangeboden (althans ik kon het nergens vinden). Ik ben er dus heel blij mee. Mijn Buddingh' verzameling is hiermee bijna compleet.

26 februari 2009

Van de stapel boekjes van 'Mariken' die ik vandaag in H4 gebruikte zijn de boekjes genummerd. Ik nam ze aan het eind van de les ook op nummer weer in. Leerlingen verbaasden zich over die nummers: 'Meneer, waarom is dat? U denkt toch niet serieus dat we zo'n boekje zouden willen jatten?' Nee, dat lijkt me ook sterk, maar blijkbaar heeft een collega dat idee toch wel gehad.

Vanmiddag had ik een bespreking op de bibiotheek over een te maken Kees Stip-lesbrief. Het was leuk om er weer eens te zijn. Ik heb kort een praatje gemaakt met Paul en met Loes en daarna met Petra een goede taakverdeling voor die lesbrief kunnen maken.

Deze week kocht ik via internet wat boeken van en over Piet Paaltjens/François Haverschmidt:
- Ed. A. Serrarens, De dichter-predikant François Haverschmidt (1955)
- Des zangers min (gedicht, vouwblad)
- R. Nieuwenhuys, De dominee en zijn worgengel (preken, voordrachten, brieven en andere documenten) (1964)
- Nagelaten snikken (3e druk, 1979)
- Twee voordrachten (1981)
- Steek af naar de diepte (een voordracht en een preek) (1982)
- Everlastings (1850-1852) An integral Englishing of the Immortellen (1982)
- Met gedempte stem (voordrachten) (1983)

Een Franse vertaling had ik al. Die zat bij de laatste aankopen bij Bubb Kuyper. Een vergelijking: Nummer XCVI van de Immortellen

Als ik een bidder zie loopen,
Dan slaat mij 't hart zoo blij.
Dan denk ik, hoe hij ook weldra
Uit bidden zal gaan voor mij.
When I see a professional mourner
My heart flows over with glee.
Then I think how soon he'll be able
To go a-mourning for me.
Quand je vois passer dans la rue
Un croque-mort, incontinent
J'étouffe de rire a sa vue,
Songeant à mon enterrement.


Hoeveel Nederlanders zullen bij 'bidder' direct aan een 'doodbidder' denken? Niet zo heel veel, vrees ik. 'A professional mourner' is wat dat betreft een stuk duidelijker. Het is wel een heel typerend Paaltjensgedicht. Hij heeft maar vier regels nodig om een intens doodsverlangen neer te zetten. Overigens woonde hij in Leiden, op kamers op de Hogewoerd 63, boven een doodbidder!
In nummer XXV zit dat doodsverlangen niet, maar wel de voor hem gebruikelijke melancholie:

Hoor ik op Sempre een waldhoorn.
Of ook wel een Turksche trom,
Dan moet ik zoo bitter weenen;
En - ik weet zelf niet waarom

Vraagt een der werkende leden:
"Hoe kan een Turksche trom
Of een waldhoorn u zoo roeren?" -
Dan weet ik zelf niet waarom.

Is 't wijl in beetre dagen
Een vriend de Turksche trom
Niet onverdienstlijk bespeelde? -
Ach, ik weet zelf niet waarom.

If I hear the French horn at the Fisher,
Or maybe the tympani,
The tears I shed then are bitter,
And - I myself don't know why.

If one of the permanent fixtures
Asks, "How can the tympani
Or the French horn be so moving?" -
Then I myself don't know why.

Is it, when times were better
A friend played the tympani
With some degree of distinction? -
O, I myself don't know why.

Quand j'entends une grosse caisse
Et les sons du cor, sur ma foi,
J'éprouve une indicible ivresse:
Je pleure et ne sais pas pourqoi.

Alors si quelque ami me presse,
D'expliquer le drôle d'émoi
Que me cause une grosse caisse,
Je réponds: je ne sais pourqoi.

Est-ce parce qu'en sa jeunesse
Quelque ami qui n'est plus, hélas,
Jouait fort bien la grosse caisse?
Ah, vraiment, je ne le sais pas!

Sempre is de afkorting van 'Sempre Crescendo', het Leidse Studenten Muziekgezelschap .

Ik kan wat ik nu geschreven heb niet 'uploaden'. Het internet ligt eruit. De laatste tijd ging het redelijk, maar nu is het weer mis met Ziggo. Pas om elf uur 's avonds is er weer verbinding.

3 bestellingen: Nescio, 'De uitvreter, Titaantjes, Dichtertje', Bloem, J.C., 'Het verlangen', knipsels Günther Grass, C.Nooteboom, J.M.Coetzee.

27 februari 2009

Het fitnessen op school is voorlopig afgelopen. Er gaat verbouwd worden en daarom zijn er tijdelijke klaslokalen nodig. De fitnessruimte wordt zo'n tijdelijk lokaal. Jammer, maar het moet maar, want na de verbouwing krijg ik eindelijk een kantoor met frisse lucht en daglicht.

Vanmiddag fietste ik door een miezerige regen naar huis. En toch dacht ik op de hoek van de Reede en de Monding: 'Het wordt lente!' Tientallen sneeuwklokjes op het grasveld en allerlei bomen die groen en bruingroen zijn van de bloeiende katjes.

Een stukje uit de lesbrief die we aan het schrijven zijn:
Als je de dierengedichten van Kees Stip met elkaar vergelijkt dan vallen je enkele dingen op:
- De naam van het dier staat meestal in de eerste regel.
- Meestal wordt er een plaatsnaam genoemd (en die staat dan meestal weer aan het eind van de eerste regel).
- De meeste dierengedichten hebben zes regels.
- Het rijmschema is aa bb cc (gepaard rijm).
- In de laatste regels zit een woordspeling of een grapje.

Iets over de plaatsnamen:
De plaatsnamen aan het eind van de eerste regel lijken vooral voor het rijm te zorgen. Het zou dus vaak net zo goed een andere plaatsnaam kunnen zijn. Neem bijvoorbeeld het gedicht:

Op een bij

Er was een bij te 's-Gravenhage
die antwoord wist op alle vragen.
Toen men hem moeielijk genoeg
'Wat was was eer was was was?' vroeg
werd hij de winnaar van de quiz
met 'Eer was was was was was is.'

De eerste regels zouden net zo goed kunnen zijn:

Er was een bij in Beesterzwaag
die antwoord wist op elke vraag.

of

Er was een bij in het plaatsje Twist
Die op alle vragen antwoord wist.

of

Er was een bij in Amersfoort
met steeds het juiste antewoord.

of

Er was een kleine bij in Groet
met altijd alle vragen goed.

of zelfs

Een bij, geboren in Veenendaal
wist de antwoorden steeds allemaal.

De andere vier regels van het gedicht kun je er zo weer achter plakken. De betekenis van het gedicht blijft hetzelfde.

Vanavond heb ik de Schrijversinfobladzijde over Tom Bouws afgemaakt. Over hem vindt je op internet alleen maar dat er niets over hem te vinden is. Dat is bij deze dus veranderd! Hij leeft vooral voort als de man achter de plaatjesboeken 'Kijk op Friesland', 'Kijk op Groningen' enz., maar hij schreef ook kinderboeken, toneelstukken en hoorspelen. In België is de Persprijs voor Nederlandse journalisten van het Belgisch Verkeersbureau naar hem vernoemd.

28 februari 2009

Muus Jacobse schreef het gedicht 'Bij het kerkje van Hoorn op Terschelling'. Hij kreeg in dichtvorm antwoord van Andries Wiersma, dominee op Midsland (Terschelling). Jan van der Zee mailt me deze gedichten. Hij woont op Terschelling en inventariseert op zijn website de liederenschat van Terschelling:

Bij het kerkje van Hoorn op Terschelling

 

Van die voor duizend jaar hier stenen richtten
En de gebinten steunden met een balk
Bleef van een leven lang van leed en plichten
Slechts dit: van muren brokkelende kalk.

Maar niets is blijvender dan deze doden
Die rond de kerkmuur liggen uitgestrekt,
Wier ver bestaan de heuvelende zode,
Steeds weer tot vage heugenissen wekt.

Maar door die duinen wisselende heden
Ademt de zee zijn immer eendre groet,
En maakt hier ?t aangezicht van het verleden,
Zo oud en grijs dat het geen pijn meer doet.

En waar het stof verviel, de pijn verdween,
Kunnen ook de herinneringen slapen,
De toren waakt over de grijze stenen,
Als grijze herder van de grijze schapen.

Muus Jacobse

NR 3110 A AAN MUUS JACOBSE
In antwoord op zijn gedicht;
Bij het kerkje van Hoorn op Terschelling

Aan hem die lange tijd geleden,
Hier dichtend dwaalde langs het kerkepad,
Die met zijn taal beweging bracht in heden en verleden,
Aan hem dacht ik, die deze kerk heeft liefgehad.

Hoe hij gezworven heeft in ?t wisselen der duinen,
En leefde in het oude meestershuis,
Hoe hij werd aangetrokken door de tuimelende kruinen,
Van golven, en hun eewige gebruis.

Wellicht was het hun spel van altijddurige beweging
Dat hij heeft leren spelen met de taal,
Maar van het kleinste vers tot alle hooggeleerde redenering
Begrijpbaar heeft gelaten voor ons allemaal.

Want toen hij wegviel uit de rijen der poëten,
En weggedragen werd over de gladde zee,
Bleven zijn woorden ons als die van e profeten,
En in de oude kerk van Hoorn zingen wij mee.

Frans Andries Wiersma

Omdat Jan van der Zee, naar zijn website te oordelen, een kenner van literatuur over Terschelling is, mailde ik hem mijn inventarisatie over Terschelling voor de reisgids. Ik had er wat recente boeken opstaan die hij nog niet kende en hij mailde mij zijn inventarisatie. Zo uitgebreid heb ik het nog nooit gezien! Dit is de Terschellinger versie van Paul Hageman (Paul is een verzamelaar van boeken waar Veenendaal in voorkomt). Als bijlage stuurt hij een excel-file mee met 3420 items (boeken, tijdschriften, knipsels) over Terschelling! Daar kan ik voor mijn inventarisatie voldoende uit putten.

Het wordt ons, vooral op televisie, ingepeperd dat 2009 het Charles Darwinjaar is. In de Volkskrant staat vandaag een artikel over de Mosasaurus. Opgegraven in de Sint-Pietersberg bij Maastricht en in 1794 door de Fransen als oorlogsbuit meegenomen naar Parijs. Daar ligt de schedel nog altijd in een museum, maar hij is nu voor een tijdelijke tentoonstelling terug in Maastricht. In de kalksteen in Maastricht vond men al veel langer schelpen en ook zee-egels. Niemand vond dat soort vondsten vreemd en het bracht al helemaal niemand aan het nadenken over het ontstaan van de aarde. De oorzaak was namelijk simpel: de bijbelse zondvloed had ze over de aarde gebracht!

1 bestelling: Hugo Claus, 'De Metsiers' (15e druk), De verwondering (1e druk).

 

 

Door naar maart 2009

 



Terug naar weblog

Terug naar de eerste pagina /homepage

Raban - voor tweedehands boeken

Citaten zoeken op trefwoord
Overzicht van trefwoorden
Citaten zoeken op auteur
Overzicht van auteurs
Overzicht van bibliografieën
Andere interessante internet-bladzijden


©2009 Mats Beek, Veenendaal

Schrijf Webmaster


 

 

 

 

 

 

 

 

eXTReMe Tracker