Theo Joekes
Profiel
Achternaam: Joekes
Roepnaam: Theo
Voornamen: Theodoor Hendrik
Geboren: 01-09-1923
Te: Den Haag
Overleden: 16-03-1999
Te: Den Haag
Pseudoniem(en): In 1942/1943 publiceerde Joekes onder het pseudoniem Joost Heeke (een anagram) in het illegale tijdschrift 'Lichting'. Rond 1950 woonde Theo Joekes in Engeland. Hij bood - onder het pseudoniem Constant van de Borgh - werk bij enkele uitgevers aan, maar niemand wilde het uitgeven. Hij had zelfs briefpapier met dit pseudoniem laten drukken.
| Voor tweedehands boeken | Ook van Theo Joekes |
| Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Poëzie
- De eenzamen (z.j.)
- Verzen voor Gwen (bibliofiel, 3 ex.) (1978)
- De orde van de dag. Gedichten 1941-1981 (1982)
- De meeste van deze: verzen voor Marij (bibliofiel, 5 ex.) (1985)
- Een school meerminnen, Liefdesgedichten (1988)
- Een man van de dag (1993)
- Verzen van liefde en dood (1996)
 |
 |
 |
 |
Proza
- Nachtelijke dissonant (1945)
- Moord in de Ridderzaal: een extravagantie (1980)
- Moord aan het Voorhout (1981)
- Moord op De Horst (1981)
- Moord in vijfvoud (verhalen) (1982)
- Misdaadomnibus ( (1984)
- Klavertje moord (1986)
- Besteming Binnenhof: autobiografische episodes (1986)
- Kersen in september (1987)
- Het vertrek (1989)
- Een meisje loos (1990)
- De thuisvaart (1991)
- De ontzetting (1993)
- Man en paard: herinneringen (1996)
Hoorspelen
- Kerstmis aan de Zuidpool (BBC, Nederlandse sectie) (1948)
- Moord in de Ridderzaal (5 delen) (AVRO, 1982)
Brieven
- 1 brief van Theo Joekes in 'Dichter bij de mens' van L. Pennings en B. Langeveld (1986)
Overige non-fictie
- De rijksuitgaven (2 delen) (redactie) (1960-1962)
- 'Herziening van het ondernemingsrecht' en 'Open ondernemerschap': bespreking van het rapport van de Commissie-Verdam (1965)
- Verbroken evenwicht: een reactie op de voorstellen van een meerderheid uit de Commissie-Verdam (rapporteur) (1966)
- Ruim baan: meer wegen en doelmatiger weggebruik door prijsmechanisch rijden en parkeren (bewerking) (1968)
- Onderwijs, een kostbaar goed: een onderzoek naar structuur en uitgaven van het lager onderwijs (eindredactie) (1968)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- In 1942/1943 publiceerde Joekes onder het pseudoniem Joost Heeke (een anagram) in het illegale tijdschrift 'Lichting'.
- Theo Joekes publiceerde poëzie en verhalen in 'Columbus'.
- Theo Joekes werkte op de kunstredactie van 'Vrij Nederland'.
- Theo Joekes werkte voor 'NRC Handelsblad'. Hij was o.a. correspondent in Londen.
- In 1955 werd hij Londens correspondent van 'De Onderneming' (blad van het Centraal Sociaal Werkgeversverbond)
- Theo Joekes was correspondent van de 'Financial Times' en 'The Economist'.
- Vanaf 1960 was Joekes redacteur van het partijblad 'Liberaal Reveil'.
- Rond 1980 publiceerde hij onder het pseudoniem Constant van de Borgh autobiografische anekdotes in het 'Utrechts Nieuwsblad'.
- Theo Joekes publiceerde in 'Thrillers & detectives'.
- Theo Joekes schreef van 1991 tot 1995 een wekelijkse column voor 'Trouw'.
- Vanaf 1997 tot kort voor zijn dood schreef hij politieke columns voor de 'Haagsche Courant'.
Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)
- 'Klavertje moord' verscheen in 1988 als Grote letterboek.
- Frits Bolkestein (redactie), 'Een heer op het Binnenhof: 25 jaar Joekes in de Tweede Kamer' (1988)
Waardering
- Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw (29 april 1975)
- Commandeur in de Orde van Oranje-Nassau (3 juni 1988)
Opmerkingen
- De vader van Theo Joekes (Adolf Marcus (Dolf) Joekes) was van 1948 tot 1952 minister van sociale zaken voor de PvdA. Ook was hij lid van de Eerste Kamer en van de Raad van State.
- Theo Joekes volgde het gymnasium-alfa. Hij deed in 1942 examen.
- Tijdens de Tweede Wereldoorlog verbleef hij veelal in het vakantiehuis 'Mexico' van zijn ouders bij Elburg. Hij deed illegaal werk en werd in november 1944 gearresteerd. Hij werd ingezet als arbeider bij de IJssellinie, maar wist te ontsnappen en dook onder.
- Theo Joekes trouwde in augustus 1948 met Pamela Bower. Het huwelijk bleef kinderloos. Ze scheidden in 1952.
- Rond 1950 woonde Theo Joekes in Engeland. Hij werkte hier voor de BBC Worldservice. Hij was er correspondent voor diverse kranten (o.a. voor NRC-Handelsblad). Hij bood - onder het pseudoniem Constant van de Borgh - werk bij enkele uitgevers aan, maar niemand wilde het uitgeven. Hij had zelfs briefpapier met dit pseudoniem laten drukken.
- Theo Joekes trouwde op 25-08-1958 met Mavis Smith. Ze kregen twee dochters. Ze scheidden op 12-07-1973.
- Toen hij 35 jaar was ging hij rechten studeren in Leiden. Hij deed dit o.a. omdat je toen een titel nodig had om in de Kamer te komen. In 1964 studeerde hij af aan de Universiteit van Leiden
- In 1963 kwam hij voor de VVD in de Tweede Kamer. Al snel was hij financieel woordvoerder. Uit zijn periode in Engeland had hij een voorkeur voor het werk van Shakespeare overgehouden. In de Tweede Kamer citeerde hij regelmatig uit werk van Shakespeare.
- Theo Joekes was enige tijd directeur van de Prof.mr. B.M. Teldersstichting, het wetenschappelijk bureau van de VVD.
- Joekes leed aan een manisch depressieve stoornis met psychosen. Vanaf 1971 slikte hij hier medicijnen tegen. In 1973 stopte hij met de medicijnen, waarna het ernstig mis ging met hem. Hij werd door de fractie met ziekteverlof gestuurd, zijn huwelijk liep mis, hij raakte aan de drank en had enige tijd geen vaste woonplek meer. Hij sliep in verschillende toeristenhotels in Scheveningen.
- Hij kreeg zichzelf weer op de rit, nam weer medicijnen en kon zijn werk in de Tweede Kamer hervatten. In 1978 werd hij voorzitter van de vaste commissie voor Financiën en in 1981 werd hij gekozen in het presidium van de Tweede Kamer.
- In 1984/1985 werd Theo Joekes een nationale bekendheid door zijn rol bij de verhoren als lid van de RSV-enquêtecommissie. Binnen de VVD was hij omstreden, omdat hij de kritiek op VVD-minister Van Aardenne openlijk deelde. Hierdoor werd hij een eenling binnen de fractie en kreeg bij de volgende verkiezingen geen verkiesbare plaats. Toch kwam hij weer in de Tweede Kamer, dankzij 285.000 voorkeurstemmen.
- In 1989 trok hij zichzelf terug van de kandidatenlijst voor de VVD, nadat hij weer op een onverkiesbare plaats was gezet.
- 'Moord aan het Voorhout' geldt als zijn beste boek.
- Toen hij uit de Kamer was, schreef hij (erotische) romans, gedichten en thrillers.
- Terugkerende hoofdpersonen bij Joekes zijn inspecteur Con Hendrix en zijn hulpje Elisabeth Brederode (griffier van de Tweede Kamer). Theo Joekes sprak goed Frans, dus de keuze voor de voornaam 'Con' zal niet toevallig zijn.
- Theo Joekes woonde in Den Haag op Carel van Bylandtlaan 11 (01-08-1923 tot 1925), Dedelstraat (vanaf 1925), Dignaland 88 (vanaf 1963) en Koninginnegracht 41 (van 1974 tot 1999). Van 1958 tot 1963 woonde hij in Alphen aan den Rijn.
handtekening Theo Joekes
Anderen over Theo Joekes
- Voor het eerst publiceerde de jonge Theo Joekes onder de titel De eenzamen verzen, die een belofte inhouden en enige latere gedichten, die ik in handschrift las, bewezen dat die verwachting gerechtvaardigd was. (G.H. 's-Gravesande, Vergeten en gebleven, blz. 40)
- Joekes doet onmiddellijk denken aan de wat in vergetelheid geraakte detective-schrijver, zoals dat toen heette, Van Eemlandt. Hij schrijft meer zedenschetsen van een milieu, dan dat hij pogingen doet vooral te laten blijken dat hij met beide benen in de jaren '80 staat en voortdurend alert om zich heen kijkt. (Bob Groen, Volkskrant, 13-11-1982)
- Voor het grote publiek bleef Joekes de (oud-)parlementariër, die als geen ander moeilijke kwesties in simpele, bevattelijke taal uiteen kon zetten. De man die altijd een kleine bril met zwart montuur droeg en gekleed ging in een zwart kostuum met zwarte schoenen en zwarte sokken, liet zich er trouwens ook op voorstaan een taalpurist te zijn. (Gelders Dagblad, 19-03-1999)
- Van de parlementariër Joekes zijn niet veel grote wapenfeiten te noteren. Wel maakte de manier waarop hij een kwart eeuw lang politiek bedreef, indruk: als een ware acteur, die de parlementaire spelregels tot in de toppen van zijn vingers beheerste. Als journalist hanteerde hij een scherpe pen. Hij genoot faam om zijn duidelijke, vaak tegendraadse opvattingen, bondig en precies geformuleerd. Hij was erudiet en geestig, en behept met spotzucht, waarbij hij ook zichzelf niet spaarde. Anglofiel als hij was, leeft hij in het Londense Hyde Park voort in de rugleuning van een houten bank. Daarin staat gegraveerd: 'In loving memory of Theo Joekes, 1923-1999'. (website Inghist, zie 'links')
- In 1978 kreeg VVD-Tweede Kamerlid Theo Joekes 1000 gulden boete. Tijdens een spreekbeurt in Maassluis had hij geopperd dat ’Zuid-Molukkers beneden een bepaalde leeftijd het land uitgezet moesten worden’. Aanzetten tot discriminatie en gebruik van geweld, vond de rechter. (Ruud van Heese, Trouw, 29-01-2008)
Mijn favoriete citaat
Ik zie jou blozend door de morgen gaan,
maar voor mij is de avond al gevallen.
De wolken die zich om mijn slapen ballen
zie jij pas aan de verre einder staan.
(Theo Joekes, Twee goudreinetten (fragm.),
Een man van de dag)
Links
- Raban Internet Antiquariaat - voor tweedehands boeken van Theo Joekes
- Crime.nl - Theo Joekes
- Parlement & Politiek - Theo Joekes
- Inghist - Theo Joekes
- Vergeten volksvertegenwoordigers - Theo Joekes
Bronnen o.a.
- Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
- Prisma van de pseudoniemen (1992)
- Gelders Dagblad (19-03-1999)
- Moorden met woorden. Honderd jaar Nederlandstalige misdaadliteratuur (2000)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (oktober 2018)
