Terug naar februari 2009

1 maart 2009

We maken nu aanstalten om de logeerkamer te gaan verven. De linkerwand is leeg, de boekenplanken en de railen zijn eraf. Vandaag willen we het behang hier en daar wat vaster plakken, morgen de bovenrand bijwerken en wat gaten vullen en dan deze week 's avonds een keer verven. We overwegen om het plafond in dat kamertje ook maar direct te witten. We wonen hier sinds 1991 en de plafonds boven zijn nog nooit gewit (er wordt hier niet gerookt en écht nodig is het niet eens, maar als we toch in dat kamertje aan de gang zijn...).

Gisteren bracht ik de bijgewerkte versie van mijn inventarisatie van Veense schrijvers naar Van Kooten. Albert was er zelf niet. Het ligt op zijn bureau, dan vindt hij het maandag wel. Toen ik thuis kwam zag ik tot mijn schrik dat ik mijn t-shirt én binnenstebuiten én achterstevoren aan had. Het labeltje hing onder mijn kin aan de buitenkant. Dat moeten de dames in de winkel bij Van Kooten gezien hebben. Ze zullen wel gegiebeld hebben toen ik weer weg was.

  Bij Van Kooten kocht ik 'Zeslettergrepigheid', de verzamelde ollekebollekes van Drs. P. Een mooi vormgegeven boek. De ollekebollekes zijn verzameld door Cees van der Pluijm, die eerder 'Toenemend feestgedruis' samenstelde. Een voorpublicatie van deze ollekebollekes stond de afgelopen weken al in de Volkskrant. Het blijft een prachtige en verslavende versvorm. Als je ze leest en zeker als je ze zelf probeert te maken, ga je zeslettergrepig denken en herken je overal toepasselijke en bruikbare woorden! Uit een vorige bundel inventariseerde ik zelf de gebruikte woorden in de zesde regels. In dit boek: zes bladzijden (249-254) 'Register op regelzeswoorden'. Een bloemlezing: achterdochtwekkende, adembenemende, amateuristische, appelesienenkar, godsdienstwaanzinnige, haarlemmerstraatoproer, hilariteitsoorzaak, identiteitscrisis, mohammedanenplaag, onacademische, onoverbrugbare, runderpestwerende, tararaboemdiee, temperatuurstijging, transoceanische, viriliteitssymbool, zeventienjarige.

Zondagmiddagtelevisie: Dione de Graaff interviewt elfstedentochtwinnaar Henk Angenent, die gestopt is met schaatsen. Ze vraagt hem op een gegeven moment: 'Was je er ok mee?'. Wat is dat voor een Nederlands? 'Was je er ok mee?' Mevrouw de Graaff, ik vind uw taalgebruik niet ok en ik ben het er al helemaal niet mee eens!

Er blijkt (gelukkig) veel meer literatuur in het dagelijks leven verankerd dan je in eerste instantie denkt. Gedichten en citaten op muren, standbeelden, gevelstenen enzovoort. En ook hier geldt: hoe meer je er kent, hoe meer je erachter komt dat je ze nog lang niet allemaal kent. Vandaag krijg ik een mailtje over een citaat van Nescio: 'Beste Mats, in de Amsterdamse Bijenkorf hangt op de boekenafdeling een citaat van Nescio: Iedere dag is 24 uur, en ieder uur gaat er meer door de hoofden van al die tobbende menschen dan je in duizenden boeken zou kunnen opschrijven. Heb jij enig idee waar dit vandaan komt?' Helaas ik ken het citaat niet, maar het klinkt inderdaad heel erg naar Nescio en zo groot is dat oeuvre nou ook weer niet. Ik heb het al snel gevonden. Het staat in de vier-na-laatste alinea van 'De uitvreter'. Het gaat slecht met Japi. Hij beschrijft de brug over de Waal bij Nijmegen en alle tobbers die die brug gezien hebben. Enkele maanden en één bladzijde verder stapte Japi van die brug af, en dit fragment voorspelt dat eigenlijk al in zijn treurigheid:

'In Nijmegen liep een ouwe dokter rond, die drie-en-vijftig jaar lang 's morgens op 't zelfde uur dezelfde wandeling had gemaakt. Over 't Valkhof en aan de Noordzijde naar beneden en de Waalkade af tot aan de brug. Dat is meer dan 19300 maal. En altijd stroomde het water naar het Westen. En dat beteekende nog niets. Het heeft zeker honderd maal drie-en-vijftig jaar naar dien kant gestroomd. En langer. Nu ligt de brug er over. Nog maar kort, nog maar wat jaren. En toch heel lang. Iedere dag is 365 dagen, tien jaar is 3650 zonnen. Iedere dag is 24 uur, en iedere dag gaat er meer door de hoofden van al die tobbende menschen dan je in duizenden boeken zou kunnen opschrijven. Duizenden tobbers die de brug gezien hebben, zijn nu dood. En toch ligt i er nog maar kort. Veel, veel langer stroomde het water daar. En er was een tijd toen dat water er niet stroomde. Die tijd is nog veel langer geweest. Dood zijn de tobbers gegaan bij honderden en honderden millioenen. Wie kent ze nog? En hoeveel zullen er sterven na dezen? Ze tobben maar tot God ze wegraapt. En je zou denken: God zou ze een lol doen als i ze plotseling te grazen nam. Maar God weet beter dan jij of ik. Tobben willen ze, blijven voorttobben. En onderwijl gaat de zon op en onder, de rivier daar stroomt naar 't Westen en blijft stroomen tot daar ook een eind aan komt.'

Al heel snel krijg ik een mailtje terug: 'Hoe vond je dat zo snel? Heb je het werk van Nescio op je pc staan? Ik heb De Uitvreter natuurlijk op de plank (Dichtertje, De Uitvreter en Titaantjes, een redelijk fraaie 2e druk uit 1933) en nu ik 'm er op nasla zie ik dat hij duizende schreef, niet duizenden - zie scan. Waar heb jij je tekst vandaan dat je die n erachter schrijft, zoals ze ook bij de Bijenkorf deden? En dus eigenlijk foutief geciteerd. Interessant. Ik heb toen ik in De Bijenkorf was met m'n mobiele telefoon een foto gemaakt, had m'n apparatuur niet bij me. Onderstaand een bewerking.'

Ik bladerde in een Grote Lijster-versie. Daar staat inderdaad 'duizenden'. Dat is een beetje vreemd, want waarom dit wel veranderd en bijvoorbeeld 'beteekende' niet? De foto en de scan van Hans de Clercq (die trouwens zelf ook een fraai weblog blijkt bij te houden):

   

Van Martijn kreeg ik de CD 'We hebben maar een paar minuten tijd. Een hommage aan Herman van Veen' (2005). Jonge Utrechtse muzikanten zingen nummers van Herman van Veen. Volgens Ingmar Heytze (in zijn 'hoestekst') is een enkeling misschien wel verwekt met zijn muziek op de achtergrond. Herkenbare en meestal aardige vertolkingen van bekende nummers. Claudia de Breij zingt 'Alles', waarschijnlijk nog net voordat ze bekend werd. Harold Konickx zingt 'Kraanvogels'. Hij laat alle r'en rrrrollen en dat leidt erg af tijdens het luisteren. Het zijn jonge muzikanten van nu, dus er wordt ook gerapt en ongebreideld herrie gemaakt, maar alles bij elkaar genomen is het een hele leuke CD.

 

Nog een mailtje n.a.v. Schrijversinfo. Deze keer n.a.v. de bladzijde over Ernst van Altena: 'Dag meneer Beek, Ik vond een rijmboekje van Ernst van Altena getiteld "40 Sinterklaas gedichten bijeen gerijmeld door Ernst van Altena". Uitgegeven in opdracht van supermarkt keten MIRO in 1983 door De Cleen reclame advies centrum. Ik zag deze niet in uw biografische lijst staan, en omdat die er zo compleet uitzien, wil ik deze niet onthouden. Ik heb ook een scan bijgevoegd. Mvg, PS Mocht u geïnteresseerd zijn, ik wil 'em ook wel opsturen. Al zal het toch vooral kastvulling zijn...'

Ernst van Altena schreef heel veel in opdracht en vooral zijn rijmwoordenboeken en sinterkaasgedichten bracht hij op diverse manieren en onder diverse noemers aan de man, bijv.:

  • Verbazend rijmwoordenboek voor december-dichters (Bijenkorf, 1960)
  • Succes-surprises gids (Hema, 1990)
  • Rijm het zelf gids (Hema, 1998)


Dit past in dat rijtje gelegenheidswerk. De mailschrijver hoeft het dan ook niet op te sturen, want het zou inderdaad kastvulling zijn. Maar het is wel heel leuk dat mensen dit soort dingen spontaan doorgeven en het maakt de bladzijde over Ernst van Eltena weer iets completer.

De flessen whiskey die op mijn verjaardag aangebroken zijn bij de proeverij zijn nu bijna leeg. De 'Frysk hynder' heb ik nog, maar die vind ik niet echt heel lekker. De 'Ardbeg Uigeadail' is bijna leeg, maar die vind ik erg sterk. Boven staan nog elf flessen te wachten die ik toen op mijn verjaardag heb gekregen. Ik had er toen op moeten schrijven van wie ik ze kreeg, want dat weet ik intussen echt niet meer.

Vanavond zocht ik er de 'Oban 'Little Bay of Caves'' uit. Veertien jaar oud. Een mooie fles in een koker. Ik houd een privé-proeverijtje. Een iets donkere, bijna goudbruine kleur, niet heel scherp, iets turfachtig. Hij komt van de eilanden, maar is nauwelijks ziltig. De smaak is eerder wat zoet. Van Jan heb ik geleerd dat het er uiteindelijk alleen toe doet of je het lekker vindt, en ja, deze is lekker!

 

2 bestellingen: prentbriefkaart A.M. de Jong (uit het stapeltje handschriften dat ik in november bij Bubb Kuyper kocht), Dr. J. Koopmans, 'De Nederlandsche geloofsbelijdenis'.

2 maart 2009

Martijn wordt vandaag 28. Het is zijn eerste verjaardag sinds hij op zichzelf woont. We gaan vanavond bij hem eten.

Ik heb de boekverslagen van V3 nagekeken. Ze moesten voor het eerst - verplicht dus - een boek voor volwassenen lezen. Achter in het lesboek staat op de linkerbladzijde een lijst met wat moeilijker jeugdboeken en op de rechterbladzijde een lijst met wat makkelijker boeken voor volwassenen. De linkerbladzijde was nu verboden. Ik heb ze verder heel vrij laten kiezen: chicklit was toegestaan. Ook een verhalenbundel voor volwassenen vond ik goed. Dat mag volgend jaar niet voor het leesdossier voor het eindexamen, maar laat ze nu eerst maar eens kennismaken met deze boeken. Hieronder staat het lijstje gelezen boeken. Dat is ongetwijfeld gedeeltelijk een lijstje van wat er bij de leerlingen thuis in de kast stond, wat moeder net gelezen heeft óf van wat ouders zich nog herinneren van hún leeslijst:

V3a

J. Bernlef, De onzichtbare jongen
Naima el Bezaz, Minnares van de duivel (2x)
Remco Campert, Het leven is vurrukkulluk
Karel Glastra van Loon, De passievrucht (2x)
Maarten 't Hart, De kroongetuige
A.F.Th. van der Heijden, De slag om de Blauwbrug
Arthur Japin, De overgave
Kluun, Komt een vrouw bij de dokter
A. Koolhaas, Vanwege een tere huid
Tim Krabbé, Het gouden ei
Tessa de Loo, Isabelle (3x)
Liesbeth Mende, Afhaalmeisje
Marga Minco, Het bittere kruid (2x)
Harry Mulisch, De aanslag
Carry Slee, De toegift
Carry Slee, Dochters van Eva
P.F. Thomése, Vladiwostok
Thomas Verbogt, De verdwijning
Suzanne Vermeer, Zomertijd

V3b

Kader Abdollah, Spijkerschrift
J. Berlef, Hersenschimmen (2x)
Naima el Bezaz, Minnares van de duivel
Mirjam Boelsums, Slangen aaien
Boudewijn Büch, De kleine blonde dood
Renate Dorrestein, Verborgen gebreken
Ronald Giphart, Phileine zegt sorry
Maarten 't Hart, De zonnewijzer
Yvonne Keuls, De moeder van David S.
Yvonne Keuls, Het verrotte leven van Floortje Bloem
Tim Krabbé, Het gouden ei
Hubert Lampo, De komst van Joachim Stiller
Arjen Lubach, Mensen die ik ken die mijn moeder hebben gekend
Marga Minco, De val
Harry Mulisch, De aanslag
Rascha Peper, Wie scheep gaat
Willem van Toorn, De rivier
Suzanne Vermeer, All-Inclusive
Simone van der Vlugt, Blauw water

Eén van de vragen in het boekverslag was: Waaraan kon je merken dat dit een boek voor volwassenen was? De leerlingen noemden o.a.: grover taalgebruik, moeilijkere woorden, in een kinderboek is het vaak constant spannend, in dit boek zijn hele stukken niet spannend, de schrijfstijl is anders, in jeugdboeken vind je geen hele hoofdstukken die gaan over iemands gedachten, veel meer beeldspraak, de hoofdpersonen zijn volwassenen en reageren ook als volwassenen.

Vanmiddag was er een plenaire vergadering waarbij de rector o.a. vertelde over de verbouwing die in de komende maanden plaats gaat vinden. Je luistert en je kijkt wat om je heen. Ik keek letterlijk tegen wat nekken aan en verbaasde me over het verschil in lengte van sommige nekken. Bij de ene collega zag ik de nek nauwelijks, omdat het hoofd direct op de schouders leek te rusten. De kin hing bij die collega voor de borst. Bij een andere collega zag ik daarentegen heel veel nek. Tussen de schouders en het hoofd zat zeker tien centimeter ruimte (ik heb het op - niet met - mijn meetlatje even gecontroleerd en echt, het was zeker tien centimeter). De kin van deze collega zat ook ruim boven de borst. Je ziet het, je verbaast je en je verbaast je tegelijktertijd over het feit dát je het ziet en dát het je verbaast.

Met het oog op de boekenweek verschijnen er allerlei boeken over dieren. Een nieuwsgierigmakend boek is 'Huidbacteriën' van Drs. P. Het verschijnt binnenkort bij Liverse in het bovenstaande omslag. Heinz Polzer (de naam Drs. P moest nog bedacht worden) werkte in Nederlands-Indië op een reclamebureau en maakte een reclamecampagne voor Bris (the special toilet soap for the tropics). Heinz Polzer bedacht en beschreef 26 huidbacteriën, beginnend met het standaardmodel, de Normalococcus Ordinaris. De hele serie verscheen in Engelstalige kranten. Voor dit nieuwe boekje bedacht Drs. P (nu wel) op elk dier een ollekebolleke. Toeval bestaat niet: zaterdag kocht ik zijn verzamelde ollekebollekes.

3 bestellingen, stafkaart 48a Domburg (1972), Renate Ebermann, 'Prisma Gymnastiekboek', Herman de Man, 'Het wassende water'.

3 maart 2009

Heerlijk: als ik naar school fiets om even over half acht is het licht! Dat stemt mij een heel stuk vrolijker dan in het duister naar en van school fietsen. De pret wordt iets gedrukt doordat ik nog wel erg koude handen krijg. Handschoenen waren geen overbodige luxe geweest, maar niet mopperen en je zegeningen tellen: het is lekker licht.

Gijs kwam gisteren met een rekenraadsel. Een boer heeft veertig koeien. Om zijn boerderij zijn acht weilanden. Hij plaatst in elk weiland vijf koeien. Het resultaat is dat hij uit elk raam (aan elke kant van zijn boerderij) vijfiten koeien ziet.

De boer krijgt er zestien koeien bij. Deze koeien zet hij er in de weilanden bij (hij herverdeelt zijn 40 + 16 koeien). Hij weet ze zo neer te zetten dat hij nog altijd uit ieder raam vijftien koeien ziet.

Dit rekenraadsel legde ik vandaag aan mijn klassen voor. Ze reageren net als ikzelf en gaan eerst oplossingen verzinnen alsof het een strikvraag is. Maar dat is het niet: er vinden geen verbouwingen plaats aan de boerderij, de koeien worden niet in de kelder of op zolder gezet, er zijn geen blinde hoeken, er komen geen weilanden bij enz.. Het is een puur rekenkundige oplossing (die onderaan dit weblog staat).

Met de post kwam vandaag 'Jan van Zutphen's afscheidsmaal 1257, Ballade van Piet Paaltjens'. De ballade verscheen oorspronkelijk in oktober 1857 bij gelegenheid van de promotie tot doctor in de rechten van G.J.B. Henry. Deze fascimile uitgave (in 77 exemplaren) verscheen als nieuwjaarsgroet van Dick, Marloes en Sterre Welsink eind 2001. Het (fraaie) omslag is gedrukt door Welsink en De Uitvreter.
De laatste week kocht ik verschillende boeken van en over Piet Paaltjens/François Haverschmidt. Het ziet ernaar uit dat ik in het volgende theaterseizoen (februari 2010) een lezing ga geven over Piet Paaltjens. Men kan daarvoor dan een kaartje kopen in combinatie met een voorstelling n.a..v. de gedichten van Paaltjens in 'De Lampegiet'. Het moet een lezing worden met drie hoofdmoten: De Snikken en grimlachjes, het leven van Haverschmidt en de zaken die van en over Paaltjens/Haverschmidt in deze tijd in de openbare ruimte te vinden zijn (dat is dan een mooie combinatie met mijn werk aan de reisgids). Daar kan ik in ieder geval bij meenemen:
- Zijn geboortehuis in Leeuwarden (Voorstreek 80)
- Een gedicht in steen in Leeuwarden
- Een borstbeeld in Leeuwarden
- Piet Paaltjensstraat in Leeuwarden
- Piet Paaltjens trein (Arriva 43)
- Een boom met zijn naam erin gesneden (landgoed Twickel bij Delden )
- Het adres waar hij studeerde in Leiden (Hoogewoerd)
- Standbeeld in Leiden
- Muurgedicht, Nieuwe Rijn 64, Leiden
- Adressen in Leiden (Lange Haven 134, Nieuwstraat 28)
- oude pastorie te Foudgum (nu een bed en breakfast)
- Standbeeld in Foudgum
- Kerk in Foudgum
- Kerk in Den Helder, met plaquette tekst Paaltjens
- Kerk in Schiedam
- Graf in Schiedam

2 bestellingen: Ernest Claes, 'Floere het fluwijn', 'Onsterfelijke namen, onsterfelijke daden. Een keur van boeiende biografieën uit The Reader's Digest'.

4 maart 2009

 

 

Een spannende middag! We zijn opa en oma en Suzanne en Tygo maken het goed! Om half zeven belde Suzanne ons wakker. Ze dacht dat ze weeën had. Rond kwart over zeven stelde de verloskundige al vijf centimer ontsluiting vast. De bevalling verliep voorspoedig tot tegen twaalf uur de hartslag van de baby steeds minder werd. In no time was er een ambulance en om 12.16 uur is Tygo geboren. Met een zuigapparaat, dus hij heeft hoofdpijn (nog geen uur oud en al een paracetamol gekregen!) en moet een nachtje in het ziekenhuis blijven. Betere foto's volgen (Die waar Tygo op staat zijn te bloot voor internetpublicatie).

Van de ECI kwamen er vandaag drie CD's. Ik kreeg een cadeaubon van ze als ik nog een jaar lid bleef, maar in de begeleidende brief stond dat er, vanwege de vaste boekenprijs, geen boeken van gekocht mochten worden (wel CD's, DVD's en speelgoed). Ik kocht (of eigenlijk kreeg) drie CD's:
- Carole King, Tapestry (met als extra CD alle nummers live met pianobegeleiding)
- Trijntje Oosterhuis, Who'll speak for love (Burt Bacharach singbook II)
- Wende, Chante (met als extra een DVD met live-optredens)

En na het avondbezoekuur:

 

 

 
Morgen ga ik voor de tweede keer een auto vol krantenknipsels ophalen in Cuijk. Ik verheug me er ontzettend op. (Bijna) niets is zo heerlijk als bladeren door mapjes knipsels over een bepaalde schrijver. Grasduinen, een beetje lezen, hier en daar wat overnemen op Schrijversinfo.
Daarnaast verheug ik me er ook op, omdat het de vorige keer een buitengewoon prettige kennismaking was met deze oud-leraar Nederlands. We delen de passie voor knipsels, voor literatuur en voor onderwijs. Dan praat je maar zo een paar uur weg.
Ik heb een fles whisky voor hem gekocht en ik heb besloten hem een handschriftje cadeau te doen uit de stapel handschriftjes van Bubb Kuyper van vorig jaar november. Wat zijn (katholieke) achtergrond betreft passen deze knipsels goed bij hem. Het zijn allemaal briefjes aan de redactiesecretaris van 'De Gemeenschap'. Een belangrijk katholiek literair blad in de jaren 1925-1941. Deze handschriften zijn uit de laatste jaren van die periode. Niet bijzonder in hun literaire betekenis, maar wel gewoon heel leuk.
Het kladje van Jan Engelman lijkt me wel geschikt om weg te geven. Het is niets bijzonders, maar het is wél van Jan Engelman. En uiteraard heb ik het eerst gescand, zodat ik het nog wel op de bladzijde over Engelman op kan nemen.

2 bestellingen: Hugo Claus, 'De Metsiers. Extra: De Oostakkerse gedichten' (Bulkboek 103), knipsel Multatuli.

5 maart 2009

Tygo en Suzanne zijn thuis! Om twee uur ben ik erheen gefietst, ze waren net thuis. Ik heb Tygo een tijdje op mijn arm gehad. Wat heeft een mens nog meer nodig om gelukkig te zijn? Op dat moment in ieder geval helemaal niets.

 

 

 

Aan het eind van de middag ben ik heen en weer gereden naar Cuijk om krantenknipsels op te halen. Ik had me wat verkeken op de drukte op de weg. Druk bij de brug bij Rhenen, druk op alle plekken waar snelwegen op elkaar aansluiten (en dan zijn er nogal wat van Veenendaal naar Cuijk). Rijk had me al gewaarschuwd dat er in Cuijk een weg was afgesloten. Hij had me een kaartje gemaild, maar mijn kaartleeskunsten achter het stuur houden niet over en ik stond dus toch voor die afsluiting. De Tomtom raakte ervan in de war. Uiteindelijk reed ik achter twee andere auto's aan die een zandweggetje namen dat de Tomtom niet eens kende. Ik was een stuk later dan gepland op de eindbestemming. We dronken koffie, kletsen wat bij over onderwijs en literatuur en laadden de auto vol. Een schat aan knipsels, over literatuur, maar ook over tal van andere onderwerpen. Het gaat wel een paar jaar duren voor ik ze allemaal heb bekeken, maar het heeft geen haast en levert af en toe een 'heerlijk avondje' op, plus zeker weer gegevens voor Schrijversinfo.
Op de terugweg keek ik - op de brug over de Maas - naar links. Ik keek een heel eind de rivier over en aan de horizon stond boven de rivier de zon als een enorme, halve, rode bol. Een schitterend gezicht. Je zou willen stoppen om er een foto van te maken, maar het is een snelweg en bovendien had ik mijn fototoestel helemaal niet bij me.
Vanavond heb ik alle dozen naar binnen gesjouwd (en nu moeten ze nog naar boven). In twee schoenendozen met 'Kronkels' ben ik gelijk gaan grasduinen. Die zijn de moeite van de rit al waard. Ik ga ze per jaargang in een mapje doen en er een inventarisatie van op Schrijversinfo zetten (net als ik met mijn Buddingh'-knipsels heb gedaan).


Dit past in één keer in de auto
(maar dan is hij ook echt vol).

Een aantal van die Kronkels heb ik vanavond al gelezen. Deze Kronkels zijn bijna tijdloos. Voor een groot deel zijn het observaties van mensen en mensen zijn in veertig jaar niet wezenlijk veranderd. In mijn herinnering zijn Kronkels kleine, afgeronde verhalen. Misschien zijn juist die afgeronde verhalen later gebundeld, want deze Kronkels zijn meer een opsomming van losse observaties dan één kort verhaal. De observaties zijn wel door een - minimale - rode draad verbonden. Toch lezen ze prettig, want er staan steeds een paar rake zinnen in. Een paar voorbeelden (Kronkels van februari 1973):

In een hoek bij het raam zaten drie Turken te zwijgen in het Turks.

 

Hij leek me iemand die na een dag van vernederend werk moe en vol rancune huiswaarts ging,
met geen ander uitzicht dan morgen weer zo'n dag.

 

Dat verkopen we niet mevrouw, daarvoor moet u in de derde wereldoorlogwinkel wezen.

1 bestelling: Heere Heeresma, 'Hoge Noot'.

6 maart 2009

Twee uur les vandaag, drie uur zorgteam en daarna de laatste voorbereidingen voor het project voor de tweede klassen van volgende week. Het is het tweede deel van dit milieuproject. Ik pakte drie doosjes van de bovenste plank in mijn kantoor. Daar had ik vier weken geleden o.a. de papieren met de groepsindeling ingedaan. Bovenop het doosje lag mijn bril! Dat klopt natuurlijk, want ik ben hem op de laatste dag van dat project kwijtgeraakt. Het is maar goed dat ik nog geen nieuwe bril heb gekocht. Ik denk dat ik nu maar zo'n touwtje voor aan mijn bril koop (nu ik opa ben moet het kunnen).

Er zijn gelukkig leerlingen die door mijn lessen kritisch naar het taalgebruik in kranten en tijdschriften gaan kijken. Martijn (H3) kwam vandaag met een knipsel aan met als kop: 'Dronken op rontonde'. Een veelgemaakte, best uit te leggen, maar toch domme fout. Je rijdt in het rond, dus wordt rotonde snel rontonde. Acceptabel uit een kindermond, maar niet uit een journalistenpen.

We hadden wat foto's van de baby op een UBS-stick gezet en gingen vananvond naar de Hema om die bij zo'n fotopaal af te laten drukken. Het is even uitzoeken hoe het werkt, maar met zo'n touch-screen wijst het zichzelf. Dat ging ook goed, maar de computer sloeg bij het afdrukken op tilt. Een Hemaman wist nog een foto of zestien aan het apparaat te ontfutselen, maar daarna hield het echt op. Het duurde wel een hele tijd en je staat te balen, maar ze losten het netjes op. We kregen ons geld helemaal terug en mochten de pakweg vijftien wel afgedrukte foto's gratis meenemen. We hebben Suzanne een paar van die foto's gegeven en zijn ook nog één foto naar mijn moeder (nu overgrootmoeder) wezen brengen. Ze had al een uitgeprint fotootje van dit weblog liggen. (Dankuwel ome Jan en bij deze de hartelijke groeten!)

3 bestellingen: Ivans, 'Geheime dienst', Summers, 'Het begon met de dood', Toon Tellegen, 'Over liefde en over niets anders', Berend Wineke, 'Requiem voor een vlinder'.

7 maart 2009

Vanochtend ben ik nog een keer heen en weer naar Cuijk gereden. Lidy was het er niet helemaal mee eens: er staan al zoveel boeken en knipsels die nog uitgezocht moeten worden. Daar heeft ze natuurlijk wel een punt, maar Rijk heeft al die dozen de trap afgesjouwd. Ik kan het hem toch niet allemaal weer naar boven laten sjouwen.
Op de weg was het veel rustiger dan eergisteren. Nergens files. Dan ben je er nog redelijk snel. De zon scheen lekker, maar boven alle drie de rivieren was het mistig. Ik schrok van die mist vlak voor Rhenen, maar even over de brug was het al weer weg. Het herhaalde zich bij de Waal en de Maas. Boven de akkers zag je de damp uit de grond komen en in de weilanden stonden er koeien met hun poten in de nevel. Dat is toch ook wel weer een mooi en zelfs een beetje een mysterieus gezicht. Je kunt je voorstellen dat er honderden jaren geleden witte-wieven-verhalen ontstonden rond dergelijke mysterieuze beelden.
Van Rijk kreeg ik ook nog wat oude kinderboeken mee, o.a. een 'Stijfkopje' waar Lidy heel blij mee is. Het is gelukt om alle dozen van eergisteren en van vandaag twee trappen op te sjouwen naar de (oude) kamer van Martijn. Veel knipsels over literatuur en ook dozen met knipseldossiers over algemene onderwerpen. Ik ga proberen die aan mensen te geven die er plezier aan beleven. Een mapje 'vormingswerk/maatschappelijk werk' heb ik al voor Martijn apart gelegd.

Het kleine stukje van gisteren geeft twee mensen aanleiding om te reageren. Loes mailt: 'Geachte heer Beek, Al een geruim aantal maanden ben ik vaste bezoeker van uw weblog. Nog niet eerder heb ik de moeite genomen om erop te reageren, hoewel ik vaak genoeg reden had om dat wel te doen. Al vele malen heb ik mij geamuseerd, verbaasd of herkend in uw teksten en daarover heb ik niet eerder gemaild. Daarom eerst een compliment daarover, het lezen van uw weblog is een aangename onderbreking van de veelal zakelijke activiteiten achter mijn computerscherm. En natuurlijk van harte gefeliciteerd met de geboorte van uw kleinzoon.
Dan nu mijn reactie op uw notities van 6 maart. U begint de beschrijving van de dag met het feit dat u zich ergert aan de spelfout van de journalist die het heeft over een roNtonde. U sluit uw dag echter af met een dankbetuiging aan ome Jan, die zo lief was geweest een foto uit te printen. En daar wringt ‘m nou de schoen. Ik ben namelijk van mening dat iemand iets kan printen of kan uitdraaien. Het woord uitprinten is m.i. een contaminatie waar ik mij vaak en hevig tegen verzet. Dit vaak tot grote hilariteit van mijn omgeving; zelfs mijn zesjarige dochter is al geconditioneerd…
U begrijpt dan ook ongetwijfeld dat ik in opperste staat van verwarring raakte toen ik dit gehate woord in uw weblog tegenkwam…. Heb ik inderdaad te vuur en te zwaard gestreden tegen iets dat wel juist is? Daarom doe ik hierbij een beroep op u om mij uit deze kwellende onzekerheid te verlossen en mij uw oordeel als docent Nederlands te geven over het lelijke woord uitprinten. Ik ben zeer benieuwd naar uw reactie.
'

Daar moest ik even over nadenken en het resultaat van dat denkwerk was dat ik vreesde dat Loes gelijk had: printen + uitdraaien = uitprinten. De dikke Van Dale blijkt het woord echter goed te keuren. Nu wilde ik het echt zeker weten. Op de site van 'Onze Taal' (http://www.onzetaal.nl/advies/uitprinten.php) staat de volgende uitgebreide uitleg:

 Is uitprinten een contaminatie?
--------------------------------------------------------------------------------
Nee, uitprinten is geen contaminatie.

Van woorden als uitprinten wordt vaak gedacht dat het contaminaties (verhaspelingen) zijn, omdat de voorzetsels die aan het werkwoord gekoppeld zijn, overbodig worden gevonden. Uitprinten zou dan een contaminatie zijn
van uitdraaien en printen. Het lijkt er echter op dat dat niet het geval is. Het is wel mogelijk dat uitdraaien invloed heeft gehad op het ontstaan van uitprinten, maar dat betekent niet dat het woord als contaminatie moet worden afgekeurd. Met uitprinten ligt meer dan bij printen de nadruk op het resultaat van de handeling. Het voorvoegsel benadrukt dat een handeling echt tot het eind toe wordt uitgevoerd. Van Dale (2005) neemt uitprinten dan ook
gewoon op. Wie het toch geen fraai woord vindt, kan behalve printen en uitdraaien ook nog afdrukken als alternatief gebruiken.

Andere werkwoorden die vaak als contaminatie gezien worden, maar waarin het
voorzetsel het resultaat van een handeling benadrukt, zijn:

afchecken
afconcluderen
afdroppen
inregelen
invorderen
nachecken
opgoogelen/opgooglen
oppimpen
uitfilteren
uitprinten
uitproberen
uitsorteren
uittesten

Het bovenstaande heb ik Loes laten weten, al moet wel toegeven dat ik uitprinten zelf eigenlijk ook geen mooi woord vind en ik heb me dan ook voorgenomen voortaan printen te zeggen en te schrijven.

De andere reactie was van mijn oom Jan. Ik bedankte hem voor het printen van een foto voor mijn moeder (zijn zus). We hebben elkaar al jaren niet meer gezien of gesproken, maar nu is er mailcontact. Dat is een leuke bijkomstigheid van zo'n weblog. Hij mailt o.a.: 'Bij een rondreis over je weblog vraag ik me vaak af waar jouw voorliefde voor het geschreven woord vandaan komt. Ik weet niemand in de familie van wie je dit hebt meegekregen. Je vader las graag oorlogsboeken en je moeder, ja, de libelle en een seniorenblad en misschien wat romannetjes, maar daar blijft het dan verder ook wel bij, denk ik. En ik zelf? Ik kan niet lezen. Niet in de letterlijke zin natuurlijk, maar ik kan me moeilijk concentreren. Mijn gedachten dwalen heel snel af en neem dan ook niets meer op. Wat wel lukt dat zijn (Indische) kookboeken. Daar volgt dan natuurlijk weer een andere aktiviteit op.' Ja dat koken kan ik me herinneren. Oom Jan is als dienstplichtig soldaat in Nederlands Indië geweest in een periode dat dat voor dienstplichtigen geen lolletje was. We hebben het er vroeger nooit over gehad, maar ik vermoed dat het in de tijd van de politionele acties was. Hij heeft er in positieve zin een voorliefde voor Indisch eten aan overgehouden en in zijn keuken aan de Nieuweweg zag ik voor het eerst een wok in gebruik. Dat keukengerei was in die tijd (1973 denk ik) nog lang niet zo gewoon als het nu is. Zijn vraag is wel een terechte en heeft me aan het denken gezet. Veel werd er in de familie inderdaad niet gelezen. Bij mijn oma in Lunteren herinner ik me een boekenkastje op de logeerkamer. Daar las ik voor het eerst wat boekenweekgeschenken. Uit Zeist herinner ik mee een logeerpartij aan de Panweg. Ik sliep in dat kleine en drukbevolkte huis (Opa en oma op de grote, naar midalgan ruikende slaapkamer, tante Riek, een inwonende zus van oma, op haar kamer én oom Jan, die in die periode weer even bij zijn ouders woonde, op de andere slaapkamer) met oom Jan op één slaapkamertje en daar las ik 'Boefje' van M.J. Brusse. Waarschijnlijk was dat boek van mijn oom. Het is toch wonderlijk dat ik me zo'n boek (zelfs het plaatje op de voorkant) na veertig jaar nog herinner!

1 bestelling: Isobel Kuhn, 'De hoge weg'.

8 maart 2009

 
Vandaag gaan we niet naar Suzanne (of eigenlijk natuurlijk naar Tygo). We zijn er de afgelopen week dagelijks geweest en ze moeten niet gaan denken 'Daar heb je ze weer'.
Ik had dat van mezelf niet gedacht, maar ik zou hem inderdaad wel elke dag / twee keer op een dag willen zien. Sentimentaliteit? Een natuurlijke behoefte van grootouder-zoogdieren? We houden ons maar even in.
Gisterenavond waren we er wel, samen met Jan en Marian, Claudia en de vader van Lidy.
Claudia maakte deze foto van vier generaties Jelsma

De afgelopen avonden las ik op bed steeds een paar bladzijden ollekebollekes in ´Zeslettergrepigheid´. Drs. P schreef ook een hele serie ollekebollekes over bekende schrijvers en/of hun boek. Die zijn wel heel aardig om op Schrijversinfo op de bladzijde over die schrijver te vermelden. Als de Drs op dreef is, laat hij het soms niet bij één zeslettergrepig woord, maar stopt hij er twee of drie in het gedicht:

Schamele kustwoning
Kniertje dient eten op
Gierende storm
(Dus de golven zijn woest)

Dit is - u raadt het - een
Zeevisserijdrama
Ja, Herman Heijermans
Wist hoe het moest

(Drs. P, Zeslettergrepigheid, blz. 110)
Doorslaand succes destijds
Bakvisvertellingen
In weldoordachte
En geestige stijl

Weergaloos voorbeeld van
Villataalvaardigheid
(In het vergeetboek geraakt
Onderwijl)
(Drs. P, Zeslettergrepigheid, blz. 115)
Thijssen was schoolmeester
Dit is zijn meesterwerk
Simpel en echt
Het verhaal blijft ons bij

Langer dan enige
Zelfprojecterende
O zo gevoelige
Mooischrijverij

(Drs. P, Zeslettergrepigheid, blz. 114)
Huck ontmoet Jim, een slaaf
Beiden zijn vluchteling -
Reizen per vlot
(Door Mark Twain genoteerd)

Tallozen hebben dit
Caleidoscopische
Beeld van Amerika
Sterk gewaardeerd
(Drs. P, Zeslettergrepigheid, blz. 111)
Steeds weer te boek gesteld:
Liefdesverhoudingen
Zij het romantisch
Dan wel genitaal

Deze keer waren ze
Monogeslachtelijk
En dat verwekte toen
Heel wat schandaal

(Drs. P, Zeslettergrepigheid, blz. 108)
Honderden pagina's!
Klauwaerts en Leliaerts!
Voetvolk hakt ridders
Finaal in de pan

Boogschuttersactie en
Hellebaardiersgedoe
Hendrik Conscience -
Die kon er wat van
(Drs. P, Zeslettergrepigheid, blz. 115)

 
Jarenlang probeerden we het: een helleboris in de voortuin, maar om de één of andere reden kwamen ze het jaar daarop niet meer terug. Verkeerde grond? Te zuur of juist te zanderig? Waarschijnlijk niet kalkrijk genoeg (las ik op internet).
Maar nu komt hij al voor het tweede achtereenvolgende jaar prachtig terug. Een fraai gezicht, zeker met die paarse crocussen erachter.
De zon schijnt, het is wandelweer. We willen de belastingpapieren invullen, ik moet nog boeken inpakken en boekverslagen nakijken, maar als we wijs zijn gaan we vanmiddag toch ook even naar buiten.

2 bestellingen: Hans Werkman, 'Dagboek van een open-hartoperatie', Willem Brandt, 'De gedichten van een vrijmetselaar'.

9 maart 2009

Voor het project was er vandaag een rapper op school. Al eerder leerde hij de leerlingen rappen. Vandaag werden de raps opgenomen. Jelle wilde de rapper graag zelf ontvangen, maar had op dat moment les. Ik nam de tweede helft van zijn les daarom van hem over. Deze brugklassers maakten een aardrijkskundetoets. Ik nam de toetsen in. Toen iedereen klaar was hadden we nog ruim tien minuten over. Ik maakte een praatje met de leerlingen en stelde mezelf voor. Het was B1b en van het merendeel van die leerlingen zal ik volgend jaar de teamleider zijn. Dan kennen ze me maar vast. Daarna keek ik één voor één de gemaakte toetsen door. Wat meerkeuzevragen én een stuk of vier open vragen. Ik keek niet of de antwoorden aardrijkskundig goed of fout waren, maar wel of er fouten in de spelling van de werkwoorden zaten. Er zat nogal eens een word/wordt-fout in en ook af en toe een verdeelt/verdeeld-fout. Ik riep die kinderen (met hun pen) naar voren en liet ze de fouten verbeteren. Zoiets hadden ze duidelijk nooit eerder meegemaakt en ze zaten elkaar ook aan te kijken met een blik van 'Wat is dat voor een rare kerel?'. Ook hier geldt: Dan kennen ze me maar vast.

Gijs moest vanavond weg en Suzanne vindt het nog een beetje eng om alleen thuis te zijn. Ook omdat de temperatuur van Tygo wat wisselt. Vanmiddag had hij 36.3, dat is wel een beetje laag en ook met een kruik erbij ging dat maar heel langzaam omhoog. We zijn dus in het begin van de avond een paar uur bij Suzanne 'op wezen passen'. Er kwamen nog twee vriendinnen op kraamvisite. We verdeelden de taken traditioneel. Lidy zette koffie en thee en ik liet de hond uit. Verder heb ik er boekverslagen na zitten kijken. H4 en ook hier viel me de spelling op. Veel d/t/dt-fouten, opvallend vaak hij wilt en zelfs bij één leerling egt i.p.v. echt. Ik word er niet vrolijk van. Ik keek vanavond de volgende boekverslagen na:
- Yvonne Keuls, De moeder van David S. (Voldoende)
- Yvonne Keuls, Het verrotte leven van Floortje Bloem (Voldoende, afsluitende zin: 'Het is verrot als je Het verrotte leven van Floortje Bloem niet leest.')
- Yvonne Keuls, Het verrotte leven van Floortje Bloem (Onvoldoende, overleg, waarschijnlijk van internet overgenomen, beantwoording van niet gestelde vragen)
- Jona Oberski, Kinderjaren (Onvoldoende, incompleet)
- Khalid Boudou, Het schnitzelparadijs (Onvoldoende, recensie onvoldoende)
- Harry Mulisch, De aanslag (recensie twijfelachtig, overleg met de leerling)
- Maarten 't Hart, De kroongetuige (Onvoldoende, recensie ontbreekt)
- Marion Bloem, Geen gewoon Indisch meisje (Voldoende)
- Tim Krabbé, Een goede dag voor de ezel (Voldoende)

Riet leende me twee boeken:

A. Koolhaas, 'Een punaise in de voet'. Ik las al wel dierenverhalen van Koolhaas, maar zo'n mensenverhaal van hem is nieuw voor me. Het bevalt me maar matig. Veel herhalingen. In een dierenverhaal lijkt dat iets te zeggen over het denken van zo'n dier. Neemt het je ook mee in dat denken. Nu het over mensen gaat irriteren die herhalingen me een beetje. 'Ja, meneer Koolhaas, dat had ik heus wel gelezen, dat hoeft u er niet nog twee keer in te peperen.'

Het andere boek is 'De laatste stelling. Opmerkelijke beweringen van Nederlandse promovendi', bijeengebracht door Kees Roos. Een bijzonder aangenaam bladerboekje uit 1999. De laatste stelling bij een proefschrift hoeft niet over de inhoud van het proefschrift zelf te gaan en zegt daarom iets over de hobby's of belangstellingssfeer van de promovendus (overigens is het lang niet bij alle universiteiten (meer) gebruikelijk of verplicht om stellingen op te nemen in het proefschrift). Wat bij dit boekje het eerst opvalt is de aanwezigheid van een hoofdstukje 'Heer Bommel en Tom Poes'. Negen liefhebbers van Toonder namen een stelling over zijn belangrijkste figuren op. Twee voorbeelden:

Aangezien Olivier B. Bommel en zijn kennissenkring, inclusief de rationeel ogende Tom Poes, zich steeds zonder enige reserves inlaten met professor Sickbock, magister Pas, Bull Super en Hiep Hieper, moet geconcludeerd worden dat alle gezichtsbepalende inwoners van Rommeldam een slecht geheugen hebben en nooit iets van hun avonturen leren. (M.J. van Gent, Universiteit Leiden)

Het lezen van een 'Tom Poes' is qua moeite omgekeerd evenredig met het eten van een tompoes. (A. van Iersel, in Marlou van Iersel, LU Wageningen)

2 bestellingen: 4 x Mary Dorna, Louis Couperus, 'Noodlot' (bulkboek)

10 maart 2009

Gisterenavond beet ik (zonder erg en zonder opzet) op een pepermuntbal. Dat kostte me een gedeelte van een voortand. Er zat nu een rare scherpe hoek aan die tand. Ik vreesde dan ook onmiddellijk voor boorpartijen en stifttanden, maar het viel mee. Ik belde vanochtend direct na acht uur de tandarts en kon om twaalf uur al terecht. Na wat vijl- en boorwerk kon hij een stuk aan die tand kleien en je ziet er niets meer van. Dit was mijn eerste kennismaking met de tandartsenpraktijk in het Schrijverspark. Loots is onlangs overleden (dat ging heel snel allemaal) en zijn hele praktijk is overgegaan naar deze tandartsenpraktijk. Jonge tandartsen met nieuwe spullen. Het ging er netjes aan toe en het viel me allemaal erg mee. 'Prettige kennismaking' is teveel gezegd, maar het geeft vertrouwen voor een volgende keer.

Voor de presentatie van het project mogen de leerlingen van de tweede klassen vier foto's printen. We hebben daarvoor een speciaal fotoprintertje. Het werkt net als de (grotere) fotoprinter bij de Hema en trekt het fotopapier vier keer (heen en weer) door de printer en brengt zo kleur voor kleur aan. Omdat we niet genoeg papier en cartridges hebben ging ik vanmiddag even naar de Mediamarkt. Volgens Paul hebben ze dat daar voor dit soort printers op voorraad liggen en dat blijkt ook zo te zijn. Ik kan het niet laten om even bij de tafels met goedkope cd's te kijken. Ik kocht:
- Johnny Cash, My mother's hymn book (2004)
- Tom Waits, Small Change (1976)

 
Het is eigenlijk onvoorstelbaar dat deze cd uit 1976 is. Drieëndertig jaar (een Jezusleeftijd) geleden. En nog altijd ijzersterk. 'Tom Traubert's Blues' en 'The piano has been drinking' zijn tijdloos, maar ook naar nummers als 'Jitterbug boy', 'I wish I was in New Orleans' en 'Invitiation to the blues' kan ik blijven luisteren (en - in de auto - meebrullen). Een stem van met alcohol doorweekt schuurpapier, maar met een onvoorstelbare zeggingskracht. De manier van brengen is onverbeterbaar. Dat is bewezen door de gladde (maar wel goedverkochte) versie van 'Tom Traubert's Blues' door Rod Stewart.

Vanuit de bibliotheek kreeg ik door dat Ton Anbeek in Veenendaal is geboren. Wat gegoogel leverde echter Ede als geboorteplaats op. Dus wat ik doorkreeg klopt niet, of - bedacht ik - het zou Gelders Veenendaal geweest moeten zijn. Ik vond een emailadres van Ton Anbeek bij de universiteit in Leiden en vroeg hem per mail of hij dit puzzeltje voor mij kon oplossen. Vandaag kwam er antwoord: 'Ik ben geboren in de gemeente Ede, maar in de niet meer bestaande plaats Gelders-Veenendaal. Zo'n fictieve geboortergrond stimuleert uiteraard de literaire aanleg! Overigens was Kees Stip familie van mij.' Daarmee is Ton Anbeek dan toch weer een loot aan de Veense literaire stam en kan ik hem ook opnemen in het te schrijven boekje over Veense schrijvers.

De zoutjes 'Tuc' hebben voor mij iets nostalgisch. Verjaardagen van vroeger. Dat is een reden om af en toe in de supermarkt zo'n pakje Tuc in de kar te gooien. Maar nu heb ik per ongeluk de smaak 'Salt & Pepper' te pakken. En die naam klopt: de vlammen slaan je uit!

Carmiggelt schreef op 27 juni 1971 aan Gerard Reve (na een bezoek aan Veenendaal): 'Als je t.z.t. mijn stukje 'Stadje' leest moet je dat overigens niet helemaal op Veenendaal betrekken. Ik veegde er allerlei landelijke ervaringen, opgedaan in visueel minder bekoorlijke menselijke nederzettingen in bijeen en kruidde ze met enige wisecracks van weer elders.' Rommelend in de schoenendozen 'Kronkels' uit Cuijk stuitte ik op de Kronkel 'Stadje' en herinnerde me bovenstaande zin uit Carmiggelts boekenweekgeschenk 'Mooi kado' (blz. 29). 'Niet helemaal op Veenendaal betrekken', maar dus blijkbaar wel grotendeels. Dat maakt nieuwsgierig! Een paar citaten:

Het hotel, waarin ik de kleine uren van de feestnacht heb geslapen is splinternieuw en heet "Marktzicht", omdat het aan de markt ligt. Geen trouvaille van belang dus, de naam. Het café-restaurant beneden, doet sterk denken aan zo'n met verdampt verdriet gevulde zaal op Westerveld, waar de familie, na de crematie, een naar modder smakend kopje koffie nuttigt.

De eigenaar van het hotel is een vette, wantrouwige, hoogst kale man, met ogen vol personeelsgebrek.

Zijn dochter heet Sabrina - hoe kwam hij ooit op die naam? -, heeft de pech op hem te lijken en wacht, onder het omwassen van de koffiekopjes, zonder échte hoop op vaste verkering.

Klein is het stadje wel, maar het mist de lieflijkheid, died kleine stadjes hun bestaansrecht geeft.

In de supermarkt doen vrouwen nors boodschappen. Ze zijn zonder uitzondering lelijk. Misschien mogen mooie hier niet binnen.

Ik ga een café binnen, waar mannen aan de tap staan te converseren, op een toon of ze hooglopende ruzie met elkaar hebben. Eén van hen zegt: "Hier verlaten ze 's zondags de kerk, met gebogen hoofden. Maar niet van de preek. 't Is alleen maar om te kijken of er soms een cent op de grond ligt, die naast het collectezakje is gevallen."

Als het weer droog is, loop ik door een winkelstraat vol huizen, die de Haagse schilder Berserik zouden doen watertanden, terug naar de markt.

Nou, daar kan Veenendaal het mee doen. Het hotel aan de markt (De Korenbeurs, nu staat daar de C&A) had er ook in het brievenboek van Reve (aan Carmiggelt) al van langs gekregen. De Veenendalers zijn lelijk en nors en ook de christelijke inborst krijgt nog een draai om de oren. Alleen de gevels (in de Hoofdstraat?) zijn de moeite van het bekijken waard.

1 bestelling: 4 stafkaarten (Bergen en Texel).

11 maart 2009

Vandaag ronden we het project van de tweede klassen af. De leerlingen presenteren vanavond van 19.00 tot 20.00 uur hun bevindingen en conclusies aan de ouders. De laatste uren waren ze bezig die presentaties voor te bereiden. Daarbij blijven ze opvallend berekenend en zakelijk. Ik hoorde een leerling zeggen, tegen een groepslid dat voorstelde 'iets' te gaan kopen om de presentatie 'op te leuken': 'Ik ga toch geen geld aan school verspillen!'.

Ik las vandaag 'Stadje' (de 'Kronkel' waar ik gisteren over schreef) in mijn klassen voor. Daarbij las ik ook een stukje uit Carmiggelts boekenweekgeschenk uit 1979 (zo doe ik ook gelijk iets aan de boekenweek). De meeste leerlingen kunnen de kritiek op Veenendaal wel waarderen, al is het taalgebruik van Carmiggelt voor hen soms te wollig: ' visueel minder bekoorlijke menselijke nederzettingen' moet ik ze echt uitleggen. Het is grappig om te zien dat in H4c vooral de Marokkaanse meisjes gaan protesteren. 'Zoiets schrijf je toch niet over een plaats, het is toch eigenlijk schandalig om zomaar zulke dingen over Veenendaal te schrijven!' Dat lijkt me toch een duidelijk voorbeeld van geslaagde integratie.

Af en toe zegt iemand tegen mij: 'Hoe doe je dat allemaal?' Dan antwoord ik dat ik weinig televisie kijk. Maar zelf vind ik niet dat ik bijzonder hard werk. Toen ik nog in de gemeenteraad zat (en dat kost je vijftien tot twintig uur per week), toen werkte ik pas hard. In feite deed ik alles wat ik nu ook doe en ik deed de politiek er nog bij. Toch krijg ik af en toe een signaal dat ik iets rustiger aan mag doen (of dat ik iets ouder begin te worden). Vanmiddag ging ik - tijdens de les - voor H4 wat opdrachten kopiëren. Ik liep daarna de trap weer op en wist bij God niet in welk lokaal ik aan het lesgeven was. Ik liep de hele tweede verdieping over en keek alle lokalen in of 'die van mij' daar zaten, maar ze zaten nergens (dan denk je even dat je gek aan het worden bent). Ten einde raad liep ik bij Nadine naar binnen en vroeg haar of ze even op het rooster wilde kijken in welk lokaal ik geacht werd op dat moment les te geven. Dat bleek lokaal 206 te zijn: het enige lokaal op de tweede verdieping waar je vanaf de gang niet naar binnen kunt kijken! Ze zaten er gelukkig nog braaf te werken, maar ik schrok toch even van mezelf.

Ik wist niet eens dat ze bestonden, maar vanmiddag heb ik ze gezien: de Veense poepscheppers. Op een grasveldje naast de Monding liep een man in een groen pak (een kruising tussen en boswachter en een wegwerker) met een hele grote schep. Hij hield die schep steeds ergens tegen de grond gedrukt. Een andere man in net zo'n groen pak had een hark met hele grote tanden in zijn handen. Als die ene zijn schep tegen de grond hield, harkte die andere er iets op. Het kan eigenlijk niet missen: zij waren hondendrollen aan het opruimen. Toen ik langs hun wagentje fietste, wist ik het helemaal zeker. De overkapte achterbak lag vol met drollen; als je het al niet zag, dan rook je het wel. Wat een baan! En wat verdienen die mannen? Een schijntje hoogstwaarschijnlijk. De hondenbelasting mag van mij per direct verdubbeld worden, of verdriedubbeld en dan mogen die mannen hiervan een forse salarisverhoging krijgen. Het zullen wel ambtenaren zijn, maar ze mogen van mij meer verdienen dan ambtenaren die achter een bureautje zitten te werken.

Lidy bracht vanmiddag een envelop met twee boeken van Hugo Claus naar het postagentschap. Ze plakten er zonder wat te vragen een prioritysticker op. Toen Lidy zei dat ze dat niet wilde, kreeg ze het commentaar dat ze dat dan had moeten zeggen. Dat is natuurlijk de wereld op zijn kop. Zij hadden het moeten vragen. Zonder priorityzegel heet het 'standaard'. Dat lijkt me toch duidelijk genoeg. 'Standaard' is de standaard en dus is priority de uitzondering en moeten zij vragen of je die uitzondering wilt of dat je 'gewoon standaard' wilt verzenden. Het scheelt in dit geval maar twaalf cent, maar het gaat om het principe.

Vanavond presenteerden de leerlingen van de tweede klassen de resultaten van het milieuproject. Ze waren er zenuwachtig voor. Niet eens zozeer vanwege die presentatie, maar omdat we de ouders een formulier gaven en ze vroegen de bevindingen en de presentatie van hun kind te beoordelen. 'Dan gaat mijn vader van die moeilijke vragen stellen!'. Het was een leuke avond. Leerlingen en ouders waren tevreden. Eén moeder kwam naar Lidy (die ook even kwam kijken) en mij toe en feliciteerde ons met onze kleinzoon. Zij bleek bij de bevalling geweest te zijn als stagiaire-verloskundige. Het blijft een dorp hier.

3 bestellingen: J.J. Poelhekke, 'Frederik Hendrik', The Stars, EP: 'Vier Beatlesuccesen', Battus (= Hugo Brandt Corstius), 'Opperlans! Taal- & letterkunde'.

12 maart 2009

Ik loop al een maand of twee op mijn nieuwe schoenen. Rockports zijn het en ze bevallen me prima. Maar sinds deze week krijg ik er opeens zere hakken in. Zo erg dat er rode plekken en blaren op mijn hakken heb. Ik ben vandaag op mijn sloffen naar school gewesst. Dan drukt er niets tegen die zere hakken aan. De leerlingen moeten er uiteraard om lachen, maar ze doen maar.

Vorige week kochten we twee nieuwe computers. Eén voor in de huiskamer en één voor in de garage. De oude computers begonnen vervaarlijke bromgeluiden te geven bij het opstarten en die in de kamer werkte niet goed meer. Een jongen van het bedrijf waar we ze kochten kwam de boel vanmiddag installeren. Daar begin ik zelf niet meer aan en dat is maar goed ook. Hij kreeg het netwerk niet goed voor elkaar. Het is nog steeds niet mogelijk om de nieuwe computers via de laptop te benaderen en printen vanaf een andere computer lukt ook niet. Hij kreeg de printer wel aan de gang vanaf de computer waar hij aan gekoppeld is. En ook het scannen lukt nu weer. De Dyma labelprinter werk niet onder Vista. Hij heeft wel stuurprogramma's gedownload, maar dat bleek niet te werken. Het is leuk, nieuwe computers, maar het geeft toch ook weer een hoop gedoe. Ik heb meteen ook een nieuwe virusscanner gekocht. Die is geïnstalleerd op de nieuwe computers en meteen ook op de laptop.

Een interessante vraag van Rina: 'Ik heb een vraag: gisteren hoorde ik iemand zeggen 'Van harte gecondoleerd'. Volgens mij kan dit niet en is het gewoon gecondoleerd, zonder van harte .' Ze vroeg ook nog naar het gebruik van 'hartstikke'. Ik heb het niet nagezocht, maar gaf haar mijn persoonlijke mening: Strikt taalkundig kan 'van harte gecondoleerd' wel, omdat het letterlijk betekent 'uit het hart'. Toch kan het beter niet gebruikt worden, omdat mensen het gevoelsmatig koppelen aan 'hartelijk gefeliciteerd' (wat gelukkig nog altijd veel vaker gezegd wordt). Hartstikke (met een 't') is ook een interessant woord. oorspronkelijk komt het van 'hartstikke dood' wat dan betekende 'zo dood als iemand die in het hart is gestoken'. Later heeft het de betekenis 'heel erg' gekregen. Hartstikke dood is heel erg dood, maar hartstikke leuk is heel erg leuk.

1 bestelling: Salman Rushdie, 'Woede', Hafid Bouazza, 'Een Beer in Bontjas'.

13 maart 2009

H4 maakte een verwerkingsopdracht over de 'Mariken van Nieumeghen'. Een onderdeel van de opdracht is een samenvatting van het verhaal in maximaal vijftig woorden. Ze blijken niet in staat te zijn zoiets goed in te schatten. Ze beginnen te schrijven, verliezen zich in allerlei details (de oom, het boodschappen doen, de scheldende tante) en gaan in een mum van tijd over die vijftig woorden heen. Het gevolg: frustraties en gemopper. Toch is het niet nieuw voor ze. Ze nemen alleen niet de tijd om eerst even na te denken. Hoe groot moet die samenvatting zijn? Hoeveel woorden schrijf ik gemiddeld in een regel? Hoeveel regels tekst is dan vijftig woorden? Voor de meeste leerlingen (het hangt natuurlijk van het handschrift af) zal vijftig woorden op een proefwerkblaadje pakweg vijf regels zijn. Dat is inderdaad heel weinig voor een samenvatting en ze moeten zich dus beperken tot de (heel) grote lijn van het verhaal.

Ik maak me zorgen over de taalbeheersing van Marokkaanse leerlingen in H4. Op hun intelligentie zijn ze hier terechtgekomen en die intelligentie is ook echt wel groot genoeg. Maar de taalbeheersing blijft daarbij achter. Kromme zinnen, het door elkaar halen van die/dit/dat/deze, het verkeerd vervoegen van werkwoorden enz. We mogen onze examennormen niet verlagen voor deze leerlingen: als je een havo-diploma haalt moet dat een zekere mate van taalbeheersing garanderen, maar een groot deel van deze Marokkaanse groep krijgt hier wel problemen mee.

Tussen de bedrijven door was ik (in een tussenuur) even mijn nieuwe rijbewijs ophalen op het gemeentehuis. Op de stoep voor het gemeentehuis werd ik aangeschoten door een ambtenaar. Hij had het laatste boek van Hette Wassenaar over Kees Stip gelezen en was daar ook mijn naam in tegengekomen. Hij was geïnteresseerd geraakt in Kees Stip omdat Hette hem heeft verteld dat hij (deze ambtenaar) nu in het huis (aan de Bergweg) woont waar Kees Stip tijdens de Tweede Wereldoorlog ondergedoken heeft gezeten. Daar zal ik het boek van Hette eens op naslaan en eventueel zal ik daarna ook een foto van dat huis maken.

Rommelmarkt van het Ritmeester mannenkoor in de Veenendaalhal vanavond. We gingen rond etenstijd. Dan zijn de echte koopjes er 's middags al uitgegaan, maar is het wel lekker rustig. We kochten er wat boeken, twee lp's, twee vazen, een tegel met het bekende overzicht van hoe een zoon in de loop der jaren zijn vader ziet (aan Gijs gegeven) en twee boekensteunen met een olifant erop (aan Suzanne gegeven).
De boeken:
- Windrozen per bos. Een bloemlezing uit De Windroos 1950-1955
- Muus Jacobse, De mooiste gedichten van
- Gerard Reve, Nader tot U (1e druk!)
- Willem Frederik Hermans, De tranen der acacia's
- Bertus Aafjes, De mysterieuze rechter Ooka
- A. den Doolaard, Ik ben tegen
- Gaston Durnez, Denkend aan Nederland
- Heleen van Royen, De gelukkige huisvrouw
- Maarten Spanjer, Maarten maakt vrienden
- Toon Kortooms, Dit zwarte goud
- Ruduard Kipling, Short Stories: volume 2
- H.W. van den Brink, Veluwe, Speeltuin van Nederland?
- Jac. van Looy, Jaapje
De lp's:
- 40 golden hits (dubbel-lp, die had Wim vroeger en ik herinner me nog dat we hem vaak draaiden)
- De stem des volks, De rooden roepen

Via Suzanne (Tygo een poosje heerlijk op schoot gehad) gingen we naar Van Kooten. Ik wilde in ieder geval het boekenweekgeschenk en het boekenweekessay en kwam thuis met:
- Willem Wilmink, Hier is prins zonneschijn
- Antjie Krog, Waar ik jou word
- Schrijverskwartet
- Midas Dekkers, Piep, een kleine biologie der letteren
- Tim Krabbé, Een tafel vol vlinders

Albert heeft mijn nieuwe overzicht van Veense schrijvers thuis liggen en is er mee bezig. Hij is er enthousiast over en denkt dat het een leuk boek gaat worden. Hij vertelde dat hij het er onlangs ook met Wim over heeft gehad. Na de boekenweek zal ik een afspraak met Albert maken om het er samen nog eens over te hebben en de vervolgstappen te bespreken.

1 bestelling: 4 x Hans Dorrestijn: 'Gevaarlijke stroom', 'Het anti-hondenboek', 'Mag ik uw handtekening? of: Hoe word ik een beroemd cabaretier', 'Positief genieten met Hans Dorrestijn. Een prachtige rondgang door zijn oeuvre'.

14 maart 2009

Dit weekend ligt er veel correctiewerk op me te wachten. Gedeeltelijk omdat ik het nakijken heb uitgesteld, gedeeltelijk omdat het de afgelopen dagen is ingeleverd. Ik begin met de schriftelijke betogen van V3. Waar maken deze vijftienjarigen zich druk om? Een opsomming:

 V3a

- Hondenbelasting is onzin
- Met positief denken bereik je meer dan met een negatieve instelling
- Openbaar vervoer moet goedkoper worden
- Het salaris van profvoetballers bij grote clubs is veel te hoog
- Er moet Engelstalig onderwijs komen op middelbare scholen
- Men zou moeten kunnen kiezen of men Latijn wil volgen, of Spaans, of Chinees
- Duiken is leuk
- Roken on de horeca moet weer legaal worden (2x)
- Geweld op tv moet verboden worden
- Er moet één wereldtaal komen
- Dierenactivisten mogen geweld gebruiken bij hun acties
- De doodstraf moet terugkomen in Nederland
- Er moet minder ophef gemaakt worden over euthanasie
- De wet belediging koningshuis moet in Nederland afgeschaft worden
- Vanaf 17 autorijden moet kunnen
- leeftijdsgrens voor alcohol moet naar 18 jaar
- Het boek Isabelle van Tessa de Loo is een slecht boek
- In de Hoofdstraat moet geen fietsverbod komen
- Modellen zijn tegenwoordig veel te dun
- Er mag niet meer accijns worden geheven op patat en kroketten
- Het is raar dat mensen met een ander geloof dan het christelijke vrij krijgen op hun feestdagen en die van het christelijk geloof

 V3b

- Auto's hoeven niet harder te kunnen dan 130 km/u.
- Medicijnen mogen wel getest worden op dieren (2x)
- Buitenlanders in Nederland mogen
- We moeten meer Nederlands hebben dan Duits
- Standby-uren zijn nutteloos
- Stop het eten van ganzenlever
- Voetbalsupporters mogen geen levenslang stadionverbod krijgen
- Abortus moet verboden worden
- Weg met het rookverbod
- Contacten via internet zijn niet minder waard dan 'echte' contacten
- De leeftijdsgrens voor films in bioscopen moet worden afgeschaft
- Stop met koopzondagen in dorpen
- Kindsoldaten moeten verboden worden
- Latijn moet afgeschaft worden
- Er komen veel te veel regeltjes in Nederland
- De folder over de evolutietheorie had niet uitgedeeld mogen worden
- Kinderarbeid moet verboden worden
- De doodstraf moet verboden worden


'Stop met koopzondagen in dorpen' had ik in de klas al even gelezen. Ik zei tegen de leerling die het geschreven heeft dat het net was alsof ik een vader met een eigen zaak tijdens het avondeten zijn problemen hoorde verwoorden. Ik vroeg haar of haar vader een eigen zaak had en daar weleens over vertelde. Dat klopte. Een doe-het-zelf-zaak in een klein dorpje in de Betuwe (Lienden).

Het 'Schrijverskwartet' dat ik gisteren kocht levert enkele verrassingen op. De grootste is wel dat Joh. G. Veenhof er als schrijver in is opgenomen. Ik maakte over hem een bladzijde voor Schrijversinfo, maar dat was meer omdat hij een schrijvende boswachter uit deze regio is dan vanwege zijn belang als auteur. De foto op zijn kwartetkaart staat ook op het boek dat Rik Valkenburg over hem schreef. Hij zit in het kwartet in de categorie oorlogsromans, samen met W.F. Hermans, Marga Minco en Theun de Vries. Het is uitermate curieus dat men ervoor gekozen heeft Veenhof hier op te nemen. Echt goed kent men hem ook niet, wat in het rijtje namen op de kwartetkaart staat John G. Veenhof i.p.v. Joh. G. Veenhof! Er zitten helaas meer van dat soort slordigheden in dit kwartet. Op de kaart over Nelleke Noordervliet staat dat zij 'Geschapen om te scheppen? opvattingen over vrouwen en schrijverschap in Nederland, 1815-1860 (1997) schreef. Ze schreef er echter alleen een inleiding voor. Het boek is van Toos Streng. Op de kaart over Hugo Brandt Corstius staat: 'heeft tot nu toe meer dan 100 boeken op zijn naam staan'. Ik kom (en ik heb er de site van de Koninklijke Bibliotheek op nagekeken) met al zijn pseudoniemen samen echt niet verder dan 44!
In het kwartet komen overigens toch nog weer enkele schrijvers voor waar ik nog nooit van gehoord had: Thomas Olde Heuvelt (Science fiction), Ria van der Ven-Rijken (familieromans)

3 bestelling: 3 x Reinier van Genderen Stort, 'Kleine Inez', knipsel Marga Kool , Willem van Iependaal, 'Volkstaal en volkshumor', Nico Haak, single: 'Bulletje en Bonestaak', Herman Heijermans, 'Moord in de trein'.

15 maart 2009

Ik blader een stapel kranten uit oktober1980 door. Ze zaten in een doos uit Cuijk. Rijk had er artikelen in aangestreept, er de datum bijgezet, maar is aan uitknippen nooit toegekomen. Gedeeltelijk volg ik zijn knipaanwijzingen, maar bijna dertig jaar later kijk je met heel andere ogen naar zo'n krant. Ik kijk nu niet zozeer naar waarover geschreven is, maar veel meer naar wie het geschreven heeft. Een artikel van Arie Visser over jazz zou ik in 1980 niet gelezen hebben. Nu doe ik dat wel, omdat ik geïnteresseerd ben geraakt in deze junkie-schrijver. Het zijn voornamelijk Volkskranten en NRC's. Zelf heb ik al bijna dertig jaar de Volkskrant, maar als ik puur naar de schrijvers kijk, dan heeft de NRC (in ieder geval in 1980) net wat meer te bieden:

NRC Volkskrant
D. Hillenius
Lieve Joris
Arie Visser
Martin Ros
Marten Toonder
Tim Krabbé
Rudy Kousbroek
Gerrit Komrij
S. Montag
J.L. Heldring
G.L. van Lennep
Simone Schell
Ina van der Beugel
Boudewijn Büch
Gabriël Smit
Jan Blokker
Peter Brusse
Johan Anthierens
Rik Zaal
Jan Mulder
Elly de Waard
Saartje Burgerhart

Niet alleen naar de schrijvers, maar ook naar het nieuws kijk je met andere ogen en een lichte weemoed. Namen van bijna vergeten sporters en politici. Bondscoach Zwartkruis stelt al 38 spelers op in Oranje. Carter gaat het verliezen van Reagan. En je ziet de golfbeweging van de tijd: Ambenaren gaan er in 1980 bijna twee procent in koopkracht op achteruit.

Op de twee nieuwe computers zijn bijna alle programma's die ik regelmatig gebruik geïnstalleerd. Het meeste plezier heb ik vandaag van de weer goed werkende (en vernieuwde) Wimdows Media Player. Ik heb mijn hele verzameling MP3's (nu zo'n 51.000 nummers) op de gigantische interne harde schijf gezet en ik ben er nu mee aan het spelen. Speel alle nummers die ik vijf sterren heb gegeven, speel alle nummers waar het woord 'lente' in voorkomt. En ik maak afspeellijsten met bijvoorbeeld nummers van Leonard Cohen gezongen door andere artiesten. Het is heerlijk speelgoed!

Parijs-Nice. Wielrennen op televisie. De finale vandaag. Prachtige beelden van de natuur en vooral van de haarspeldbochten (Oma Beek keek 's zomers naar de Tour de France op televisie. "Wie wint er oma?" "Geen idee jongen, maar de natuur is weer prachtig!") Contador verloor gisteren verschrikkelijk. Vandaag is hij met een vluchtgroep vooruit en fietst weer fantastisch. De veslaggevers stellen er geen vragen bij. Zijn ze nou zo dom? We hebben dat afgelopen zomer - en het jaar daarvoor - toch ook gezien in de Tour de France. De ene dag geweldig verliezen, de volgende dag geweldig winnen en een paar weken later betrapt worden op dopinggebruik. Ik voorspel vast dat binnenkort Contador betrapt wordt.

Met Jannie uit Zeeuws-Vlaanderen correspondeerde ik enige tijd geleden over Emile Buysse. Ze volgt mijn weblog, feliciteert me met mijn opa-schap en biedt me aan een envelop met literatuurknipsels uit de PZC van de afgelopen jaren op te sturen. Leuk! En uiteraard ben ik graag bereid de portokosten te betalen.

  We hebben de box van Anne Marie te leen. Hij stond al op zolder als bouwpakket. Een bodemplaat, een extra bodemplaat om de bodem wat hoger te kunnen maken, een bovenring en héél veel losse spijlen. Die spijlen moesten één voor één in die bovenring worden geschroefd (sommige stukken schroefdraad waren in de spijl verdwenen en moesten er met een tangetje uitgedraaid worden). Daarna hebben we de bodem er op de kop opgelegd. Toen moesten alle spijlen nog eens met een bout van onderaf (nu hij zó ligt, is dat van bovenaf natuurlijk) worden vastgezet. En dan vergeet ik nog dat al de bouten in de spijlen zaten (om ze niet kwijt te raken ongetwijfeld) en daarom eerst uit de spijlen gedraaid moesten worden. Arbeidstherapie voor opa en oma, maar hij zit in elkaar.

Voor ons huis stopte een stel fietsers. Een gezin zo te zien. Ze fietsten een eindje door, kwamen weer terug en maakten een foto van ons huis. Waarschijnlijk een stel dat voor hun eigen, met dat van ons vergelijkbare huis een erker wil laten zetten. Ik liep naar buiten en riep dat ze ook wel even binnen mochten kijken als ze dat wilden. Ze reageerden verbaasd, maar wilden dat inderdaad wel graag. Ze wonen in de Componistenbuurt en aanstaande woensdag komt de aannemer om over een erker te praten. Dat vermoedden we dus al. Ze hebben hetzelfde huis als wij en ook de open haard staat er op dezelfde plek. Dan kan ik ze zo'n erker van harte aanbevelen.

We kregen aan het eind van de middag voor het eerst onze kleinzoon op visite (zijn vader en moeder kwamen mee). De box stond dus net op tijd. Ik maakte nog geen foto's van hem met mijn eigen camera. Dat hebben we vandaag goedgemaakt, ook met de telelens. Aan de laatste foto is te zien dat moeder zijn een vermoeiende bezigheid is:

       

1 bestelling: Frantz Fanon, 'De verworpenen der aarde'.

16 maart 2009

Vorige week was er een bestelling voor 3 x 'Kleine Inez' van Reinier van Genderen Stort. Twee van de drie boeken zijn al lang verkocht. Ik mailde de besteller daarom dat hij waarschijnlijk in een oude versie van mijn aanbod heeft gekeken. Wellicht via het cache-geheugen van Google o.i.d. (dat komt vaker voor). Hij mailt nu terug: 'Ik denk dat er virussen op uw computer zitten die oude emails opnieuw in de inbox doen, of u hebt het zelf per ongeluk gedaan. Ik heb inmiddels genoeg exemplaren van dit prachtige boek (al begrijpen weinig mensen er iets van door de oude taal en weet misschien bijna niemand waar het eigenlijk over gaat in de deze psychologische roman.)'. Het zou kunnen dat hij gelijk heeft, want als ik goed naar de mail kijk zie ik dat de datum 7 december 2007 is. De afzender is ook vreemd: 1. Het is dan wel gek dat zoiets juist nú gebeurt, want ik heb nog geen week twee nieuwe computers staan en op die computers én op mijn laptop is een nieuwe virusscanner geïnstalleerd. Bovendien werk ik al tijden alleen met de online-versie van ziggomail. Ik haal dus niets op mijn computer binnen. Ik houd het daarom ook voor mogelijk dat de afzender zelf zo'n virus op zijn computer heeft staan!

2 bestellingen (o.a. veel boekenweekgeschenken en bulkboeken): A.F. Th. van der Heijden, 'Weerborstels', Toon Tellegen, 'Mijn avonturen door V. Swchwrm', Renate Dorrestein, 'Want dit is mijn lichaam', Hella S. Haasse, 'Transit', Hella S. Haasse, 'Dat weet ik zelf niet', Jan Wolkers, 'Zomerhitte', Gerard Reve, 'Op zoek', Remco Campert, 'Beschreven blad', Remco Campert, 'Betere tijden', 'Remco Campert, 'Graag gedaan', Remco Campert, 'Het bijzettafeltje', S. Carmiggelt, 'Speciaal voor u 1970', S. Carmiggelt, 4 verhalen in 'Is dat nou zo leuk: Gast?', Hubert Lampo, 'De Madonna van Nedermunster', Slauerhof, 'Het verboden rijk', Louis Couperus, 'Het noodlot'.

17 maart 2009

Gisteren ging ik, aan het eind van de middag, met koppijn naar huis. Ik dook met een paracetamol mijn bed in en heb ook niet meer in dit weblog geschreven. Het gebeurt me maar zelden, maar u heeft dus één dag niets nieuws kunnen lezen.

In V3b kwam tijdens een les het woord 'opponent' aan de orde. Het boek geeft als betekenis: tegenstander (in het debat). Ik voegde eraan toe dat het niet alleen in een debat hoeft te zijn. Je kunt ook zeggen: "PSV was dit weekend de opponent van Feijenoord." Ik liet me even gaan en vertelde dat ik me bij het televisie kijken erger aan de PSV'er Lazovic en trouwens nog meer aan Souarez van Ajax. Mark had een goed advies voor me: "Maar meneer, u hoeft niet te kijken. Lees eens een goed boek!". Dat ík dat advies ooit nog van een leerling zou krijgen! Mark zag er zelf ook de humor wel van in en keek triomfantelijk om zich heen.

Zoekend naar informatie over het Schrijverskwartet dat ik vorige week kocht, stuitte ik op nóg een Schrijverskwartet. Het is gemaakt door Huug Schipper en uitgegeven in de jaren tachtig. Van elf schrijvers zijn er steeds vier boeken in het kwartet opgenomen, met boven de boektitels steeds een tekening van Schipper n.a.v. dat boek. Ik vond het kwartet op Marktplaats en heb er vier euro voor geboden. De verkoper ging op mijn bod in. Dat brengt het aantal schrijverskwartetten dat ik heb op drie. Zouden er in de loop der jaren nog meer verschenen zijn?

     
Dit is het via Marktplaats gekochte kwartet. De foto is ook van Marktplaats.
Een betere volgt als het kwartet binnen is.
Queridokwartet met als plaatjes de omslagen van Salamanderpockets.
Ik kocht het ooit omdat het bovenste plaatje een boek van Buddingh' is.
Het kwartet zit nog in plastic. Het streepje in het midden is het goudkleurige stripje om het plastic mee te openen!
 Dit Schrijverskwartet ligt nu in de winkel.

2 bestellingen: stafkaart 32 H, Ede, 1:25000, uitgave: 2003, knipsels Willy Vandersteen.

18 maart 2009

Er is nog hoop! Ook waar het de belangstelling voor literatuur betreft. Vanmorgen vroeg een H4-leerling me - spontaan - aan het eind van de les of ik afgelopen zondag bij 'Vroege Vogels' Maarten 't Hart ook gehoord heb. Deze leerling was daar enthousisast over! 't Hart sprak over de door een Nederlander nagebouwde ark van Noach (en liet weinig van de man heel). Hij betoogde o.a. (op zijn Maarten 't Harts) dat er beweerd wordt dat álle soorten dieren aan boord waren, vaak zelfs in zes paren en dat het logistiek onmogelijk is om zoveel dieren binnen vier jaar aan boord te krijgen. Bovendien waren dan ook alle luizen, lintwormen en andere parasieten aan boord. Op de ark waren zes mensen. Als die alle parasieten e.d. bij, op en in zich hadden, dan moeten ze binnen een paar weken gestorven zijn. Toevallig heb ik er in bed naar liggen luisteren. Het was 't Hart op z'n best. Zijn eindconclusie was dat deze arkbouwer gek is.

In de afgelopen herfst maakte ik foto's van de lisdodden aan de Nijhofflaan (mijn vader noemde ze oliepeterolies). Ik wandelde er nu langs, op weg naar de brievenbus, en zag dat de bruine 'sigaren' open zijn gesprongen. De zaadjes waaien je er om de oren. Zo'n opengebarsten vrucht (is het een vrucht?) is een fascinerend gezicht. Ik haalde thuis mijn fototoestel op om er wat foto's van te maken. Op de middelste foto lijkt het wel of een klein beestje zich aan de plant vastklemt:

     

Hans Goedkoop (bekend van het tv-programma 'Andere tijden', maar ook de auteur van 'Geluk. Het leven van Herman Heijermans' uit 1996) gaf vanavond een lezing over Herman Heijermans is de bibliotheek. Het is een onderdeel van het cultureel passe-partout, waar ook het toneelstuk 'Op hoop van zegen' in het theater deel van uitmaakt. Ik ging er met Ria heen. Zij gaat ook naar het toneelstuk, ik ging alleen vanavond naar deze lezing. Daar heb ik geen spijt van. Goedkoop is een gepassioneerd verteller die zijn onderwerp van haver tot gort kent en die de pakweg vijftien (!?) aanwezigen twee uur zeer wist te boeien. Hij schetste het leven van Heijermans tegen de achtergrond van diens mislukte zoektocht naar geluk. Hij is een biograaf die zijn onderwerp niet heilig heeft verklaard, kritisch is over de mindere karaktertrekken, maar ook waardering heeft voor diens positieve kanten. Dat geeft een afgewogen verhaal. Hij verkocht aan het eind van de avond de laatste exemplaren van zijn boek aan de liefhebbers. Hij vertelde dat hij de laatste vijftig stuks zelf had opgekocht. Toch niet bij de uitgever, want zelf heb ik het boek een jaar of twee geleden bij De Slegte aangeschaft. Ik had het boek meegenomen en hij was wel zo vriendelijk om dat te signeren.

 

 

Hans Goedkoop had een DVD'tje meegenomen met beelden van Heijermans' begrafenis in 1924, maar de aanwezige laptop kon het filmpje niet vertoond krijgen. Gelukkig is Goedkoop prima in staat om zelf beeldend te vertellen. Ik zag aan de hand van zijn verhaal de tienduizenden arbeiders met de pet in de hand langs de kant van de weg staan, terwijl de door de SDAP georganiseerde begrafenisstoet, op weg naar Zorgvlied, langskwam.
De ijzeren lessenaar bracht een akelig piepje voort als Goedkoop erop leunde. In het begin had hij dat zelf niet door, maar ik zat een tijdje al luisterend te zoeken waar dat geluidje toch vandaan kwam. Ria bleek hetzelfde gehad te hebben en in de pauze vertelde Goedkoop dat hij in eerste instantie zelf dacht dat het zijn schoenen waren.
Goedkoop wilde de trein van kwart over tien halen en dat zou maar net lukken. Daarom bood ik hem aan om hem met de auto naar het station te brengen. Ik kwam daar op weg naar huis toch zowat langs. Eigenlijk verwacht ik van de organisatie dat ze hun spreker zelf van het station halen en daar weer heen brengen.

1 bestelling: Wil van Eijsden, 'Zelf kippen houden'.

19 maart 2009

In het begin van de week kreeg ik mijn hoofdpijn weg met paracetamol. Vannacht lukte dat me niet. Mijn voorhoofd zit vol, daarom ben ik aan het stomen gegaan. Met hoofdpijn rustig in bed liggen is me niet gegeven. Net vandaag wordt het trottoir voor ons huis door een groep lawaaiige (Poolse?) arbeiders opengebroken om er een glasvezelkabel in te leggen. Ze schreeuwen naar elkaar, smijten met stoeptegels en trillen met een lawaaiapparaat de grond weer aan. En net als die mannen schaften, begint de buurjongen keihard snerpend te oefenen met zijn electrische gitaar. Ik word er chagrijnig van en daar neemt mijn hoofdpijn niet van af.

Bij de handschriften die ik bij Bubb Kuyper kocht zit ook een getypte brief van Emile Buysse aan J.M.Ph. (Uitman). Geen handschrift dus, maar wel op Buysses originele briefpapier en wel met de hand ondertekend. De brief is van 29 augustus 1938 en uit het briefhoofd blijkt dat hij toen op de Congostraat 64 woonde in St. Kruis-bij-Brugge. Deze Emile Buysse (veel minder bekend dan Cyriel Buysse) schreef streekromans in het West-Vlaams dialect. Tijdens de Tweede Wereldoorlog sympatiseerde hij met de Duitsers. Hij publiceerde in die periode in 'De Waag', een blad dat in toenemende mate pro-Duits was en waarin de SS-ideologie werd gepredikt. Maar toch, zo'n brief is heel aardig, al is het maar omdat van Emile Buysse weinig te vinden is.


2 bestellingen: knipsel Hein de Bruin, geomorfologische kaart 14 Medemblik/9 Den Helder.

20 maart 2009

Naar aanleiding van zijn boekenweekessay heb ik de Schrijversinfobladzijde over Midas Dekkers afgemaakt. Midas Dekkers heet eigenlijk Wandert Dekkers. In 1963 veranderde hij zelf zijn voornaam van Wandert in Midas om door hem getekende strips en cartoons te ondertekenen. Midas koos hij naar Midas, de grote boze wolf uit 'Donald Duck'.

Wat mij als jongen fascineerde in de Donald Duck was bovenal de broek van Midas Wolf.
Ik kon er maar niet achterkomen hoe die in elkaar stak.
Hoe maak je een broek voor een beest met een staart?
Twee gulpen? Een klep?
Hoe krijg je heel zo'n staart door zo'n klein gaatje?
En bovenal: waar koop je zulke broeken?
Als jongen had ik er al graag een gehad. Met staart.
Eigenlijk wou ik gewoon Midas Wolf zijn.
Mijn varkenskarbonaden knaagde ik af tot op het bot.
(Midas Dekkers, Piep, blz. 48)

De omroepen zijn bijna wanhopig op zoek naar leden, zowel de nieuwe omroepen, die nog geen zendtijd hebben, als de bestaande omroepen. Uit de krant begrijp ik dat er maar weinig mensen momenteel lid worden van een omroep. We krijgen bij de folders een kaart van de KRO. Ze bieden hun Mikro Gids aan: een half jaar voor € 9,00. Daar moet geld bij, maar de eigenlijke bedoeling zit in het zinnetje eronder: 'O Ja, ik word graag gratis lid van de KRO'. Je moet het nog wel apart aanstrepen (dat zal juridisch wel moeten), maar ze geven dus hun gids bijna weg om leden binnen te slepen. Na dat halve jaar hebben ze je als nieuw lid ook niet meer nodig. Je bent dan op de peildatum lid en telt voor vier of vijf jaar mee. Het is een raar systeem.

21 maart 2009

Lente! En zo ziet het er buiten ook uit. In mijn voorhoofd is het nog een modderige winter, maar met af een toe een stoombad krijg ik die winter daar dit weekend ook wel uit.

In een doos uit Nijkerk vond ik een aardige verrassing: Paul Hardy, 'Bij benadering. Dagwerk van een recensent'. Ik had nooit van hem gehoord, maar blijkbaar recenseerde deze Paul Vlaamse literatuur voor een Vlaamse krant. In twee kloeke delen (364 + 355 bladzijden) bundelde hij veel van deze recensies. In deel één auteurs van A-K en deel twee van L-W (schrijvers met een achternaam die met X, Y of Z begint waren er blijkbaar niet). Van sommige schrijvers recenseerde hij meerdere boeken (van Fernand Auwera bijvoorbeeld zes stuks), van anderen maar eentje ('Rondo animoso voor een overledene' van Jef Baeyens). Zoeken op internet levert niet zo heel veel informatie over deze recensent op. Zelfs DBNL kent hem niet. Wel blijkt hij meegeschreven te hebben aan het Lectuur-repertorium (ik betrap mezelf erop dat ik dat niet voor hem vind pleiten). De Koninklijke Bibliotheek heeft acht boeken van hem. Behalve 'Bij Benadering' en twee keer 'Lectuur-repertorium' zijn dat boekjes over Hubert Lampo, Anne de Vries, Gaston Duribreux en F. de Clercq Zubli.

  De Bommelverhalen van Marten Toonder kende ik uit diverse kranten. Steeds een genummerde aflevering met drie tekeningen en daaronder in twee kolommen de bijbehorende en onmisbare tekst. Toonder maakte van het stripverhaal literatuur. Een stukje uit een Bommelverhaal komt ook nu nog voor in 'Laagland', het boek waarmee ik in H4 de literatuur behandel. Ik blader een aantal nummers uit 1975 van 'De Tijd' door (uit een plastic tasje uit Cuijk). Daarin staat steeds een hele bladzijde gevuld met zes afleveringen van een verhaal. In dit geval 'Tom Poes en het spook van Bommelstein'. Zo kende ik het niet. Het is eigenlijk wel logisch: 'De Tijd' was een weekblad en op deze manier plaatste men precies evenveel afleveringen per week als een dagblad!

22 maart 2009

Ook aan de VARA-gids van de afgelopen twee weken was te zien dat het boekenweek was. Opvallend veel artikelen van en over schrijvers. De aardigste uitspraak komt op naam van Tim Krabbé in de gids van 7 maart:

Ik hanteer het omklapsysteem.
Als ik wil weten hoe ver het nog weg is dat ik tachtig word,
denk ik terug aan toen ik vijftig was.
Voor mijn gevoel was dat eergisteren.
Dus overmorgen ben ik tachtig.

De laatste tijd hoor ik van steeds meer mannen dat ze zich onder de douche scheren. Dat lijkt me vreselijk. Ik wil zien wat ik doe (ook uit angs dat ik me snijd waarschijnlijk). Ik snap de voorkeur wel, want het scheren gaat (bij mij) veel prettiger net na het douchen dan wanneer ik niet net onder de douche heb gestaan. In dat laatste geval voel je af en toe het afsnijden van de haren, zeker als die al wat langer waren. Ik weet niet wat er met huid en haar gebeurt onder de douche, maar het is ontegenzeggelijk een tip voor beginnende natscheerders: scheer je tijdens of net na het douchen.

We hadden vandaag mijn schoonvader op visite en samen met hem zijn we bij Martijn koffie wezen drinken. Een uitgebreide koffie, want we waren pas rond half vijf weer thuis. Suzanne, Gijs en Tygo kwamen 's middags ook naar Martijn toe. Een gezellige dag zo al met al. Tygo heeft een poosje heerlijk in mijn arm en tegen mijn borst liggen slapen. Hij heeft een typisch Zwitsal-babyluchtje. Bij die geur moet ik altijd aan een werkweek (1976?) op een zeilboot op de Waddenzee denken. We voeren van Delfzijl naar Harlingen, hoppend van waddeneiland naar waddeneiland. Een heerlijke week. Jane had haar gitaar bij zich en bij het zingen van liedjes kwam mijn scoutingachtergrond me goed van pas. Jane is de enige niet-baby ~ die ik heb meegemaakt ~ die ook naar Zwitsal rook. Wim van Ginkel viel voor haar, of voor die geur.
Toen Martijn nog thuis woonde liet hij me af en toe een nieuwe CD luisteren, waarvan hij dacht dat ik de muziek zou kunnen waarderen. Dat is één van de dingen die ik wel mis, nu hij op zichzelf woont. Vanmiddag liet hij me wat CD's zien en horen en ik heb er wat mee naar huis genomen om verder te beluisteren:
- Sabrina Starke, Yellow brick road
- Barry Hay, Big Band theory
- Natalie Cole, Leavin'
- Dixie Chicks, Taking the long way
- Het beste van 2 meter sessies
Hij weet mijn smaak nog altijd goed in te schatten, al vind ik van die 2 meter sessies lang niet alles echt goed. Maar ja, Nils Lofgren, Jan Akkerman, J.J. Cale, Nick Cave, Randy NewmanThe Nits en David Crosby maken dat ruimschoots goed.

23 maart 2009

Eergisteren bestelde ik 'Amsterdam & zijn schrijvers' van Ko van Geemert. Het is nog niet zo lang uit (2008) en ik herinner me uit een recensie dat er o.a. de zandbak in beschreven wordt waar Simon Carmiggelt soms (op de rand ervan, niet erin) op Renate Rubinstein zat te wachten. Dat soort literaire (on)weetjes maken mij nieuwsgierig. Ik was benieuwd of het boek al tweedehands te koop was en ik vond het bij Boekwinkeltjes. De verkoper (Hans 't Hoen) blijkt dit weblog te kennen en mailde me: 'Ik neem aan dat u de leraar Mats Beek uit Veenendaal bent, en auteur van het bijzonder onderhoudende weblog Schrijversinfo, waarop u regelmatig ook over uw ervaringen als leraar schrijft. Zelf werk ik al jaren aan een onderzoek naar de beeldvorming over het onderwijs en het leraarschap in de Nederlandse literatuur. In het bijzonder onderzoek ik de beeldvorming bij schrijvers die zelf in het onderwijs werkzaam zijn (geweest). Op internet heb ik een sluimerend weblog over dat thema, met een pdf-versie van mijn onderzoek: www.onderwijsschrijvers.web-log.nl. Mogelijk interesseert het u. Momenteel actualiseer ik het onderzoek en zal ik t.z.t. ook het weblog aanpassen, zoals een leesvriendelijker lettertype.' Uiteraard heb ik zijn weblog even bekeken. Vooral het overzicht van/onderzoek naar het onderwijs en het leraarschap in de literatuur is meer dan intrigerend. Ik heb het bekeken, maar ga het binnenkort ook zeker eens echt lezen. Het maakt me nu al nieuwsgierig naar sommige van de beschreven boeken. In een mailtje van vandaag vult Hans aan: 'Een van de genomineerden voor de Libris-prijs, vandaag bekend gemaakt, is Rob van Essen met zijn roman 'Visser', over een geschiedenisleraar (de roman gaat over rechts-extremistische leerlingen)'. Dat is het leuke van intensief met iets bezig zijn: je ziet overal weer aanknopingspunten en overeenkomsten.

Het eind van het eerste lesuur. De boeken zijn al ingepakt en we wachten op de bel. De leerlingen praten wat over koetjes en kalfjes. Een groepje jongens heeft het over lekker eten (gebakken koetjes en kalfjes). Ik hoor Thom tegen een andere jongen zeggen: 'Jij bent gewoon zo'n vieze nasi- en bamifreak!'. Werkelijk met afschuw in zijn stem. Ik vroeg hem wat hij daarmee bedoelde. Thom lust best af en toe (één keer in de twee maanden) Chinees eten, maar vaker ook niet en de jongen tegen wie hij sprak lust het wel drie of vier keer in de week. Dan ben je dus blijkbaar 'een vieze nasi- en bamifreak'. Thom bedoelde het niet beledigend, maar als een constatering.

Ik heb vandaag ontzettend last van de baarmoederhalskankerprik. Anderhalf uur lang loop ik leerlingen (allemaal meisjes) uit de klas te halen en te vragen: 'Waar was jij vorige week, woensdag het achtste uur?' of 'Waar was jij vrijdag het achtste uur?' En ze geven allemaal als antwoord: 'Toen was ik een prik halen'. De positieve benadering is dat het systeem werkt: ze staan als afwezig geregistreerd, zonder opgaaf van reden. Het zou spijbelen kunnen zijn en dat controleer ik. De negatieve benadering is dat veel te weinig ouders de moeite nemen om aan school door te geven dat hun dochter die uren absent zal zijn i.v.m. de vaccinatie. Doordat zij die moeite niet nemen, heb ik een paar uur werk.

Op de site van de NRC staat een prachtige serie: Zie de schrijvers werken. Een foto van de werkplek van een schrijver, plus een beschrijvend artikel over die werkplek. Het lezen waard (en het bekijken; het heeft toch iets van voyeurisme, vergelijkbaar met het op internet bekijken van interieurs van te koop staande huizen). Je kunt zelfs de foto van de werkkamer aanklikken, waarna deze sterk uitvergroot/fullscreen te bekijken is. Ik heb een link naar de foto's op de diverse bladzijden van Schrijversinfo opgenomen. Het is wel wat slordig van de NRC dat ze het op de overzichtspagina over Harry Mulsich hebben i.p.v. Harry Mulisch.

Een verrassing in het blad 'De Tijdspiegel' (24-08-1974): Aforismen van Daan van der Vat (beter bekend als Daan Zonderland). Van der Vat overleed in 1977, dus dit zal hem inderdaad zijn (en geen pseudoniem o.i.d.). Het soort humor, af en toe wat wrang, doet ook wel denken aan zijn gedichten:

Plegen kleuters wel eens zelfmoord? "Alleen de vroegrijpe", zegt de cynicus. "Net zo vaak als huisdieren", zegt een ander.

 

Bestaat helderruikendheid?

 

Kunt u wel lezen vroeg de agent aan de bejaarde dame, in wie hij net iets te laat zijn juf van vroeger herkende.

1 bestelling: knipsel Sebes.

24 maart 2009

Het internet is een bron van onverwachte informatie en steeds meer ook van beelden. Een informatie-oerwoud, waarin je al snel verdwaalt. Je hebt dan af en toe een gids nodig, al levert lekker in je eentje dwalen ook wel verrassingen op. Vandaag bekeek ik op 'Literatuurplein' de nominaties voor de Libris Literatuur Prijs 2009. Op dezelfde bladzijde zag ik een recente video-opname van Koos van Zomeren staan. Doorklikkend bleek er een bladzijde te zijn met filmpjes van veel meer schrijvers, bijvoorbeeld (recent) van Herman Koch en Tim Krabbé.

De meeste mensen weten niet meer dat bijvoorbeeld AVRO en VARA eigenlijk afkortingen zijn en ze hebben dan ook geen idee waar de letters voor staan. Nu zijn dat relatief oude afkortingen, maar ook van veel nieuwere afkortingen weten veel mensen niet waar de letters voor staan. Met mijn V3-klas kwam ik vandaag op de afkorting GSM terecht. Geen van de leerlingen wist waar die letters voor staan en ikzelf had ook geen idee. Google levert 'Global System for Mobile Communications' op. 'Global' en 'System' hadden we al gegokt, maar verder kwamen we niet.

Vanmiddag zat ik van 14.15 tot 17.30 uur bij de mondelinge examens Nederlands van Havo-5. Acht leerlingen werden door een collega twintig minuten bevraagd over hun boekenlijst. Het is leuk om dat een keer mee te maken. De prestaties van de leerlingen lopen enorm uiteen. Sommige leerlingen hebben de boeken wel gelezen (daar zorgt ons systeem van een boek per cluster en daarbij een steeds wisselende opdracht ook wel voor), maar komen niet verder dan het oppervlakkig navertellen van het verhaal. Secundaire literatuur hebben ze niet opgezocht en gelezen. Over de schrijver weten ze niets te melden. Als ze dan ook nog eens de technische kant van de gelezen gedichten niet hebben voorbereid, wordt het moeilijk ze een voldoende te geven. Ik was onder de indruk van twee Turkse meisjes. Zij hadden boeken gelezen van auteurs als Kader Abdollah en Nilgün Yerli. Ze hadden de boeken goed gelezen, achtergrondinformatie opgezocht, zich ingeleefd in de hoofdpersonen en ze vertelden gepassioneerd over wat ze gelezen hadden. Het was een plezier om naar ze te luisteren en hun ogen te zien glimmen tijdens het vertellen. Eén van de twee heb ik na afloop uitgenodigd om het gesprek in mijn H4-klas nog eens over te doen. Het zou mooi zijn als mijn leerlingen dit als voorbeeld namen en in het komende jaar naar een vergelijkbaar niveau toe zouden werken.

Nog elke week pak ik een paar dichtbundels uit de dozen van Bubb Kuyper van afgelopen november. Ik blader ze door, vind af en toe een gedicht over een bepaalde Nederlandse plaats (vanavond J. Bernlef, 'Voor mijn dansleraar' in 'Bermtoerisme' (1968) over Bergen) en zet de boeken daarna te koop. Uit datzelfde 'Bermtoerisme' (nu te koop voor € 9,00):

 Ode aan een bandrecorder

Met een kater
luister ik
naar het inschenken der borrels.

 

Vandaag arriveerde 'Amsterdam & zijn schrijvers. Literatuur op locatie'. Een prachtig boek. Steeds twee à drie bladzijden over een bepaalde locatie m.b.t. een bepaalde schrijver. Bijvoorbeeld Spuistraat 28, waar Marten Toonder in de oorlogsjaren zijn atelier had. Op blz. 206 staat een foto van de zandbak in het Sarphatipark, waar Carmiggelt elke dinsdagmiddag wachtte tot Renate Rubinstein, die op nummer 125 woonde, hem kon ontvangen.


De postbode maakte het weer bont. Op de envelop zat een pakketzegel, maar het pakketje werd weer door de brievenbus geramd. De afzender betaalde € 6,75, maar € 2,20 was genoeg geweest, want het paste dús door de brievenbus!

1 bestelling: Raymond Carver, 'Voorzichtig'.

25 maart 2009

Als leerlingen willen weten hoe laat het is, kijken ze op hun mobieltje. Horloges zijn dus - wat dat betreft - overbodig geworden. Er zijn nog wel leerlingen met een horloge om. Ik heb ze vandaag geteld: negenentwintig van mijn honderdacht leerlingen van vandaag hadden een horloge om (en dat was eigenlijk nog meer dan ik verwacht had). Omdat het horloge dus niet meer echt nodig is om de tijd te weten te komen, is het een accessoire geworden en accessoires wil je laten zien. De horloges worden daarom steeds groter, steeds meer blingbling (kleine (nep)diamantjes zijn heel gewoon) en de horloges worden soms ook niet onder de mouw, maar over de mouw gedragen (net als de armbanden). Je wilt immers laten zien hoe mooi je horloge is, dus dat verstop je dan niet onder je kleren. Op twee na zijn het allemaal horloges met een wijzerplaat, digitaal is uit. Het kon wel eens geen toeval zijn dat één dyslectische leerling een digitaal horloge heeft. Klokkijken is vaak ook lastig voor dyslectische kinderen.

       
       
   

 
 

 
     

Twee meisjes, met hun horloge over hun mouw, beweerden dat ze dat niet doen om hun mooie horloge te showen, maar omdat het op de scooter anders zo lastig is om te kijken hoe laat het is. Ik wil ze wel geloven, het lijkt me ook veiliger, maar ik houd mijn theorie toch nog even staande.

  H4f had een schrijfopdracht. Daarvoor hadden ze eerder al een schrijfplan ingeleverd. Nu werkten ze dat uit. Dat betekent een hele les schrijven. Dat is lastig met rinkelblingbling om je arm. Het meisje dat linksvooraan zat, had daarom haar armbandjes van haar rechter-/schrijfpols afgehaald en voor zich op tafel gelegd.

Het meisje dat als laatste het lokaal verliet zei tegen me: 'Meneer, ik loop af en toe hard, samen met mijn vader. Dan komen we langs uw huis en ik zag u op de bank liggen slapen.' Dat kan, want ik ben de laatste tijd moe en ga na het eten soms even een (half) uurtje liggen. Maar tegelijk denk ik na zo'n opmerking: 'Dan loop je toch niet zo heel hard, als je in die paar meter voor mijn huis tijd hebt om naar binnen te kijken, mij te zien liggen én te zien dat ik slaap.'

Ik ben de hele avond met de stafkaarten bezig geweest. De afgelopen weken heb ik een paar honderd gevouwen en te koop gezet. Nu moeten ze op volgorde in de kast. Het is een heel gedoe, maar als het eenmaal staat, heb ik er geen omkijken meer naar en druppelen de bestellingen voor de kaarten vanzelf binnen. Er is al iemand die belangstelling heeft voor alles wat ik heb van de kop van Noord-Holland. Dat is ook de reden dat ik de afgelopen weken aan het uitzoeken ben gegaan.

26 maart 2009

Wim wijst me op een artikel in De Papieren Man (van harte aanbevolen):

Christelijke boekhandels ontevreden met Librisnominatie van vloekende Verhulst
Enkele christelijke boekhandels in Nederland zijn vanwege de vloeken in de titel ongelukkig met de Librisnominatie van Godverdomse dagen op een godverdomse bol van Dimitri Verhulst en nemen drastische maatregelen, zo weet Boekblad. Verhulsts boek werd maandag op de shortlist van de Libris Literatuur Prijs gezet (zie ons vorige bericht) maar Librisboekhandel Van Kooten in Veenendaal heeft 35.000 folders van de organisatie waarin het boek aangeprezen werd, laten vernietigen. Dat kostte de winkel 2600 euro. "Op een gegeven moment is het de kwestie of je voor je principes staat of niet," aldus Albert van Kooten, die het boek overigens wel verkoopt. "Ik vind het een prachtig boek. Maar ik heb bezwaren tegen de titel, net zoals mijn werknemers en mijn achterban."
Joost Goedhart van Goedhart Boeken in Zwolle heeft het boek van Verhulst niet in de winkel. "Als iedere boekhandelaar trekken we ons eigen spoor, onze keuze wordt mede bepaald doordat wij en onze klanten christen zijn. Met deze titel raak je een belangrijk deel van het volk." Ook Jo van Dorp van Ichthusboekhandel verkoopt Verhulst niet vanwege zijn "gespecialiseerde assortiment". Maar ook deze boekhandelaar oppert in Boekblad bezwaren: "Principieel vind ik de titel van het boek niet welgevoeglijk en nodeloos kwetsend. Los daarvan zou ik het commercieel niet in de winkel willen hebben. Je doet je klanten er geen plezier mee, en juist dat is in deze tijden, wil je overleven, belangrijk." Godverdomse dagen op een godverdomse bol werd in Vlaanderen op 300.000 exemplaren gratis bij het weekblad Humo verspreid.

Die Albert. Van Kooten is dé boekhandel van Veenendaal. Maar van oudsher wel uit de christelijke hoek. Ik zag het boek er vorige week liggen en dacht toen: 'Zo, dus dat verkoop je wel', maar deze actie valt me van hem tegen. Hij zit wel in een lastige situatie. Hij wil de oude, vaste klantenkring niet verliezen en wel een nieuwe klantenkring aanboren. Maar dan hoeft hij dit soort dingen (in mijn ogen) nou ook weer niet te doen. Principes zijn mooie dingen, maar leiden soms tot dit soort onhandige uitspattingen.

Ge weet toch wel wat principes zijn?
Zij komen in een conversatie weleens een enkele maal voor en dat is niet prettig:
"Pardon meneer" zegt de anders zo goedmoedige oom Jacob,
"u randt mijn principes aan,"
en ieder zet het glas neer en kijkt ernstig voor zich uit.
(Godfried Bomans, Korte berichten)

Je hebt niets aan ideeën als je ze niet in zekere zin principeloos kunt behandelen,
er de betrekkelijkheid van kunt inzien.
Je moet beseffen dat een stel van je principes met elkaar in strijd zijn
en dat je weliswaar drie mooie principes kunt hebben,
maar nooit alledrie tegelijk.
(Gerrit Komrij, De buitenkant, blz. 138)

Het is hard om er voor de maatschappij een overtuiging op na te durven houden en er naar te durven handelen.
Je houdt de overtuiging natuurlijk voor je eigen geluk en dat van je naasten,
maar de maatschappij heeft recht van commentaar.

(H.N. Werkman, Brieven van H.N. Werkman 1940-1945, blz. 77, uit brief aan Paul Guermonprez, 18-06-1942)

 

Boos zijn ze alleen op mij. Uit principe. Of uit lafheid. Maar dat is meestal hetzelfde.
(Karel Glastra van Loon, De passievrucht, blz. 98)

1 bestelling: single Benny Vreden 'Vakantie-canon / Rinus rijdt op een rode racefiets'.

27 maart 2009

Gisteren zat ik voor de tweede keer een middag bij de mondelinge examens van Havo-5. Veel bekende (en wat uitgekauwde) boeken: Het gouden ei, Turks fruit, Brandende liefde, De kleine blonde dood, De vierde man, Twee vrouwen, De ontdekking van de hemel, Het bittere kruid. Maar toch ook enkele verrassingen: Eilandgasten van Vonne van der Meer, Tralievader van Carl Friedman en vooral Driemaal geschonden van Julien van Remoortere. Dat laatste boek heb ik zelf nooit gelezen. De leerling had ervan genoten en kon daar ook boeiend over vertellen. Net als dinsdag viel me op hoe de literatuur geschreven door allochtone auteurs voorziet in een behoefte bij vooral de allochtone meisjes. Deze keer kwamen er boeken langs als:
- Fouad Laroui, Judith en Jamal
- Yasmine Allas, Idil, een meisje
- Nilgün Yerli, De garnalenpelster
- Naima el Bezaz, De weg naar het noorden
- Karima Ouchan, Nooit geschreven brief aan mijn vader
- Abdelkader Benali, Bruiloft aan zee
Deze leerlingen hebben bewust voor deze boeken gekozen, hebben ze goed gelezen, hebben zich in de hoofdpersoon verplaatst, hebben over het boek nagedacht, hebben achtergrondinformatie over de auteur opgezocht en we hebben er dan ook nog eens een keer een goed gesprek over. Een gesprek dat zeker niet aan de oppervlakte blijft en waarin thema's als huiselijk geweld, vrouwenbesnijdenis en zelfmoord aan de orde komen.

De leerlingen zijn uiteraard zenuwachtig voor zo'n mondeling. Alet verwoordt dat het duidelijkst als ze het lokaal binnenkomt, waar wij achter een tafel klaarzitten: 'Dit is voor het eerst dat ik leraren angstaanjagend vind!' Zo had ik mezelf nog niet gezien en ik hoop dan ook maar dat het meegevallen is. Dat moet haast wel: we stellen ze op hun gemak en laten ze ook in hun waarde. Als blijkt dat ze een boek niet goed (meer) kennen, noteren we dat (en tellen het mee), maar zagen we ze over dat boek niet verder door.

Tussen de knipsels uit Cuijk zit een doosje 'literaire knipsels 1996'. Wel uitgeknipt, wel gedateerd, maar niet gesorteerd. Het levert een kleine ontdekkingsreis op: CaMu's, Jan Blokker uiteraard, Mirza (toen al!), Maaike Helder, en berichten over in dat jaar overleden schrijvers. Over Albert Helman, G.L. Durlacher, Bert Schierbeek, Joekie Broedelet en deze mooie beschrijving van Jan Brusse (zijn 'Qui mal y pense' las ik altijd in de 'Elsevier' van mijn vader):

Brusse gaf nooit commentaar op wat hij zag,
maar gaf slechts een voorstelling van zaken.
Want Jan Brusse was er, vond hij zelf, niet om te oordelen,
maar om mede te delen wat hij aantrof.

(Volkskrant, 09-07-1996)

Het NOS-journaal bericht over Afghanistan. De journaallezer vraagt aan een deskundige: "Hoezo denkt Obama dat?" Waarom zegt u 'Hoezo', meneer, in plaats van 'Waarom'?

Mensen zoeken via Google naar informatie en komen dan af en toe op Schrijversinfo of Raban terecht. Dat levert dan weer vragen op: 'Geachte mevrouw,meneer, Bij het leegmaken van het huis van onze vader ontdekten wij het tijdschrift "Gandalf" Volgens jullie site is er veel vraag naar dit tijdschrift. Kunnen jullie enkele gegevens van partikulieren of ketens doorspelen die op zoek zijn naar het tijdschrift. Heel veel dank en een vriendelijke groeten.' Veel belangstelling valt mee. Op een boekenmarkt trekt het blad altijd de aandacht, omdat het destijds spraakmakend was. Maar erg veel verkoop ik er niet van. Ik raad aan ze aan te bieden op Marktplaats of Ebay o.i.d. (ik geef er zelf - als ze in zeer goede staat zijn - € 1,00 per stuk voor).

2 bestellingen: knipsels Oscar de Wit over 'Met koele obsessie', Vrouwkje Tuinman en Ingmar Heytze, 'Drugs. Verslavende gedichten' .

28 maart 2009

Een week of twee geleden kreeg ik van Riet een boekje met interessante stellingen uit proefschriften te leen. Tussen de knipsels kom ik er ook een paar tegen. De 'NRC' blijkt dat een poosje als rubriek gehad te hebben. Deze twee komen uit die krant van 13-07-1996:

Gezien de overlast die deze categorie reizigers veroorzaakt
is het logischer om kinderen beneden een bepaalde leeftijd meer,
in plaats van minder,
voor een plaatsbewijs in het openbaar vervoer te laten betalen.
(M. Nieboer)

Veel teksten van door volwassenen verzonnen kinderliedjes
doen vermoeden dat de wijsheid niet met de jaren komt.
(S.L. Elfdé)

Van oude kranten naar die van vandaag. Het Volkskrant Magazine heeft behalve de column van Martin Bril niets literairs te melden. Wel valt mijn oog op de laatste bladzijde op de serie 'mijn stijl'. De zeventienjarige scholiere Akelei Loos wil naar een mode-academie en vertelt over haar kleding. Mij valt niet haar kleding, maar wel haar naam op: wie noemt in vredesnaam zijn kind 'Akelei'? Aan Roos, Madelief, Margriet en Iris ben ik intussen wel gewend, maar Akelei wil er bij mij niet in. Ik geef toe dat dit gevoelsmatig is, echte argumenten heb ik niet, of het moet mijn vermoeden zijn dat Akelei bij kinderen al gauw Akelig wordt. Ik moet wel toegeven dat voor- en achternaam samen lekker klinken door de herhaling van de 'l'. Zeg het maar eens een paar keer hardop: akeleiloos. Haar naam is akeleiloos. Dat wil zeggen dat er geen akelei in zit. Daarmee is haar naam met zichzelf in tegenspraak!

Suzanne zag gisteren dat één van haar konijnen haar kopje helemaal scheef hield. Een gebroken nek? Vanochtend belde ze de dierenarts. Die hield het op een tumor of een parasiet in de hersenen. Ze kon 's middags even langs komen op de Kerkewijk. Gijs was niet thuis (hij had een vrijgezellenfeest van zijn broer), daarom paste Lidy op Tygo en ging ik met Suzanne mee naar de dierenarts. We moesten een tijdje wachten omdat er een zieke hond een laatste spuitje kreeg. Uiteindelijk was dat ook het lot van dit konijn. Het was inderdaad een parasiet. Dat schijnt bij konijnen vaker voor te komen en er is nauwelijks wat aan te doen. Het konijn kon een paar dagen bij de dierenarts blijven. Dan zou ze prednison en andere medicijnen krijgen. Het was maar de vraag of het zou helpen in dit toch wel vergevorderde stadium. Dus toch maar een spuitje. Ik heb niets met konijnen (sterker nog ik ben allergisch voor ze), maar het is toch apart om zo het levenseinde van zo'n beest mee te maken. Eerst een spuitje om haar rustig te maken, dan een spuitje, waarna ze wel comateus werd, maar ze bleef ademen en het hartje bleef kloppen. Daarom nog een spuitje (zo te zien rechtstreeks in het hartje) en toen was het gebeurd.
Het is een dure grap zo'n doktersbezoek. Duurder dan normaal omdat het weekend is, de kosten van de spuitjes en ook nog eens een paar euro voor het laten cremeren. Dat is bij elkaar bijna vijftig euro. Ik had het beest wel in een emmer water willen stoppen (met een hamer of een mes kan ik het - denk ik - niet), maar Suzanne kon dat niet voor zichzelf verantwoorden. Ze wil toch al het mogelijke (in het redelijke) voor haar beest gedaan hebben en dat is uiteindelijk ook wel goed. Maar duur blijft het.

Vananvond keek ik de tekstverklaring van H4d na. Vrijwel de hele klas haalt een onvoldoende. Ze hadden allemaal een kleine voldoende kunnen hebben, maar er worden bij bijna iedereen punten afgetrokken vanwege wat ik slordigheden noem. Vanaf de tweede klas trekken we 0,2 punt af voor elk fout gespelde werkwoord en deze leerlingen maken nogal wat van die fouten. Bovendien staan er twee vragen in deze toets waarbij 'maximaal twintig woorden voor je antwoord gebruiken' staat. Meer dan twintig woorden = -1 punt. Bij diverse leerlingen kost dat twee punten. Slordig! Het staat er duidelijk. Of gokken ze erop dat ik de woorden niet na zal tellen? Wat zullen ze mopperen als ik deze toets met ze bespreek, maar ze moeten er dan maar van leren.

1 bestelling: Redbad Fokkema, 'Aan de mond van al die rivieren, Een geschiedenis van de Nederlandse poëzie sinds 1945'.

29 maart 2009

Vandaag maakte ik (tussen het verven op de logeerkamer door) de Schrijversinfobladzijde over G.L. Durlacher af. Volkomen toevallig, maar dat vind ik het leukst. Ik kwam tussen de knipsels uit 1996 enkele artikelen n.a.v. zijn overlijden tegen. Dat was de enige en volledig toevallige aanleiding om daar een uurtje mee aan het werk te gaan. Het hoeft niet, het is niet gepland en juist daarom is het leuk om te doen.

Tijdens het verven zie ik op de groene linnen rug van een boek plotseling de naam 'Hillenius' staan. Dick Hillenius? Verdomd ja! Het boek heet 'Natuurleven in Nederland'. Het is een tweede druk uit 1964 (de eerste was 1962) en hij schreef het met J.P. van Blijdestijn (die het meeste werk deed zo te zien) en H. Engel. Het stond nog niet op mijn bladzijde over Hillenius.

 

 FORSYTHIA

Hoe kom je toch op het idee,
dat te dolle cadmiumgeel, hoe durf je
in je eentje stormvlagen het hoofd biedend dit begin
te beginnen, tegen een zo grof decor
als een tuinmuur nu is? Waar haal je dat
door geen nachtrust meer te bedwingen volstrekt gewisse
vandaan, dat ik maar zo schoorvoetend met je deel?
Ach, forsythia

spectabilis, onvreesachtige vroegste,
dwaze maagd om wie ik angst voel, wat wil
jouw machteloze liefde dit voorjaar weer opnieuw
van mijn turbulente grauw?

Jacques Hamelink, Ceremoniële en particuliere madrigalen, blz. 18

2 bestellingen: Eve Curie, 'Madame Curie. Haar leven en werk, verteld door haar dochter Eve Curie, geautoriseerde bewerking uit het Fransch van Willy Corsari', Carel Beke, 'De avonturen van Robbie en Lewietje'.

30 maart 2009

Als mensen weten dat je op 'taaluitingen' let, komen ze je af en toe ook iets melden dat ze is opgevallen. Jos heeft een grote reclameposter langs de weg zien staan die reclame maakte voor zichzelf (of in ieder geval voor de mogelijkheid om op die manier reclame te maken): 'Wilt u ook langs deze weg reclame maken?' Heel mooi; letterlijk én figuurlijk juist en dus heel goed gevonden.

Vanmiddag hadden we een korte vergadering met het clubje dat zich inspant om in Veenendaal de poëzie op straat te brengen. Er is een inventarisatie gemaakt van mogelijke plekken en het idee is opgenomen in de cultuurnota die deze maand in de gemeenteraad besproken wordt. Het lijkt van de grond te komen en - al zijn er al veel meer gemeenten die dit opgepakt hebben, tot en met Nunspeet toe - het blijft een boeiend idee.

  De Oranjeschelp speelde vanavond in De Lampegiet het Jungleboek. Alle kinderen kwamen op het podium en ze speelden met verve wolf, aapje, beer enz. Er was van kleding en podium veel werk gemaakt en ook het geluid en het licht waren goed verzorgd. Voeg daarbij nog de live op het podium gespeelde muziek en alle ingrediënten voor een leuke avond waren aanwezig.
Daarbij zijn de aanwezige ouders en andere familieleden uiteraard bij voorbaat al vertederd door hun eigen optredende kinderen, maar ook voor een toeschouwer (als ik) die de kinderen niet persoonlijk kent, is het een leuke avond.
Op de (niet zo goed gelukte) foto staan alle kinderen en begeleiders nog één keer op het toneel om het welverdiende applaus in ontvangst te nemen.
En voor de hele precieze kijker: Lidy staat ook op de foto: drie centimeter vanaf de linkerkant tweeënhalve centimeter van boven.

Van Gerrit Komrij is er onvoorstelbaar veel werk bibliofiel verschenen. Vooral poëzie, maar ook toespraken en essays. Antiquariaat Fokas Holthuis bood vorige week in een nieuwsbrief 65 x Gerrit Komrij aan t.g.v. Komrijs 65e verjaardag. Het grootste deel daarvan bestaat uit bibliofiele uitgaven. Even doorzoekend op internet vond ik deze site van de Leidse universiteit met een overzicht van zijn bibliofiele uitgaven onder de titel 'Bibliofilie alom'. Ik heb een poging gedaan die uitgaven op te nemen op mijn Schrijversinfobladzijde over Komrij, maar volledigheid lijkt hier een ondoenlijke opgave.

       

31 maart 2009

H4d heeft in de centrale toets een fragment van 'De tweeling' van Tessa de Loo gelezen en moet op basis van dat fragment beargumenteren of dit fragment lectuur is of literatuur. Als ze slim zijn, laten ze argumenten uit het boek terugkomen, dan zie ik dat ze het geleerd hebben. 'Laagland' geeft voor dit verschil vier aandachtspunten:
- De instelling van de schrijver (wil deze ontspanning bieden of kunst maken?)
- Erkenning door professionele lezers (recensenten, docenten Nederlands)
- Literaire uitgeverijen
- Kwaliteit van de tekst (diepgang, stijl, bouw, personages)
Rozemaar komt met een onverwacht argument om aan te tonen dat dit literatuur is: 'Dit boek staat in de mediatheek bij de literatuur'! Dat past dan wel bij 'Erkenning door professionele lezers'.

Zo, ik ben vandaag wel tevreden over mezelf. Van H4d heb ik de CT al nagekeken. Van H4f heb ik vandaag het boekverslag 'Mariken' nagekeken en dan heb ik ook nog eens drie uur gesurveilleerd bij de schrijfopdracht van H5 én het jaarverslag vertrouwenspersonen 2008 geschreven. Genoeg is genoeg.... vanavond doe ik niets voor school. Als ik erg veel puf heb ga ik het plafond van de logeerkamer witten.

3 bestellingen: Heemschut Juni 1977, (Achtste) Detective & Thrillergids (1987), Jessica Durlacher, 'Op scherp' Gevolgd door het gedicht 'De demon' van Gerrit Komrij.

Door naar april 2009


Oplossing 40-koeienpuzzel:

Hij herverdeelt zijn koeien over de weilanden. In de bovenste en in de onderste drie weilanden gaan er uit elke hoek vier naar het midden. Bovenaan en onderaan is er dan qua aantal niets gewijzigd, er is alleen een herverdeling geweest. De zestien nieuwe koeien worden verdeeld over het linker en het rechterweiland (5+8=13). Er staan nu in totaal zesenvijftig koeien en vanuit elk raam ziet hij er nog steeds vijftien!

Het zet een aantal leerlingen actief aan het nadenken. Nienke komt na een paar minuten met nog een andere oplossing:

En volgens mij heeft ze gelijk (Er staan nu in totaal zesenvijftig koeien en vanuit elk raam ziet hij er nog steeds vijftien). Dat brengt anderen ertoe om nog meer te roepen, maar bij de andere nieuwe oplossingen klopt het aantal van vijftien wel, maar zijn het er in totaal geen zesenvijftig (het is wel mogelijk om de nullen en de tweeën om te draaien).



Terug naar weblog

Terug naar de eerste pagina /homepage

Raban - voor tweedehands boeken

Citaten zoeken op trefwoord
Overzicht van trefwoorden
Citaten zoeken op auteur
Overzicht van auteurs
Overzicht van bibliografieën
Andere interessante internet-bladzijden


©2009 Mats Beek, Veenendaal

Schrijf Webmaster


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

eXTReMe Tracker