Marcel Matthijs
Profiel
Achternaam: Matthijs
Roepnaam: Marcel
Voornamen: Marcel Gustaaf
Geboren: 11-01-1899
Te: Oedelem
Overleden: 30-08-1964
Te:
Brugge
Pseudoniem(en): Voor zover mij bekend heeft Marcel Matthijs niet onder pseudoniem gepubliceerd.
| Voor tweedehands boeken | Ook van Marcel Matthijs |
| Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Proza
- Gebeurtenissen (verhalen) (1918)
- De doodslag (1926)
- Ankers en zonnen (1928)
- Het grauwvuur (1929)
- Herfst (1933)
- De ruitentikker (1933)
- Doppen (1936)
- Het Turks kromzwaard (verhalen) (1937)
- Mur Italien (1937)
- De pacifist (1937)
- Een spook op zolder (1938)
- Filomeentje (heruitgave van 'Een spook op zolder') (1940)
- Schaduw over Brugge (1940)
- De gouden vogel (1941)
- Een spook op zolde (1943)
- Menschen in den strijd (1943)
- Hellegat (1949)
- Wie kan dat begrijpen? (1949)
- De kleine Pardon (1954)
- Spiegel van leven en dood (1954)
- Onder de toren (1959)
- De zure uitval (1964)
- Het Turks kromzwaard (door Paul de Wispelaere omgewerkte uitgave) (1979)
Voor kinderen:
- Dorpsgestalte (voor de jeugd bewerkte uitgave van 'Ankers en zonnen') (1928)
- De dwaasheid van Pieter Keereman (1929)
- Een leven verwoest (1930)
- Koen de trol (1967)
- Zwijn Knor (1974)
- Zoef de beer (1974)
- Het bal van de kikkertjes (met C. Boen) (1975)
- Sep (1977)
Brieven
- 1 brief aan Marcel Mathijs in 'Gerard Walschap Brieven 1921-1950' (1998)
Vertalingen
Vertaald:
- Moi, Philomène (Franse vertaling van 'Een spook op zolder' door Marie Gevers) (1942)
- Mur Italien (Duitse vertaling in 'Flandren erzählt', door Karl Alber) (1943)
- Die Todeswand (Duitse vertaling in 'Das zweifache Leben', flämische Novellen der Gegenwart' door Heinz Graef) (1943)
- Wer kann das begreifen (Duitse vertaling van 'Wie kan dat begrijpen?' door Georg Hermanowski) (1949)
- Filomene (Duitse vertaling van 'Een spook op zolder' door Georg Hermanowski) (1950)
- Das türkische Krummschwert (Duitse vertaling van 'Het Turkse kromzwaard' door Georg Hermanowski) (151)
- Der enttäuschte Sozialist (Duitse vertaling van 'De ruitentikker' door Georg Hermanowski) (1953)
- Der tütkische Krummsäbel (Duitse vertaling van 'Het Turkse kromzwaard' door Georg Hermanowski) (1962)
- Spiegel von Leben und Tod: 2 Erzählungen (Duitse vertaling van 'Spiegel van leven en dood' door Georg Hermanowski) (1963)
- Mur Italien (Franse vertaling van 'Mur Italien') (1964)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- Marcel Matthijs publiceerde in 'Forum', 'Nederland', 'Nieuw-Vlaanderen', 'Vormen', 'Westland', 'Groot Nederland', 'De Gemeenschap', Dietsche Warande en Belfort', 'Nieuw Vlaams Tijdschrift'.
Over Marcel Matthijs
- Raymond Brulez,'Marcel Matthijs, romancier et ouvrier' in ''Ecrivains flamands d'aujourd'hui' (1938)
- 1 hoofdstuk: 'Marcel Matthijs' in 'Te gast bij Vlaamse auteurd, deel 1' van José de Ceulaer (1961)
- Bernard Kemp, 'De romanticus Marcel Matthijs' in West-Vlaanderen' (1963)
- Lambert Swerts, 'Marcel Matthijs, de getormenteerde' in 'Boekengids' (maart/april 1959)
- André Demedts, 'In memoriam Marcel Matthijs' in 'Dietsche Warande en Belfort' (oktober 1964)
- Fernand Bonneure, 'Marcel Matthijs' (1965)
- Een bijdrage over Marcel Matthijs in 'Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945' door Jooris van Hulle (augustus 1995)
Diversen
- 'De verschrikking: tekst uit Het Turkse kromzwaard', tekstbezorging, vragen en opdrachten, werkbladen en correctiemodellen A. Corthouts, E. Eyckmans, L. Hendrickx e.a. (2e druk, 1976)
Literaire prijzen
- Romanprijs van de provincie West-Vlaanderen 1939 voor 'Een spook op zolder'
- A. Beernaert-prijs 1940 voor 'Schaduw over Brugge'
Opmerkingen
- Marcel Matthijs was het vijfde kind in een gezin met acht kinderen.
- Hij maakte de lagere school niet af. Toen hij elf jaar was moest hij aan het werk als koewachter en daarna als knecht in de Franse kostschool Sint-Jan-Baptist in Sluis en als hulp in een bloemisterij in Sint-Pieters-Jette.
- Na de Eerste Wereldoorlog werd hij enkele maanden gevangen gezet in het concentratiekamp van Roessbrugge-Haringe omdat hij lid was geweest van de Vlaams-nationalistische knokploeg de Brugse Goeningewacht.
- Daarna werkte hij als zadelmaker, mijnwerker (in Charleroi), stoffeerder en garneerder.
- Marcel Matthijs trouwde in 1924. Hij had een zoon en een dochter.
- Voor de provincieraadsverkiezingen van 1936 stond hij op een lijst van het Vlaamsch Nationaal Blok, maar werd niet verkozen. In 1938 stond hij voor de gemeenteraadsverkiezingen op een lijst 'Christen Blok' in Sint-Kruis.
- In 1941 ging hij terug naar zijn geboortedorp. Hij was er burgemeester van 1941 tot 1944.
- Na de Tweede wereldoorlog werd hij (weer) gevangen gezet in het concentratiekamp van Sint-Kruis bij Brugge. In 1946 werd hij veroordeeld tot zes jaar gevangenissstraf. Na twee jaar werd hij vrijgelaten.
- Hij ging weer in Oedelem wonen en werd zelfstandig (zit)meubelstoffeerder.
- In 1958 werd hij in Oedelem gemeenteraadslid voor de Volksunie.
- Vanaf 1960 was hij vooral met zijn literair werk bezig.
- Hij leede de laatste jaren aan de hartkwaal syndroom van Adams Stokes.
- Uit zijn eerste romans spreekt een sterke sociale bewogenheid. In later werk koos hij voor de Nieuwe Zakelijkheid.
Anderen over Marcel Matthijs
- De mens Matthijs was niet anders dan de kunstenaar Matthijs. De feiten van zijn leven getuigen voor een vol, boeiend, hard bestaan. Er was in deze man een bijzonder hechte symbiose mens-kunstenaar. De mens verscheen voor ons als een grote, bonkige, stoere man met een scherpe, harde stem die evenwel voor bepaalde woorden een bijzonder tedere klank kon krijgen; met een stel grijze ogen, die olijk, ironisch en zelfs sarcastisch konden lachen, maar ook bliksemsnel een ernstige, duidelijke, afgelijnde en kordate houding konden aannemen, kortom op een zeer typische manier de vlugge gedachtengang van zijn geest reflecteerden. (Fernand Bonneure, Marcel Matthijs, blz. 12)
- Het hele oeuvre van Matthijs is een pleidooi voor sociale rechtvaardigheid. De meeste van zijn romans en verhalen zijn geschreven vanuit het standpunt en met de mentaliteit van de verdrukte de, daarbij vaak nog achtervolgd door het noodlot,machteloos moet opzien naar de machtigen. (Jooris van Hulle, Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945, augustus 1995)
Mijn favoriete citaat
Een man die de woede nodig heeft om op te treden,
is geen man.
(Marcel Matthijs, De ruitentikker, blz. 82)
Links
Bronnen o.a.
- Fernand Bonneure, Marcel Matthijs (1965)
- Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
- Kritisch Lexicon van de Nederlandstalige Literatuur na 1945 (augustus 1995)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (juni 2023)
