Terug naar april 2009

1 mei 2009

Vanochtend weer een uitgebreid en heerlijk ontbijt in de Piet Paaltjenspastorie. Er waren nu ook andere gasten, daarom zaten we aan een andere tafel, onder een schilderij van de pastorie, in 2005 gemaakt door een vriendin van onze gastvrouw.

     

We zijn gisterenmiddag Hendrikje Zuidema, de oud-koster van het kerkje van Foudgum, misgelopen. Daarom belden we na het ontbijt bij haar aan om te vragen of ze nu tijd had ons het kerkje te laten zien. Ik vrees dat we haar uit bed belden, maar ze kwam even later naar buiten en vertelde enthousiast over het kerkje, over François Haverschmidt en over haar ervaringen als koster. Het is duidelijk dat ze dit werk vijfentwintig jaar met hart en ziel heeft gedaan. De kerk is verkocht aan de Stichting Alde Fryske Tsjerken en die stichting werkt alleen met vrijwilligers (wat ook wel te begrijpen is). Ze kreeg dus twee jaar geleden haar ontslag als koster en het lijkt erop dat er meer wrevel zit over de manier waarop dat gegaan is dan over het ontslag zelf. Ze komt wel weer in het kerkje om mensen over Haverschmidt te vertellen en ook bij begrafenissen is ze weer aanwezig, maar ze heeft het sinds haar ontslag nog niet kunnen opbrengen om weer een kerkdienst bij te wonen. Aan haar geloof ligt dat niet, uit het gesprek blijkt dat dat ongebroken en rotsvast is. Met stralende ogen vertelt ze over de mooie momenten in de vroege zaterdagavond, als ze naar het kerkje ging om met een krijtje de te zingen psalmen en gezangen op de bordjes te schrijven (de dienstdoende dominee had die dan telefonisch doorgegeven). Als ze zo met de bordjes in een bankje zat en er in de totale stilte de psalmen op noteerde, voelde ze Gods aanwezigheid.

     

 De preekstoel waar ooit Haverschmidt stond

 Psalmenbordje en foto's van Haverschmidt

 Nu staat er boven een orgel

In het kerkje staat nu een orgel, maar dat was er nog niet in Haverschmidts tijd. Toen werd er gewerkt met een voorzanger. Dat was een baantje voor de toenmalige koster, die ook nog eens schoolmeester en veldwachter was. Een beste schoolmeester was hij trouwens niet. Het is bekend dat François Haverschmidt de dorpsjeugd de tafels van vermenigvuldiging leerde, omdat de schoolmeester die kunst niet verstond. Dominee Haverschmidt beloonde het opzeggen van de tafels met kersen uit de tuin van de pastorie. De dominee zat in de boom, terwijl de jongens eronder de tafels stonden op te zeggen. Het schooltje was aan de kosterswoning vastgebouwd en is nog steeds als zodanig te herkennen. Het deed ook dienst als ruimte voor catechesatie, voor vergaderingen van het kerkbestuur en voor bijeenkomsten van de plattelandsvrouwen.


Kosterswoning (voor) en het 'lokaaltje' (aan deze kant)


Waar nu het orgel staat, zat ook eens een kerkbestuurder uit een andere plaats. Die kwam een dienst van dominee Haverschmidt bijwonen om te bezien of hij misschien een dominee voor zijn gemeente zou kunnen zijn. Al na heel korte tijd stampte deze man op zijn klompen het trapje weer af. Hij had het al gezien. Op de bordjes stonden alleen gezangen genoteerd en géén psalmen. Zo'n 'lichte' dominee was niet geschikt voor zijn gemeente.

     

 Vitrines en lelijke stoelen in de kerk

 Lidy en Hendrikje in het middenpad

 Graven van vroegere dominees in het middenpad

In het kerkje staan nu enkele vitrines met boeken van en over Piet Paaltjens. Ze staan vooraan in de kerk, waar men enkele houten banken heeft gesloopt. Daarvoor in de plaats zijn losse stoelen neergezet. Die zitten misschien iets zachter, maar het is geen gezicht. Zo haal je de ziel uit het gebouw (en dat is religieus gezien een zwaar verlies). Als het om het makkelijker zitten gaat, leg dan kussens in de banken o.i.d.! Ik heb dat ook in het gastenboek geschreven: "Sloop de banken er niet uit!"
Ik vroeg Hendrikje of ze het boekje dat over haar gaat wilde signeren. Ze heeft het wel niet zelf geschreven, maar het is wel háár verhaal.

We reden in één ruk terug naar Veenendaal. In Friesland was het mistig, maar in Veenendaal was het prachtig weer. We hebben wat opgeruimd en lekker in de zon gezeten. Suzanne kwam met Tygo langs. We hebben geprobeerd of hij het in de hangmat lekker zou vinden.

       

's Avonds kwam Erich nog even langs. Het gaat goed vooruit met hem en hij fietst en wandelt weer. Hij kwam lopend bij ons aan en we belden Ria of ze zin had om ook even koffie te komen drinken.

2 mei 2009

We hebben vandaag het bankje van de Intratuin in elkaar gezet. Dit soort geknutsel is niet mijn hobby (en dat is een eufemisme). Ook in dit geval was de handleiding weer ontzettend onvolledig. Je moet iets in elkaar schroeven met twee schroeven en dan zitten er drie gaatjes. Welk gaatje moet je dan niet gebruiken? Ik heb geen idee. Veel later blijkt pas waar dat derde gaatje voor is. Ze moeten zo'n handleiding niet laten maken door iemand die snapt hoe het werkt. Iemand die een handleiding schrijft, moet goed kijken hoe een sufferd als ik zo'n bank in elkaar probeert te zetten en dáár moet hij zijn handleiding op richten. Maar goed... het is gelukt. Vierenveertig bouten in drie verschillende maten, veel zweet, een enkele vloek en wat gemopper op elkaar (maar ik heb me ingehouden). Ik word heel onrustig van dit soort klussen en ik vrees dat ik dan onplezierig in de omgang ben (volgens Lidy is dát een eufemisme). Ik bedenk me nu dat we vroeger een bankje in de tuin wilden hebben waarop we lekker tegen elkaar aan konden zitten. Blijkbaar prefereren we nu een zekere afstand.

 

 

De nieuwe woorden en de omschrijvingen daarvan in mijn 'Nieuwe woordenkalender 2009' vind ik meestal leerzaam en soms verrassend. Gisteren stond er een woord in waar ik het niet zo mee eens ben (en dat is voor het eerst). Er staat:

rambraak. Inbraak waarbij gebruik wordt gemaakt van een voertuig om een muur, glazen pui e.d. te rammen.

Ik lees dat en denk: dat heet geen rambraak, dat heet ramkraak! Ik heb beide woorden gegoogled en dat bevestigt mij in mijn overtuiging. Als ik 'rambraak' intik, krijg ik 51 verwijzingen (dat is dus een weinig gebruikt woord). Als ik 'ramkraak' intik, krijg ik 73.900 verwijzingen!

We hebben kaartjes voor De Lampegiet voor een optreden van Harry Sacksioni, maar op die datum zit ik met de derdeklassers in België. Vandaag kwam er en brief van De Lampegiet. Omdat we bij Jan Jaap van der Wal zijn geweest, biedt men ons twee kaartjes voor Jeroen van Merwijk aan (voor morgenavond) met € 10,00 korting (Van Merwijk, in Veenendaal, op zondag, in de meivakantie, dat is een ongelukkige combinatie). Ik besloot eens te kijken of men bereid was de kaartjes voor Sacksioni om te ruilen voor kaartjes voor Van Merwijk. Dat lukte niet. Maar ik kon de kaartjes voor Sacksioni wel inleveren. Dat kost € 2,00 per kaartje. De voorstellingen zijn even duur, dus kreeg ik (vanwege de aangeboden korting) zelfs nog € 6,00 terug. Ik ga morgen dus - met Martijn - naar Jeroen van Merwijk. De afgelopen twee jaar hebben we hem ook gezien. Daarom hadden we in eerste instantie gedacht hem nu maar eens over te slaan, maar ik verheug me alweer op zijn voorstelling.

Gedoe met de glasvezelaansluiting. Die glasvezel ligt onder het trottoir. Er kwam een man aan de deur met de vraag waar de aansluiting moest komen. Hij zette met een spuitbus een merkteken naast onze deur. Op de straat schreef hij 'rol' met een pijl erbij ten teken dat wij aangesloten moesten worden. Maar gisteren kreeg ik een brief dat ik niet gereageerd heb en dat dit mijn laatste kans is om de aansluiting gratis aan te laten leggen. Gedoe weer. Vanmiddag ben ik naar de keet bij het zwembad geweest om het te regelen. De jongeman die me te woord stond snapte ook niet hoe dit nu weer kon. Maar hij zal het regelen. Ik laat de boel wel aanleggen, maar we nemen nog geen abonnement. Ik wil wachten tot de kinderziektes voorbij zijn en het gedoe van vandaag toont mijn gelijk wel aan.

Ik zal het wel niet mogen zeggen, maar ik erger me aan alle heisa rond het gebeuren in Apeldoorn. Begrijp me niet verkeerd: het is vreselijk, zeker voor de direct betrokkenen. En als je het voor je ogen ziet gebeuren, dan ben je vast en zeker een paar dagen van slag. Maar ik heb lang niet zo'n heisa gezien en gehoord na het neerstorten van dat vliegtuig in een weiland een week of negen geleden. Daar waren negen doden en zesentachtig gewonden. Dat is dus minstens vergelijkbaar. Vandaag hebben verschillende zelfmoordaanslagen met tankwagens in een dorp bij het Noord-Iraakse Mosul zeker 200 mensen het leven gekost. Minstens 200 anderen raakten gewond. Ik hoor er niemand over.

 
Al door drie mensen wordt mijn aandacht gevraagd voor de tentoonstelling 'Christiaan Johannes van Geel (1917-1974) "Het mooiste leeft in doodsgevaar"' in Museum Kranenburgh in Bergen (NH). Die tentoonstelling loopt al vanaf 11 april en duurt nog tot (en met?) 2 augustus. Een zin over de tentoonstelling uit een mailtje dat ik kreeg: 'In deze unieke tentoonstelling over de beeldend kunstenaar en dichter Chr. J. van Geel kunt u nooit eerder getoonde surrealistische tekeningen, boekuitgaven, foto's en literaire brieven (o.a. met Du Perron en Nescio) zien, naast fijnzinnige en tijdloze gedichten.'. Het tijdschift 'De Parelduiker' heeft begin dit jaar een themanummer over het beeldend werk en de poëzie van Chr. J. van Geel uitgebracht en Willem Jan Otten stelde een nieuwe bloemlezing uit het werk van Van Geel samen onder de titel 'Het mooiste leeft in doodsgevaar' (inderdaad, dezelfde titel als de tentoonstelling). Veel mensen kopen dat nummer van 'De Parelduiker', lezen dat thuis en komen dan de tentoonstelling nogmaals bekijken. Het lijkt dus een goede tip om dat nummer éérst te lezen.

2 bestellingen: Radio Kinderkoor "Jacob Hamel" o.l.v. Herman Broekhuizen, met orkest o.l.v. Pierre Biersma, 'Toosje Pettikoot / Juffrouw Kraai', Arthur van Schendel, 'De Waterman'.

Ik bestel de afgelopen dagen meer boeken dan ik verkoop. Dat moet ik natuurlijk niet doen. Het is wel met een verdedigbaar doel: ze gaan allemaal over François Haverschmidt en die lezing moet ik natuurlijk serieus voorbereiden. Intussen heb ik zoveel materiaal dat er misschien ook wel een boekje in zit. Vandaag en gisteren bracht de post:
- François HaverSchmidt / John Jansen van Galen, 'Souvenir Beekhuizen'.
- Herman Noordegraaf, 'HaverSchmidt en Schiedam'
- Dr. J. ten Brink, 'Geschiedenis der Noord-Nederlandsche Letteren in de XIXe eeuw' (drie delen, een hoofdstuk over Haverschmidt in deel 3)

3 mei 2009

Op 11 april reden we naar Radio Kootwijk. Dichter Cees van der Pluijm zag mijn weblog en de foto's van Gebouw A. Hij mailt me dat zijn vader veertig jaar in dat gebouw heeft gewerkt (Gebouw A - zeg nooit: 'de kathedraal', dat doen alleen buitenstaanders). Cees is zelf in dit dorpje geboren en kwam als kleine jongen bij zijn vader op het werk. Je kunt je voorstellen dat zo'n enorm gebouw voor een kind heel indrukwekkend moet zijn geweest, zeker als het in het gebouw een enorm geruis en geloei was. Maar ik kan het Cees beter zelf laten vertellen (en ik zet er dezelfde foto's nog maar een keer bij):

 

 I

Vanuit de zaal weerklonk een zwaar geruis
Een hees geloei deed al je botten trillen
Het was er stervenswarm, ondanks de kou
Van marmer, bakeliet, beton en staal

En bovenin, daar hield je vader huis
Hij was God zelf; de nukken en de grillen
Van alle zenders kende hij voor jou
Hij hoorde hun geklaag en sprak hun taal

De wereldkaart gaf onweerlegbaar aan:
Hier is het centrum, einde en begin
Hier, waar de masten naar de hemel gaan

In dit gebouw; een tempel waar de zin
Van het bestaan in loeien, ruisen, fluiten
Je hoorbaar werd totdat je oren tuitten

 

 

 

II

Je droeg een korte broek en bracht hem brood
Je was de zoon van God, je was geboren
Pal naast de slagboom en de watertoren;
De wereld om je heen was hoog en groot

Als je geluk had, mocht je mee naar boven
De omgang bij de koepel op, het waaide
Daar altijd door; je zag je huis en zwaaide
Naar al wat klein leek nu; je wou geloven

Dat alles hier van jou was, nooit meer kon
Dit paradijs ontglippen aan je macht

Vanuit die grijze tempel van beton
Aanschouwde je de hei, het bos, de wolken

Dit was jouw rijk, je had het zelf bedacht
En kon er al je dromen mee bevolken

 

 

 

III

Op elke zender stond een wereldnaam:
Buenos Aires, Paramaribo…
Ver weg en onbereikbaar voor een jongen
Van acht die weer terug op aarde was

Er kwamen draden door een vensterraam
Zo'n zender leek een grote radio
Waar hoge tonen scherpe liedjes zongen
Soms zag je iets bewegen achter glas

Wat wist jij van die hendels en die knoppen
De schakelaars die stemmen lieten stoppen
De wielen waar je vader aan ging draaien?

Een duister telefonisch wegennet
Dat toegang bood tot verre steden met
De klank van flamboyante papegaaien

 

 

 

IV

Het is er stil. De noodknop is gebruikt
De zaal is leeg, de zenders zijn niet meer
De Goden zijn al dood of met pensioen
Draadloos contact: hier sta je aan de bron

Maar hoort niet eens de echo meer. Je ruikt
Hooguit het zweet, de spanning van weleer
Van pioniers, van wonderen die toen
Zijn waargemaakt, hier kon men wat niet kon

Je draagt nu lange broeken en je ziet
Dat dromen loze fantasieën zijn

Dat marmer, staal, beton noch bakeliet
Ontkomt aan opgaan, blinken en verzinken

Dat nooit meer hier de stemmen zullen klinken
Uit Bandoeng, Montenegro, Bloemfontein…

 

Cees van der Pluijm.

  Vanavond zagen we 'Graag meneer van Merwijk' van Jeroen van Merwijk. Een uitstekend programma. Zijn liedjes zijn al jaren van hoge kwaliteit, maar hij slaagt er steeds beter in een geheel van het programma te maken. Hij praat de liedjes niet meer aan elkaar, maar wisselt ze nu af met conférences. Hij had prachtige relativerende opmerkingen over het probleem van de lastige Marokkaanse jongeren. Hij is, denk ik, de meest literaire van de huidige cabaretiers. In het vorige programma verwees hij al naar enkele auteurs en in dit programma kwamen o.a. Leo Vroman, Gerard Reve (met name genoemd, maar ik hoorde even later ook de slotzin uit 'De avonden' langskomen), de Vijftigers en de Tachtigers aan de orde. Na afloop zat hij weer op de rand van het podium zijn cd's te verkopen. Ik kocht 'Vrij!', waarop hij zijn nummers voor het eerst samen met een band (Sjako!) brengt. Ik vroeg hem of we vaker optredens van 'De Bende van Vier' (Kees Torn, Jeroen van Merwijk, Theo Nijland en Maarten van Roozendaal) kunnen verwachten. Dat is helaas niet het geval. Zijn collega's willen dat alleen in Amsterdam doen en Van Merwijk wil er in zo'n geval ook 'het land' mee in (toch minstens in tien plaatsen in Nederland). Dat is jammer, want de combinatie van stemmen en stijlen werkt heel goed en het speelplezier spatter er vanaf.

1 bestelling: F.M. Dostojewski, 'Arme mensen'.

4 mei 2009

Ik lees in 'Hier is Prins Zonneschijn' van Willem Wilmink. Net als in zijn gedichten is hij in deze autobiogafie heel goed in het noteren van kleine details die juist een meerwaarde geven, of je aan het denken zetten. Het treffendst vond ik de dartsgaatjes in het schoolbord (op bladzijde 25). De Tweede Wereldoorlog is net voorbij, de bevrijdingsfeesten zijn geweest:

In de vijfde klas hadden we allang weer les in een gewoon schoollokaal,
in het gebouw waar ik op uitkijk als ik even stop met schrijven.
De schoolborden waren bezaaid met kleine gaatjes,
omdat de geallieerde soldaten er darts op gespeeld hadden,
maar verder was alles weer op orde.

Ik meende de titel van het boek wel uit te kunnen leggen: het is ironisch bedoeld. Wilmink was - zeker in de laatste jaren van zijn leven - uiterst depressief, kwam de stad en later zijn huis bijna niet meer uit. Bepaald géén Prins Zonneschijn dus. Op bladzijde 30 blijkt de titel toch (ook) nog ergens anders vandaan te komen, al blijft de uitleg daarmee wel staande, hij krijgt alleen nog iets meer achtergrond:

We oefenden voor een groot spektakelstuk van Catharina van Renes:
een muzikaal spel waarin de lente de winter kwam verdrijven.
De winter werd vertegenwoordigd door Martha, een lang en sentimenteel meisje,
dat bij droevige verhalen die de meester voorlas het eerst huilde
en later naar ik meen politieagente is geworden.
De lente was ik en mijn belangrijkste claus was:

Want hier is .... Prins Zonneschijn!

De typecasting was niet geweldig, want ik was de bleekste jongen van de klas,
maar mijn acteerprestatie maakte dat weer helemaal goed,
als ik tenminste mijn vader mag geloven.
Hij zei: 'Heintje Davids had het je niet kunnen verbeteren.

 
Vorige week kocht ik 'Geschiedenis der Noord-Nederlandsche Letteren in de XIXe eeuw' (drie delen) van Dr. J. ten Brink. Een algemene beschouwing over die eeuw wordt gevolgd door tientallen levensbeschrijvingen met daarbij steeds een overzicht van de werken van die auteur. Daar kan ik voor Schrijversinfo nog een hoop plezier van hebben. Helemaal achterin staan acht bladzijden in de negentiende eeuw gebruikte pseudoniemen. Die heb ik vandaag al aan de diverse bladzijden op Schrijversinfo toegevoegd.

Ik heb een week niet naar mijn schooltas omgekeken, maar nu zal dat toch echt weer moeten. Vandaag keek ik van H4d de verslagen van 'Mariken van Nieumeghen' na. Er valt één onvoldoende voor een leerling die geen samenvatting én geen eigen mening heeft gegeven. De rest is wel voldoende, maar dat is niet zo gek. Met deze klas doe ik in een half jaar de lesstof van het hele jaar. Om een beetje tempo te maken, heb ik vlak voor ze het verslag gingen maken het verhaal nog eens met ze door genomen (in feite heb ik bijna alle antwoorden voorgezegd). Als ze daarbij dus een beetje hebben opgelet, moeten ze nu toch een voldoende kunnen scoren.

Nog zo'n meivakantieklusje: we hebben het schuurtje eens flink leeggeruimd. De auto zit vol met troep om morgen naar de stort te brengen: vrijwel lege verfblikken, campingstoeltjes, schaatsen, resten van planken, verroest gereedschap en allerlei ongeregeld waar we toch nooit meer wat mee gaan doen en wat al tijden vreselijk in de weg staat.

3 bestellingen: Jogchum Dijkstra, 'De veerman', knipsels Drs. P, Jan Blom, 'Moord op de Lekboot'.
.

Boekwinkeltjes houdt voor de verkopers een aantal zaken netjes bij, o.a. de omzet per jaar. Toch geeft dat een vertekend beeld. Daar staat het totaalbedrag van de bestelde boeken, maar dat is nog wat anders dan de verkochte boeken! Ook van de via Boekwinkeltjes bestelde boeken wordt een aantal nooit betaald. Vandaag heb ik zes klanten een herinnering gestuurd. Twee reageren al heel snel. De ene wil het boek nog wel hebben en vraagt of ik de gegevens nog een keer wil mailen. De andere meldt dat ik het boek niet meer voor hem hoef te reserveren.

5 mei 2009

Op tafel ligt al een tijdje 'Omroep Tom' van André van Teeffelen. Een recensie-exemplaar, dus ik voel me wel verplicht het te lezen. Nu is dat niet zo lastig, want het leest vlot weg. Op de achterkant staat: 'het grappigste boek sinds jaren'. Dat is nogal een uitspraak, maar vlot geschreven is het zeker en erom lachen kun je ook. Tijdens het lezen moet ik denken aan Herman Pieter de Boer. Ik weet eigenlijk niet of dat een compliment is, maar ook voor hem gold: niet groots qua stijl, maar het leest lekker en je kunt erom lachen. In het eerste hoofdstuk van 'Omroep Tom' wordt onze koninklijke familie op de hak genomen. Ze hebben allemaal een andere naam, maar het kan niet missen. De kroonprins met waterkennis wordt verliefd op een Afrikaans meisje. Een citaat van blz. 16:

Kroonprins Willem Johan had van zijn opa, prins Hermann, veel mooie verhalen gehoord over Afrika. Prins Hermann was hier vaak geweest. Soms was hij er op jacht, en soms was hij bezig met natuurbescherming. Twee ogenschijnlijk tegengestelde bezigheden, die prins Hermann zonder moeite kon combineren. Maar prins Hermann kon wel meer combineren; wat vriendinnetjes op de Afrikaanse savanne waren voor hem dan ook geen probleem.

Ik sprak enige tijd geleden een fotograaf die in Suriname was tijdens een staatsbezoek van Juliana en Bernhard. Op een dag zonder verplichtingen zou deze fotograaf met Prins Bernhard op de Marowijne gaan varen. 's Avonds laat werd het boottochtje afgezegd. De fotograaf was de volgende dag vroeg op en zag dat Bernhard wél ging varen, niet met fotografen, maar met enkele jonge meiden.

Omdat toeval niet bestaat hoorde ik op het moment dat ik 'Omroep Tom' las Joop Visser op de achtergrond (de mediaplayer staat op 'willekeurige volgorde') zijn lied 'Neushoorn' zingen:

En dan Prins Bernhard, ach die schat,
als die het op zijn heupen had,
dan schoot hij er wel dertig plat.
Dan zag je zelf er zijn er zat.

Gisteren bood ik op Marktplaats € 20,00 voor een doos Nederlandstalige lp's. Er was € 7,50 en € 12,50 voor geboden (door dezelfde persoon). Ik dacht: 'Laat ik daar nou eens een eindje boven gaan zitten'. Vanochtend mailde de verkoper dat hij accoord ging en vanavond al ben ik de doos in Woerden op wezen halen. Honderdennegen lp's (waaronder ook nog eens veel dubbel-lp's). Dat is natuurlijk geen geld (nog geen twintig cent per stuk), zeker omdat het goed Nederlandstalig werk is en de lp's er ook nog eens behoorlijk (krasvrij) uitzien. In de doos zitten o.a. lp's van:
- Joop Visser/Jaap Fischer
- Herman van Veen (o.a. een lp met Engelse vertalingen van zijn nummers, door hemzelf gezongen)
- Jan Blaaser (Het programma 'Bramen zoeken', dit had ik ooit vanaf de televisie op een cassettebandje gezet)
- Frans Halsema
- Ja zuster, nee zuster
- Urbanus
- Wim Sonneveld
- Joost Prinsen
- Liesbeth List (o.a. één lp helemaal Franstalig)
- Frits Lambrechts
- Jasperina de Jong
- Leen Jongewaard
- Neerlands Hoop
- Freek de Jonge (solo)
- Godfried Bomans
En ook nog wat mij onbekende Nederlandstalige zangers:
- Ad de Laat
- Gerard van Maasakkers

Vandaag heb ik de Schrijversinfobladzijde over Renate Dorrestein afgemaakt. Die was al heel lang zo goed als klaar. Er zijn van haar opvallend veel grote letterboeken verschenen en er is ook opvallend veel in series als de 'Grote Lijsters' uitgegeven. Later op de avond heb ik ook de bladzijde over Bart Moeyaert afgemaakt, omdat mijn leerlingen hem ook moeten bestuderen.

Op bed lees ik verder in 'Heimelijke vreugde 2' van A.L. Snijders. Elke avond (begin van de nacht) lees ik twee of drie van zijn columns. Dan gaat zo'n boek lang mee, maar nu is het toch bijna uit. Ik zal meer van hem moeten kopen. Op blz. 258 (er zijn er 283) gaat het alweer/ook hier over het koningshuis. Ik citeer dat ook maar, al is het maar om wat tegenwicht te geven aan al het plechtstatige oranjegedoe dat de laatste dagen over ons heengestort wordt:

Rinus heeft me twee keer met de royalty in aanraking gebracht. De tweede keer was bij Beatrix op Drakensteyn. Hij exposeerde daar en werd zo dronken dat hij de prinses op haar billen sloeg en 'Ha, die Trix' riep. Ondanks zijn vérgaande staat van dronkenschap droegen enige lakeien hem naar zijn auto en lieten hem naar Den Haag rijden. zijn auto was onbeschrijfelijk beschadigd toen hij thuiskwam, maar zijn koninklijke missie was voltooid.

6 mei 2009

Al een week of wat ligt het boekje 'Grafpoëzie van het Groningerland' van Marten Mulder opengeslagen op mijn computer. Ik noteer er wat gegevens uit voor mijn reisgids. Vanochtend heb ik dat boekje eerst maar eens verder doorgewerkt. Er staan prachtige foto's in van kleine kerkhoven en oude kerkjes in plaatsen waar ik werkelijk nog nooit van gehoord heb: Alteveer, Doezum, Garrelsweer, Klein Maarslag, Krewerd, Leermens, Obergum, Scharmer, Usquert. Het is pure poëzie.

Vanochtend werd in de logeerkamer het zeil gelegd. De wanden hebben we zelf geverfd, maar het leggen van nieuw zeil durfde ik, omdat er wat rare hoeken in het kamertje zitten, zelf niet aan. Het meeste werk van zo'n hele operatie heb je nog aan het totaal leeghalen van zo'n kamertje. Vooral het uit elkaar schroeven van de kledingkast (en vanmiddag het weer in elkaar schroeven ervan) is een hoop werk. Lidy wil eigenlijk nieuw zeil op de hele eerste verdieping, maar ik moet er niet aan denken dat de studeerkamer helemaal leeg moet.

  Al een paar jaar staat er in de achtertuin een rododendron. Hij groeide wel, maar bloeide niet. We hebben zelfs overwogen hem dan maar uit de tuin te halen. Of hem misschien in de voortuin te zetten. Andere grond? Meer zon?
Maar het loste zichzelf op. Vorig jaar bloeide hij voorzichtig en nu bloeit hij zeer uitbundig. Tientallen hele grote boemen. Een lust voor het oog.
Op diverse plekken zie je nu rododendrons bloeien. Op de Kerkewijk, bij het watersnoodmonument, staan er ook een heleboel.
Al jaren neem ik me voor in deze periode naar de Hoge Veluwe te gaan. In de beeldentuin is een laantje met rododendrons waarvan gezegd wordt dat bruidsparen er speciaal voor de fotoreportage komen (als de struiken bloeien).

1 bestelling: Bijdragen en mededelingen, Deel XCII, 2001.

7 mei 2009

Anderhalve week vrij en dan de donderdag en de vrijdag weer naar school. Voor de leerlingen voelt het vandaag niet als een serieuze lesdag. Ze praten bij, over koninginnedag, over het voetbal, over van alles, maar niet over mijn vragen en opdrachten. Morgen is ook nog eens de laatste lesdag van de examenkandidaten en de andere leerlingen rekenen erop dat die examenkandidaten morgen met een vorm van een examenstunt de boel op de kop zullen zetten. Dus eigenlijk was vandaag even een dagje tussendoor.

De collega die de schoolreis voor derdeklassers naar Antwerpen/Leuven/Brussel heeft georganiseerd, gaat definitief niet mee. Dat betekent dat het regelen van de losse eindjes op mij neerkomt. En er zijn er nog wel een paar. Is het bowlen geregeld. Weten we al welke films er draaien? Is het eten in Alma II geregeld? Daar ben ik morgen, dit weekend en maandag nog wel even druk mee. De afgelopen dagen ben ik al bezig geweest met het te bezoeken pretpark. De planning was Walibi, volgende week donderdag. Een leerling meldde ons dat Walibi dan dicht is. Het bestellen van die kaartjes gaat via de busonderneming (die daar ongetwijfeld een provisie op pakt). Zij hadden ons dus moeten melden dat een bezoek aan dit pretpark op deze dag niet mogelijk is. Dat hebben ze niet gedaan en wij komen er zelf - via een leerling - achter. Een alternatief is het omdraaien van de laatste twee dagen: niet woensdag pretpark en donderdag Brussel, maar woensdag Brussel en donderdag pretpark (en dan De Efteling i.p.v. Walibi). De busmaatschappij mailde me voriger week dat dat kan, maar dat we dan wel bij moeten betalen, omdat De Efteling duurder is. Ik mailde terug dat die extra kosten wat mij betreft voor hun rekening zijn. Zij hebben een fout gemaakt. Er kwam een poltiek antwoord terug: 'Ik kan me voorstellen dat u vindt dat wij een fout hebben gemaakt' (daarmee geeft hij dat dus niet toe! Hij kan zich alleen voorstellen dat ik dat vind.) Uiteindelijk kwamen we overeen die extra kosten te delen.

Ik heb deadlines nodig om hard aan het werk te gaan. Vanavond maakte ik het gedeelte van de Kees Stip-lesbrief over rijmschema's e.d. af. De meeste tijd gaat heen met het zoeken naar goede (= assonantie) voorbeelden. Ik vond de volgende verzen (= alliteratie) van Stip. Opdracht: haal er de rijmschema's (gepaard rijm/gekruist rijm/omarmend rijm) en de alliteratie en assonantie uit:

 

Op een kip

Een kip sprak peinzend tot een ei:
'Wie was er eerder: ik of jij?
De wijsbegeerte mag misschien
op deze vraag geen antwoord zien,
maar ik heb, wat men ook mag zeggen,
nog nooit een ei een kip zien leggen.'

 

Hol-landers

We graven een kanaal
En daarna als de mollen
een gang om allemaal
er onderdoor te hollen.

Benidorm

Hij was niet blauw : hij is zich blauw geschrokken,
de Middellandse Zee bij Benidorm.
Strandmonsters in hun onverhulde vorm,
gebarsten uit hun broeken en hun rokken.

Er mogen er naar vaderlandse norm
maar weinig op de warenkeuring gokken.
De zon heeft veertien dagen uitgetrokken
om ze de kleur te geven van een worm.

En dan maar weer gebraden in het blik,
terug naar Amsterdam om ze te ruilen
voor monsters om nog erger van te huilen
wanneer je zo gevoelig bent als ik.
Ik loop mij in mijn kleren te generen
voor alle reuzel die wij exporteren.

 

Vanavond bedacht ik dat het eigenlijk wel logisch is dat Kees Stip in zijn dierenversjes alleen gepaard rijm gebruikte.

8 mei 2009

Vanacht werd ik om een uur of half drie wakker met een raar gevoel in de pink van mijn rechterhand. Een muggenbult. Ik deed het licht aan en ja hoor: Eén mug op het behang boven het hoofdeinde van het bed en twee muggen op de deur van de kast. Ze bleven héél stil zitten, waarschijnlijk waren ze aan het uitbuiken na een overvloedige maaltijd. De elektrische vliegenmepper lag gelukkig voor het grijpen en ik heb slaapdronken maar deskundig op die manier mijn eigen bloed verbrand.

Vandaag was weer zo'n dag dat ik heel blij ben met mijn collega's. Samen met Jelle en Edwin heb ik de losse eindjes van de Belgiëreis vastgeknoopt. Volgens mij is alles nu geregeld. Het was vooral goed dat we Alma II nog even gebeld hebben. Het is het grootste universiteitsrestaurant van Leuven, waar we die twee dagen tussen de Belgische studenten gaan eten. Het is niet al te duur en de leerlingen kunnen kiezen uit meerdere menu's, zodat we een behoorlijke garantie hebben dat ze in ieder geval 'gewoon' eten. Het is overigens elk jaar weer prachtig om het verschil te zien bij het binnenkomen van dit restaurant. De eerste dag voelen de leerlingen zich heel klein en zijn ze timide. De tweede dag komen ze met de borst vooruit binnen: 'Wij zijn hier al eerder geweest en weten hoe alles werkt.'

De eindexamenkandidaten slaagden er wel weer in om op hun laatste lesdag de boel flink op de kop te zetten. Spelletjes met de docenten van VWO6 (dat bleef mij dus bespaard) en 's ochtends vroeg veel ballonnen, confetti en een stuk of twintig los door school lopende kippen. Dat laatste vond ik niet zo'n succes, al was het maar omdat de kippenstront door het hele gebouw lag. Voor de kippen zelf was het ook een stressvolle gebeurtenis. Ik begreep dat ze vanuit school (eenmaal gevangen) rechtstreeks naar de slacht gingen. Die zijn niet te eten van de adrenaline.

Dode schrijvers blijken voor sommige mensen nog te leven. Deze mensen reageren dan op opmerkingen (of fouten) op Schrijversinfo. Vandaag kreeg ik deze interessante mail over N.E.M. Paereau (Begraven op Ameland. We fotografeerden het graf in de zomer van 2007): 'Waarde! H.J. Scheltema, pseudoniem N.E.M. Pareau, is niet gestorven achter een glas bier in café "De Sleutel". Dat café bestond nog niet toen hij stierf. Scheltema heeft, na afloop van een college, op 2 december 1981 nog een glas bier - hij bestelde Duvel, het krachtigste bier dat het café had - gedronken in café "De Wolthoorn", gelegen tegenover het Juridisch Instituut, destijds gevestigd in de Turftorenstraat te Groningen. Om ongeveer tien voor zeven heeft hij het café verlaten. Anders dan te doen gebruikelijk heeft hij niet afgerekend. Hij is gegaan naar het huis van zijn opvolger Jan Lokin. Die moest zijn nazaten naar bed brengen. Hij gaf Scheltema nog een glas jenever. Toen Lokin om tien voor half acht naar beneden kwam trof hij Scheltema dood in zijn stoel aan, het glas jenever nog in de hand. Op dezelfde tijd stond bij café "De Wolthoorn" de klok stil. De bron van dit alles? Emile Henssen (de helaas overleden Scheltema-biograaf), in zijn bijdrage "De Turftorenstraat", opgenomen in: J. Abrahamse, D. Benedek-Siegersma en F. van Garderen, Wolthoorn & Co 1923-1988, een uitgave van: Wolthorn & Co, Turftorenstraat 6, 9712 BP Groningen 1988.' Nu ik de bron zie: het is nog de vraag of deze mail van een literatuurliefhebber komt of van een caféliefhebber.

9 mei 2009

  Klimop hoort in een tuin. Het blijft ook 's winters groen, bedekt lelijke schuttingen en muren, vogels en insekten vinden er beschutting in, de muur blijft droog, het isoleert je huis. Kortom allemaal voordelen. Er is wel één groot nadeel. De klimop groeit verder, ook daar waar je dat zelf niet meer wilt. Dus rond de achterdeur van de garage moet ik hem twee keer per jaar intomen en ook bij de dakrand is dat twee keer per jaar nodig. De groeipunten wurmen zich onder de dakrand en maken daar lange, bleke sprieten. Op het onlangs geschilderde houtwerk hecht de klimop zich met honderden kleine plakkerige voetjes vast. Als je niet uitkijkt, trek je de verf eraf als je de takjes verwijdert. Dit verwijderen is niet mijn favoriete klus en daarom doe ik het altijd weer te laat. Je staat stof te happen en ook je ogen komen vol met stof en troep. Maar het is een zonnige zaterdagochtend en het moet toch gebeuren......  

Bij de lp's die ik deze week kocht in Woerden (zonder overstappen) zat een hele stapel van Herman van Veen. Nieuw voor mij was 'Fourteen songs' uit 1980. Ik kende wel 'On Broadway' uit 1983. Die was live opgenomen en alleen ´Heroes´ staat op beide lp´s. Het is heel aardig om nummers die je in het Nederlands kunt meezingen eens in het Engels te horen. Je gaat er anders ... beter... opnieuw naar luisteren. Het is helemaal leuk om Willem Wilmink in het Engels te horen: 'The girls of days gone by'.

Where are the girls of days gone by
We no longer know where they live
They'll never leave us with a sigh
Or give us the peaks (?) they used to give

To ask the neighours where they resign
Would be folly (?) in each and every street
We no longer know where we can meet
The girls of days gone by

Mijn Engels is niet zo goed dat ik even snel zo'n tekst noteer. De vraagtekens geven aan waar ik niet helemaal zeker ben van wat ik hoor. Het zou maar zo een mondegreen kunnen zijn. In een ander nummer van Wilmink gezongen door Herman van Veen zat voor mij jarenlang zo'n mondegreen. In 'Adieu café' zong ik jarenlang 'met een laken zonder ring' (denkend aan het biljartlaken en de daarop gezette natte bierglazen), maar het blijkt 'met een lage zoldering' te zijn! Deze mondegreens zijn een tijdje 'in' geweest op 3FM en men heeft er de Nederlandse naam 'Mama appelsap' voor bedacht, naar het nummer 'Wanna Be Startin' Somethin'' van Michael Jackson, waarin sommigen de tekst 'Mama say mama sa mama appelsap' hoorden. De oorspronkelijke tekst is 'Mama-se mama-sa ma-ma-coo-sa'.

Ik stuitte op een knipsel over Frits Hopman. Boudewijn Büch schreef het en het komt uit de NRC van 16-06-1983. Büch begint het artikel met de prachtige zin: 'Hij is een gesel van het antiquariaat: de planken zuchten onder de talloze drukken van De Proeftijd maar zijn andere werk is uiterst obscuur.' Boven het artikel staat 'Excentriek. Het mislukte leven van Frits Hopman'. Hopman is één van de talloze vergeten schrijvers. Veel heb ik ook niet van of over hem. Büch meldt: 'A.J. van Pesch schreef in Handelingen en Levensberichten van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden (1931-1932) een liefdevol levensbericht; G.H. 's-Gravesande interviewde hem voor zijn boek Sprekende schrijvers (1935) en daarna was het met de aardse bekendheid van Hopman nagenoeg gedaan.' 'Sprekende schrijvers' heb ik liggen! Het zat bij een stapel boeken die ik vorig jaar bij Bubb Kuyper kocht uit de bibliotheek van de overleden Harry Prick. Met dat interview en het op internet te vinden levensbericht kan ik de bladzijde over Frits Hopman voor Schrijversinfo prima afmaken. In 'Sprekende schrijvers' staat zelfs een stukje te scannen handschrift:

Dat 'hoe korter hoe liever' bleek bij het interview nogal mee te vallen. Hopman zat flink op zijn praatstoel en legde zijn ziel ook behoorlijk bloot, waarmee het een interessant interview werd.
'Sprekende schrijvers' blijkt helemaal een aardig boek te zijn. Ik had het nog nooit goed bekeken. Behalve een interview met Frits Hopman staan er bijvoorbeeld ook interviews met Geerten Gossaert, J.C. Bloem, J .van Oudshoorn, Menno ter Braak en Willem Elsschot in. Steeds met de afdruk van een stukje handschift. Bovendien schreef G.H. 's-Gravesande op de eerste bladzijde als opdracht voor Harry G. Prick een klein gedichtje:

Enkele woorden kostten me moeite, maar er staat;

Dit is een boek met meer dan tien gesprekken;
Soms ging het vlot, maar vaak ook moest ik trekken
Om te vernemen wat ik weten wou,
en d'ondervraagde dacht: Hij kan verrekken.

We waren vanmiddag een poosje op Spitsbergen. Martijn speelde er een tenniswedstrijd. We zagen hem winnen met 7-6 en 6-1. Blijkbaar motiveerde onze aanwezigheid hem, want toen we aankwamen stond het nog 5-4 in de eerste set.

Vanmiddag was ik kort bij Jeanette. Ik bracht haar 'De komst van Joachim Stiller' van Hubert Lampo en kreeg van haar 'Eenvouds verlichte waters' van C. Buddingh' (tweede druk). Ze had een interessante vergelijking tussen 'De komst van Joachim Stiller' en 'Joe Speedboot'. Beide hoofdfiguren hebben de initialen J.S., waarbij de 'S' staat voor Salvator/Salvadore (= verlosser). Beide figuren zorgen voor verwarring bij hun verschijnen en laten de anderen erg over zichzelf nadenken, werpen ze terug op zichzelf. Zo had ik Joe Speedboot nog niet bekeken. Een rondgang op internet laat zien dat de vergelijking al eerder gemaakt is, bijvoorbeeld door Coen Peppelenbos. Hij zegt o.a.:

Het hele boek staat in het teken van verlossing die gebracht moet worden door Joe Speedboot. Zijn initialen zijn hetzelfde als die van een andere messianistische figuur in de Nederlandse literatuur: Joachim Stiller. Joe is een verlosser die licht brengt. Dat gebeurt al als de familie rond het ziekbed van Fransje zit. ‘Dat licht, o godverdomme dat licht, het breekt mijn voorhoofd binnen als een thermische lans. Ik word voor de tweede keer geboren. Blind en hulpeloos spoel ik aan. Rond mijn bed praten ze over Joe.’ (blz. 110)
De eerste keer dat Joe het dorp binnenkomt ‘als een meteoriet’ ziet Christof hem: ‘Hij droeg een goudkleurig hemd, een knickerbocker en sandalen aan zijn voeten. Hij zag eruit alsof zijn ouders niet helemaal wijs waren, en keek onaangedaan de kamer rond terwijl er witte kalk op zijn hoofd en schouders dwarrelde.’ (blz. 16) De eerste keer dat Fransje Joe ziet, wordt op dezelfde manier beschreven: ‘Ik kijk tegen het licht in dat uit de keuken komt, en zie alleen zijn silhouet uitgeknipt tegen de deuropening.’ (blz. 14) En licht is iets dat steeds terugkomt in het leven van Fransje. ‘Achteraf gezien denk ik dat ik niet eens op zoek was naar de waarheid of zoiets, maar naar iets dat licht gaf.’ (blz. 104) Voor Fransje is Joe ook degene die hem verlost uit zijn gewone leven en hem de wereld in helpt. Hij maakt deel uit van een vriendengroep, van mensen die anders zijn dan hun dorpsgenoten. ‘Het was een zaak van zuiverheid, die erop neerkwam dat niemand ons mocht verwijten dat wij deel uitmaakten van een gebrekkige wereld, en meehielpen de hoeveelheid achterlijkheid te vergroten. Wij waren een minachtende vijfde colonne, dat was de afspraak.’ (blz
. 118) Maar uiteindelijk weet ook Joe de gebeurtenissen in zijn eigen leven en het dorp niet te keren. ‘Joe is een verlosser zonder belofte; hij heeft geen vooruitgang gebracht, alleen beweging.’ (blz. 292)

1 bestelling: Kaj Munk, 'Het woord bij de daad', David Talbot Rice, 'Islamitic art'.

10 mei 2009

Via Frits Hopman kwam ik gisteren op G.H. 's-Gravesande terecht. Vandaag heb ik de bladzijde over hem voor Schrijversinfo afgemaakt.

11 mei 2009

Op een schoolbord stond, in een lokaal waar ik les ging geven, een aantal kledingstukken genoteerd. In de kolom 'Kleding die echt niet meer kan' stond de Hawaiïblouse. Het lukt me om - in ieder geval enkele - leerlingen kritisch te krijgen. 'Meneer, is Hawaiï daar wel goed geschreven?' Toen twijfelde ik zelf toch ook even. Wel of geen dubbel-i? Ik haalde het Groene boekje uit de sectiekamer. Daarin stonden Hawaïburger en Hawaïhemd, met één i dus en op die i een trema. Tot mijn verbazing hadden deze H4-leerlingen nog nooit van het Groene boekje gehoord. Dat hebben we dan mooi weer meegepikt als toevallig aangewaaid leerdoel.

De afgelopen dagen ben ik weer druk geweest met de organisatie van de boekenmarkt. De volgende is op zaterdag 6 juni. De hele zaterdag op de Kerkewijk (voor de Frisia-villa). De vergunning moest aangevraagd. De brandweer wilde een tekening hebben. De kraamverhuurder moet gebeld. De kraamhouders moeten aangeschreven worden. Er zijn nog twee kramen beschikbaar, dus als er nog liefhebbers zijn!

Andria mailt me dat ze een Libelle uit 1949 heeft met een artikel over Alice Nahon. Als ik vraag of ze er wat van kan scannen, heb ik binnen een uur drie scans binnen. Dank je Andria:

Morgenmiddag zal ik de leerlingen bij de Grote Markt in Antwerpen weer op de plaquette op het geboortehuis van Alice Nahon wijzen. Vreemd genoeg zit die plaquette op de eerste verdieping van het huis. Je kunt de tekst 'In dit huis werd op16 augustus 1896 de Vlaamse dichteres Alice Nahon geboren' zonder verrekijker eigenlijk niet lezen.

Voor de lesbrief over Kees Stip heb ik geprobeerd uit te zoeken of de documentaire die afgelopen januari bij Cultura te zien was ook op DVD te koop is. Dat geeft nog een heel gedoe. Een paar keer mailen met Cultura zorgde ervoor dat ik nu in ieder geval weet wanneer het interview voor het eerst op televisie werd uitgezonden. Dat was op 18-03-1994 in het programma 'Kunststof' gepresenteerd door Mieke van der Weij. Datzelfde mailtje leverde me ook een telefoonnumer van Beeld & Geluid (op het Mediapark in Hilversum) op. Daar zijn mensen net even van hun plaats of telefonisch in gesprek. Uiteindelijk krijg ik iemand aan de lijn ... die verbindt me door .... en dan word ik nog een keer doorverbonden ... en die vriendelijke mevrouw vertelt me dat zoiets alleen via een mailtje kan. Ik krijg de indruk dat ze zoiets liever niet verkopen en zeker niet aan particulieren. Via zo'n mailtje willen ze beoordelen of het voor een instantie als een school of een gemeente is (vermoed ik).

Johan van der Meulen maakt zich boos over J.B. Charles: 'Ik zie "Le pauvre Bitos", het infame, in Frankrijk uitgekotste pétainistenstuk, hier vertaald en geregisseerd door Joris Diels en ik denk: "Ei, ei! Dat kan dus weer, in 1961!" Aldus J.B. Charles in Van het kleine koude front. Amsterdam, 1964 Vierde druk.
Op 4 juni 2004 kocht ik dit "pétainistenstuk" voor 50 eurocent bij een winkel in gebruikte boeken. De schrijver is Jean Anouilh. De titel luidt : Pauvre Bitos ou Le Dîner de têtes, Parijs 1958. Wat Pétain hiermede te maken heeft is mij niet gans duidelijk. Het stuk speelt tijdens de periode van de Franse Revolusie. Gekende kopstukken (oei!) van die jaren zoals Robespierre (uit Atrecht), Mirabeau en Saint-Just figureren hierin. Wat hieraan zo vreselijk is kan ik moeilijk verstaan. Wellicht had Charles zich beter kunnen opwinden over het feit dat Les mains sales en Les mouches van Sartre tijdens de duitse bezetting van Parijs opgevoerd werden en in "Signal" een goede bespreking vonden.
In herdrukken uit de jaren 70 heeft Charles het citaat over "Le pauvre Bitos" gesupprimeerd.'

De komende drie dagen is het stil op dit weblog. Ik ben met 47 derdeklassers en drie collega's naar Antwerpen / Brussel / Leuven / De Efteling.

12 mei 2009

Vandaag met 47 derdeklassers en drie collega's naar Antwerpen. De busreis verliep vlot, sterker nog: volgens mij waren we nog nooit zo snel in Antwerpen. We moesten om half één bij het fotomuseum zijn en gebruikten de extra tijd om door de voetgangerstunnel - onder de Schelde door - naar de overkant van het water te lopen. In vorige jaren hadden we dit als afsluiting van de dag Antwerpen gepland (de bus staat er vlakbij), maar vaak waren de leerlingen zó moe en het lopen zó zat (vijftienjaringen zijn geen geoefende wandelaars, sterker: ze lopen bijna nooit) dat we die Scheldetunnel maar lieten zitten, of alleen de vrijwilligers mee lieten wandelen.
Je gaat die voetgangerstunnel (eigenlijk heet hij Sint-Annatunnel) in met twee enorme houten roltrappen die waarschijnlijk nog dezelfde zijn als bij de opening in 1933. De 550 meter lange tunnel is deze maand versierd met een 'tunnelgedicht' van 1100 meter lang! Stadsdichter Joke van Leeuwen maakte het gedicht en het is met enorme letters op de tegelwand van de tunnel aangebracht. Het zit er tot 1 juni, dus het is aardig dat we dat nu net gezien hebben:

       

We hadden de leerlingen gevraagd (nou ja gevraagd, de opdracht gegeven) in groepjes een korte uitleg over een bepaald onderwerp in Antwerpen of in Brussel voor te bereiden. Zo krijgen ze van elkaar wat informatie over een bepaald kunstwerk of gebouw. Het voordeel is dat ze bij de reis betrokken worden, even over zo'n onderwerp nadenken en informatie van elkaar krijgen en niet alleen van ons. Dat klinkt mooi, maar valt in de praktijk wat tegen. Ze lezen een stukje wikipedia voor en hebben niet echt een stem (en de ervaring) om ergens buiten, op een druk station of in een drukke winkelstraat verstaanbaar over te komen. De tweede dag lukte het iets beter (waren wij iets strenger), maar we moeten toch nog maar eens nadenken of we dit 'erin' willen houden. Foto's van de overkant van de Schelde, met het zicht op Antwerpen én leerlingen die iets vertellen/voorlezen over de rivier de Schelde:

       

In het Stadspark van Antwerpen (waar voor het eerst sinds jaren weer water in de vijver zit) stonden we even stil bij het gedenkteken voor dichter, schoolmeester en gemeenteraadslid Jan van Beers. Het werd in 1892 (vier jaar na zijn dood) opgericht door 'vereerders uit noord en zuid':

       

De Slegte heeft in Antwerpen de tweedehandsboeken en de Ramsj gescheiden. De tweedehandsboeken zijn te koop op Wapper 5 (naast het Rubenshuis) en de Ramsj op Meir 40. We kwamen op deze dag een beetje in tijdnood. Het verkeer is rond Antwerpen en Brussel tegenwoordig zo druk dat onze verplaatsing van Antwerpen naar Leuven - zeker in de spitsuren - niet meer 'even snel' te doen is. Veel vrije tijd voor de leerlingen en onszelf zat er daarom deze keer niet in. We dronken wat in een café aan de de Grote Markt. De wereld blijkt weer klein te zijn. Aan een tafel naast ons zaten Gert v. Appeldoorn (oud gemeentesecretaris van Veenendaal) en zijn vrouw. Een bezoek aan De Slegte zat er deze keer niet in. Wél een snelle foto van dit kunstwerk vóór de winkel aan de Wapper:

     

1 bestelling: Muus Jacobse, 'De mooiste gedichten van Muus Jacobse'.

13 mei 2009

Een dagje Brussel. Iets minder gehaast dan in Antwerpen gisteren. Brussel maakt meer indruk op de leerlingen dan Antwerpen. Zelf vind ik Brussel ook mooier. In het Atomium waren we deze keer zo slim om ze eerst de lift in te sturen. Het uitzicht van de bol waar de lift naar toegaat is toch het indrukwekkendst. Daarna zijn het vooral de lange roltrappen die het leuk maken, maar wat er in de andere bollen te zien is, spreekt niet echt tot de verbeelding en het onderdeel Antarctica is een regelrechte, amateuristische aanfluiting.

       

In Brussel bezoeken we kort het prachtige parkje 'De Kleine Zavel'. Een klein parkje, maar het is heel mooi aangelegd en de standbeelden van Egmond en Hoorne staan er (vroeger stonden die op de Grote Markt, waar beide graven op 05-06-1568 onthoofd zijn). Dat geeft mooi de gelegenheid om iets te zeggen over de gezamenlijke geschiedenis van België en Nederland. Rond Egmond en Hoorne staan standbeelden van tien humanisten. We wijzen altijd op Willem van Oranje en als we - zoals nu - een aardrijkskundeleraar bij ons hebben ook op Gerard Mercator. Ik zag dit jaar voor het eerst dat er ook een beeld staat van Filips van Marnix van Sint-Aldegonde. Uit het hoofd vertelde ik wat over hem en over het (aan hem toegeschreven) Wilhelmus. Dat kunnen we vanaf nu mooi als vast onderdeeltje in de reis opnemen.

       

Onze wandelroute door Brussel staat niet helemaal vast. Daardoor stuiten we ook wel eens op verrassingen. Zo kwamen we dit jaar op onze wandeling van de Grote Markt naar de Sint-Michielskathedraal weer eens over het Spanjeplein. Een wat doods plein met een enorm standbeeld van Don Quichotte en Sancho Pancha. Als ik aan de leerlingen vraag wie de figuren van dit beeld zijn, hebben ze geen idee en ook als ik de namen erbij geef, gaat er geen belletje bij ze rinkelen. Met heel veel duw- en trekwerk noemt één leerling het vechten tegen windmolens. Don Quichotte maakt een wat bescheten indruk. Op zijn hoofd én op dat van zijn schildknaap zitten duiven. Ze gaan er ook niet af als wij rond het beeld staan en ik heb zelden beelden gezien die zo ontzettend onder de duivenpoep zitten als deze twee heren.

 

 

Die Sint-Michielskathedraal is voor mij jaarlijks een hoogpepunt in deze stedenreis. Een prachtige kerk en een groot deel van de leerlingen raakte ervan onder de indruk. Dit jaar spitste de aandacht zich vooral toe op de gebrandschilderde ramen. Leerlingen keken er aandachtig naar en vroegen spontaan om uitleg over de afbeeldingen en de betekenis van die ramen. Ik stak in de kerk een kaarsje aan voor Gerard Reve. Hij heeft de hemel wel verdiend, maar ik ben er niet helemaal zeker van dat Onze-Lieve-Heer hem zomaar toelaat. Een beetje voorspraak van Maria kan geen kwaad.

's Avonds gingen we bowlen. Daaraan doe ik met mijn reumavingers niet mee. In de bowlingbaan stond een - typisch Belgische - Golfbiljarttafel. Een leerling legde me de spelregels uit en we speelden drie potjes. Een apart, maar toch wel leuk spel! Ik heb later via google de spelregels nagezocht en we deden het niet helemaal goed (De ballen moeten bij de afstoot dichter bij de rand liggen). Maar wat maakt dat uit, het was heel leuk om te doen.

 

 

 

1 bestelling: knipsel Ischa Meijer.

14 mei 2009

Eftelingdag. Ik zie de pret van dit soort parken niet in. De leerlingen hebben het er wel reuze naar hun zin en daar gaat het maar om. Het was erg rustig in de Efteling (kredietcrisis?). Er waren helemaal geen wachtrijen en vaak konden de leerlingen in een attractie gewoon blijven zitten voor een tweede en derde rondje. Ik heb op een terrasje, onder het genot van een Duvel, lekker zitten lezen in 'Omroep Tom' en wat bijgepraat met de collega's. Aan het eind van de middag liet ik me toch meeslepen naar twee attracties (als ze maar niet over de kop gaan). Dat bracht me in de bobsleebaan en in de 'Piranha'. Een tweede rondje Piranha bezorgde me een kletsnatte broek, maar dat hoort er dan maar bij. Om 19.30 uur hadden we de hele club weer gezond, moe en tevreden op school.

15 mei 2009

Dit is lekker: om bij te komen van de schoolreis hebben leerlingen en begeleiders vandaag een dag vrij. Ik gebruik de dag om een beetje uit te slapen, de koffers uit te pakken, administratie en email bij te werken, de financiële administratie van de reis te verzorgen en drie dagen weblog in te halen.

Rijk stuurt me vier originele 'Kronkels', geknipt uit 'Het Parool' in 1962. Carmiggelt schrijft over en uit Antwerpen en over Willem Elsschot. Toepasselijk, nu ik net terug ben uit Antwerpen en, óh, er zou zoveel meer literairs met de leerlingen te doen zijn. Vooral begraafplaats Schoonselhof zou ik graag met ze bezoeken. Daar liggen o.a. de schrijvers en dichters Michel Bartosik (1948-2008), Hendrik Conscience (1812-1883), Herman De Coninck (1944-1997), Willem Elsschot (1882-1960), Gust Gils (1924-2002), Alice Nahon (1896-1933), Jan Van Beers (1821-1888), Paul Van Ostaijen (1896-1928) en Gerard Walschap (1898-1990). Maar het is een algemene schoolreis en ik vrees dat 'zomaar' een kerkhof bezoeken toch moeilijk ligt. In Parijs kun je wel met ze naar Père-Lachaise gaan, dat is een geaccepteerde toeristische attractie, maar verder ligt dat toch lastiger. Terug naar de Kronkels: Carmiggelt over Elsschot. Carmiggelt is op bezoek geweest bij de zoon van Elsschot, waar hij het origineel van een onvoltooid boek mocht inzien. In zijn 'Kronkel' van 12-09-1962 schrijft hij:

Mediterend over de oorlogsdreiging zegt Elsschot: "Er zijn mensen die bereid zijn op bevel te sterven, zoals een hond op bevel in het water springt en anderen die liever toekijken, mensen die werkelijk sneuvelen en anderen die de hand gaan drukken aan de nabestaanden."
Alleen hij kon zo'n zin schrijven, schoon en naakt als de waarheid. Men moet, vervolgt de scepticus, "niet doen als Jan Breidel, Borluut, Piet Hein en De Ruyter, maar het hoofd intrekken, zoals de verstandige schildpad doet wanneer zij onraad ruikt." Zo'n houding leidt niet tot decoraties, "al ben ik daar niet geheel zeker van", maar is in brallerige tijden, als ieder pal staat, juist, want "de wijze gaat liefst onopgemerkt voorbij."

1 bestelling: knipsels F.C. Terborgh. Een bestelling uit Brussel!

16 mei 2009

De Volkskrant houdt het nog steeds vol om op de voorpagina, in de rechter-benedenhoek iemand 'In de geest van Martin Bril' te laten schrijven, vandaag is dat Aleid Truyens. Gisteren zag ik in een boekenwinkel dat Brils laatste boek 'De kleine keizer' binnen korte tijd al aan een vijfde druk toe is. Dat zal te maken hebben met de - net voor zijn dood - toegekende Bob den Uyl-prijs, met de kwaliteit van het boek, maar toch vooral met mensen die na zijn overlijden 'iets' van hem gekocht hebben. In Utrecht willen ze zelfs een (drukke) straat naar hem noemen. Hij is in Utrecht geboren, dus gek is dat niet. Het voorstel komt van de VVD, toch niet de eerste partij waar ik Bril mee zou associëren.

Vijf dagen geleden nam ik in mijn weblog een stukje over J.B. Charles over uit een mailtje van Johan van der Meulen, in de veronderstelling dat hij mij dat stuurde n.a.v. de schrijversinfobladzijde over J.B. Charles. Daar heb ik wel spijt van, want deze man blijft mij (en anderen, aan de verzendlijst te zien) bestoken met mailtjes, waarvan de inhoud op zijn minst licht discriminerend en anti-semitisch is. Ik heb een hekel aan het weghalen van eerder geschreven zaken, dus ik het laat het op 11 mei maar staan. Hetzelfde stukje had ik ook op de bladzijde over J.B. Charles gezet. Daar heb ik het wél weggehaald.
Als deze persoon doorgaat met het sturen van dergelijke mailtjes ga ik maar eens uitzoeken of ik het emailprogramma zo in kan stellen dat die mailtjes worden geweigerd.

In de dagen dat ik weg was, bracht de post:
- Kees Stip, 'B is het Boekje' (gekocht op Marktplaats. Een bibliofiele uitgave in 150 stuks)
- Jeroen Brouwers, 'Hij is reeds aan de overzijde. Necrologieën van schrijvers' (gekocht via Boekwinkeltjes, heel goedkoop. Bruikbaar voor Schrijversinfo)

Steeds verder dringen portfolio's en competentiegericht leren door in het onderwijs. Het moet anders en het moet nieuw, maar 'anders' en 'nieuw' zijn meestal niet 'beter'. Het zijn allemaal golfbewegingen en van mij mag deze golf zo langzamerhand wel op zijn hoogtepunt zijn. Ik zie er niets in. Het is gedoe, het is wollig en het dient vooral om leerlingen niet écht te hoeven beoordelen. Het toppunt op dat gebied lees ik in de Veenendaalse Krant van afgelopen woensdag: "Binnen het huidige vmbo zal er de komende jaren nog veel veranderen", aldus Gert van Burken, docent voertuigentechniek van de CSV. "De leerling staat centraal, we belemmeren hem of haar niet in de ontwikkeling." Vooral van zo'n laatste zin krijg je toch spontaan braakneigingen: 'We belemmeren hem of haar niet in de ontwikkeling.' Nee, dat moest er nog bijkomen. Als je zo'n zin goed tot je door laat dringen, word je nog kwaad ook: 'We belemmeren hem of haar niet in de ontwikkeling.' We stellen geen eisen aan de leerling, hij of zij hoeft niets te leren en we geven hem of haar geen cijfers en als deze leerling het in zijn hoofd haalt zich te willen ontwikkelen 'belemmeren we hem of haar niet'. De leerling mág wat leren, het hoeft niet, maar het mag en als hij of zij dat nou zo graag wil dan 'belemmeren we hem of haar niet'!

Ik vrees dat de merel in het houthok het broeden heeft opgegeven. Onze tuin zal hem toch te onrustig zijn geweest en het nest in het houthok te open.

1 bestelling: Clara Ascher-Pinkhof, 'Sterrekinderen'.

17 mei 2009

Er ligt nog één stapel schrijfopdrachten. Die ligt er al van voor de meivakantie (ik ben té goed in uitstellen en vooruitschuiven), maar vandaag zal het af moeten. De grappigste fout uit het stapeltje dat al nagekeken is: een leerling heeft het over een verpleeggezin i.p.v. een pleeggezin.

Terwijl ik aan het nakijken ben zingen Joop Visser en Jessica van Noord op de achtergrond over het onderwijs:

Ach ja, het onderwijs, de inspecteur, de adviseur, de controleur, de directeur, de profiteur, de non-valeur, kortom: de baasjes,
met achteraan de gek van wie ze eten, de gek die voor de klas is blijven staan.

Ach ja, het onderwijs, het kermistent departement van consequent incompetent en permanent faillissement, kortom, het zootje,
met onderaan de gek van wie ze eten, de gek die voor de klas is blijven staan.

Ach ja, het onderwijs, ik droom er weleens van, wanneer ik zwaar getafeld heb, dat ik er iets van moet.
De vrijgestelde nietsnutten, gewichtig doen, vergadertafel, koffiedrinken, handjeklap, zichzelf instandhoudend circuit,
op kosten van de gek van wie ze lunchen, de gek die voor de klas is blijven staan.

De halve zool, de idioot, het onbenul, de randdebiel, de omnigelovige malloot, kortom, de masochist,
de gek die voor de klas is blijven staan van wie ze eten, de gek die ze het liefst zouden vergeten.

Ach ja, het onderwijs, is dat nou onderwijs, zo, voor zo'n klas met leerlingen, warempel, onderwijs,
waarachtig, onderwijs

Na het eten zie ik bij toeval het tv-programma 'Kunststof'. Eindelijk weer een fatsoenlijk programma over boeken en met schrijvers. Het is allemaal niet zo gehaast, de schrijvers krijgen rustig de tijd om te formuleren en de presentator (Joost Karhof) hoeft zijn eigen ego niet de boventoon te laten voeren. Tommy Wieringa is te gast (over zijn nieuwe boek 'Caesarion') en ook Simone van der Vlugt zit aan tafel (over haar nieuwe boek 'Herfstlied'). Bovendien is Simone van der Vlugt voor de gelegenheid 'Angels & demons', de verfilming van 'Het Bernini Mysterie' van Dan Brown, wezen bekijken. Ze vindt de film goed. Qua actie is hij beter en geloofwaardiger dan het boek. In de film mist ze wel de uitleg die Brown in het boek geeft over bijvoorbeeld de Illuminati, een doodgewaande, mysterieuze sekte. Over die Illuminati heb ik het vorige week in Leuven met een leerling uitgebreid gehad. Die jongen had zich hier helemaal in verdiept. Ik meen dat die film in de (gelukkig) weer geopende Veense bioscoop draait. We hebben nog filmbonnen liggen.

Wat is demagogie anders dan een theatrale en instrumentele vorm van gekanker?
(Elsbeth Etty, Tijdgenoten, blz. 94)

Al een maand of twee heb ik een stuk of vijf enveloppen met zo'n honderd knipsels over een bepaald onderwerp op Marktplaats staan. Er wordt nauwelijks naar gekeken (een keer of vier per advertentie). Alleen de advertentie van de envelop met knipsels over seks en porno wordt veel bekeken, maar daar klikt men teleurgesteld weer van weg, die kijkers zoeken porno en geen krantenknipsels over dat onderwerp! Vandaag is er eindelijk een bod op zo'n envelop met pakweg 90 knipsels. € 5,00 is natuurlijk niets in vergelijking met de prijzen van mijn knipsels over literatuur, maar ik denk dat ik het er toch maar voor weg doe.

1 bestelling: knipsels Anna Enquist.

18 mei 2009

Barstende koppijn. Ik ben in bed gebleven. Ook met twee aspirines is het niet weg. Op school zullen ze het aan de schoolreis van vorige week koppelen (hij wordt te oud voor dat soort dingen), maar gisteren en eergisteren had ik nergens last van, dus aan die reis kan het niet liggen.

Ik blader op bed door de Vrij Nederland van 28-03-2009. Op bladzijde 59 tot 61 staat een interessant artikel van Cees Nooteboom 'Alle kleuren van de schaduw' over de tentoonstelling La Sombra (De Schaduw) in museum Thyssen-Bornemisza in Madrid. Op bladzijde 59 staat onderaan de bladzijde, voor het bladzijdenummer, 28 maart 2009 (en dat klopt). Op bladzijde 61 staat op dezelfde plek 19 januari 2008 (en dat klopt dan niet). Wat zijn dit voor een rare slordigheden? Zit een stagiaire met de hand elke keer al die nummers aan te passen?

Lidy komt thuis met goed nieuws en gebak! Ze had vandaag een gesprek met haar leidinggevende. Haar nul-uren-contract is omgezet in een vast contract voor onbepaalde tijd. Men is tevreden en komt ook aan enkele andere wensen tegemoet. Ze zou ook meer uren mogen gaan draaien, maar dat ziet Lidy zelf niet zitten. Dit is net mooi, en nu dus vast.

Martijn kwam 's avonds een bos bloemen brengen en een gebakje eten. Hij bracht drie CD's voor me mee om te beluisteren:
- Gabriel Rios, Angelhead (bekend van Broad Daylight, een nummer dat ook in de reclame gebruikt is. Rios is een Puerto Ricaanse muzikant. Hij woont in De Pinte in België. Hij studeerde schilderkunst in Gent. Het is aardige muziek, vrolijk)
- Jerry Lee Lewis, Last Man Standing (21 duetten met o.a. Eric Clapton, Robbie Robbertson, Ringo Starr, Willie Nelson, Keith Richards. Verrassende uitvoeringen)
- Compay Segundo, Compay Compay (Een Cubaan, bekend van Buena Vista Social Club. Een dubbel-cd. Eén opgenomen in theaters, de ander in clubs. Vooral lekker als achtergrondmuziek)

Op die laatste CD staat ook een versie van Guantanamera. De eerste keer hoorde ik dat van Pete Seeger, die er ook - live - een uitleg bij gaf, over José Fernández, de Cubaanse schrijver ervan én over het nummer en die de zinnen voor zijn publiek vertaalde. Het is eigenlijk een gedicht. Pete Seeger: 'After he died they put it to a popular tune'. De tekst:

Mi verso es de un verde claro
Y de un carmín encendido
Mi verso es de un ciervo herido
Que busca en el monte amparo
Guantanamera, guajira, Guantanamera

Yo soy un hombre sincero
De donde crece la palma
Y antes de morirme quiero
Echar mis versos del alma
Guantanamera, guajira, Guantanamera

Cultivo una rosa blanca
En julio como en enero
Para el amigo sincero
Que me da su mano franca
Guantanamera, guajira Guantanamera

Y para el cruel que me arranca
El corazon con que vivo
Cardo ni ortiga cultivo
Cultivo la rosa blanca
Guantanamera, guajira Guantanamera

Con los pobres de la tierra
Quiero yo mi suerte echar
El arroyo de la sierra
Me complace más que el mar
Guantanamera, guajira Guantanamera

I am an honest man
From where the palm tree grows
And before dying I want
To share the verses of my soul.

My verse is light green
And it is flaming crimson
My verse is a wounded deer
Who seeks refuge in the woods.

I cultivate a white rose
In July as in January
For the sincere friend
Who gives me his honest hand.

And for the cruel one
who would tear out this heart with which I live
I do not cultivate nettles nor thistles
I cultivate a white rose

With the poor people of the earth
I want to share my fate
The brook of the mountains
Gives me more pleasure than the sea


Omdat ik van lijstjes houdt: in mijn mp3-verzameling staat nu een versie van Guantanamera van:
- Celia Cruz
- Compay Segundo
- Hugo Strasser
- José Feliciano
- Kai Warner
- Nana Mouskouri
- Pete Seeger
- Pete Seeger & Arlo Guthrie
- Trini Lopez
Ik ben ervan overtuigd dat ik het ook nog ergens van Joan Baez moet hebben, maar daar heb ik blijkbaar nog geen mp3 van gemaakt.

1 bestelling: Alice Munro, 'De manen van Jupiter'.

19 mei 2009

Zo, als je dan weer aan het werk gaat, is het ook gelijk goed raak. Op dinsdag heb ik alle vijf mijn klassen direct achter elkaar. Aansluitend was er de afhandeling van een klacht die nogal wat tijd in beslag nam. Morgen kost dat trouwens ook nog wel een paar uur. Piekbelasting heb je altijd bij zo'n taak. Een paar weken heb je er geen werk aan en dan kost het plotseling heel veel tijd.

Martijn stuurde me een mailtje met heel aparte foto's door. De eerste is van een futuristisch openbaar toilet in Amerika (Houston). De tweede foto is van hetzelfde toilet, maar dan van binnen. Hij blijkt gemaakt te zijn van 'éénrichtings-glas' (is dat een woord?). Je zit zo toch niet lekker, lijkt me. De derde foto is van een plafond in een rokersruimte. Die vind ik prachtig. Vanuit je graf kijk je al rokend naar je eigen begrafenis. Wat een vondst!

 

   

Met de post kwam 'Harvest of the Lowlands'. An anthology in English translation of creative writing in the Dutch language with a historical survey of the literary development, compiled and edited by J. Greshoff (1945). Achtenveertig bladzijden inleiding over de Nederlandse literatuur, gevolgd door vijfhonderdvijfenvijftig bladzijden Nederlandse verhalen in Engelse vertaling. Bijvoorbeeld:
- Jacobus van Looy, The death of my cat
- Louis Couperus, Old Trofime
- Herman Heijermansm Gran'ma
- Cyriel Buysse, Peetje the Prussian
- Arthur van Schendel, Angiolino and Springtime
- Top Naeff, The Friend
- Willem Elsschot, The little Boy
- A. Roland Holst, The Death of Cuchulainn of Murhevna
- Marnis Gijsen, What to tell the Milkmaid
- J. Slauerhoff, Larrios
- Menno ter Braak, The Instinct of the Intellectuals
- S. Vestdijk, The Watchmaker Vanishes
- L. Vroman, The Breath of Mars
- M. Vasalis, Thunderstorm
- Cola Debrot, My Sister the Negro
- Albert Helman, South-South-West
Een aardige staalkaart van wat de Nederlandse literatuur rond 1945 te bieden had. In totaal drieënveertig verhalen en zo op het eerste gezicht mis ik geen geen grote namen in dit rijtje. Vasalis had ik er niet verwacht. Ze was toch meer dichteres dan schrijfster van verhalen. Dit 'Onweer' is het enige verhaal dat ik van haar ken. Het stond in: 'Drie novellen', het boekenweekgeschenk van 1940. Twee schrijvers zijn met twee verhalen in deze bundel opgenomen: Herman Heijermans en Marnix Gijsen. Daar mag je uit afleiden dat deze heren volgens Greshoff de belangrijkste schrijvers van hun periode waren (in ieder geval waar het de korte verhalen betreft). Ik zag het boek in de vorige aanbieding van Fokas Holthuis en was er benieuwd naar. Ik kocht het een stuk goedkoper via boekwinkeltjes (hier alleen wel zonder stofomslag). Het werd ook nog eens opengeslagen verzonden, dan is de porto € 2,20 i.p.v. € 6,75. Misschien moet ik dat klanten toch ook maar - als keuzemogelijkheid - aan gaan bieden. Met een stuk karton onder de bladzijden is het redelijk veilig, zo blijkt. Ik heb het boek uiteraard nog niet gelezen, maar kan wel vast een paar aphorisms van Dirk Coster noteren:

Love discloses to man a world outside himself, and to woman a world within herself.

Many men learn only after many experiences and many loves to recognize the wonder of their first love.

What makes woman's judgment so dangerous for life is the fact that she listens to no doubt, either in wisdom or in folly.

Lidy kijkt na het eten naar Editie.nl op televisie. Een schreeuwende opening: 'Iedereen heeft het erover. Jan Smit en Yolanthe Cabau van Kasbergen (die achternaam heb ik op moeten zoeken) zijn uit elkaar'. Dat lijkt me toch een onjuiste berichtgeving: 'Iedereen heeft het erover'. Ik heb er vandaag nog helemaal niemand over gehoord. Binnen het enge ons-kent-ons relnichtenwereldje in Hilversum is het misschien waar dat 'iedereen het erover heeft', maar in de normalemensenwereld toch niet.

20 mei 2009

Om 8.00 uur sta ik met een stapel toetsen in de hand in lokaal 205 op H4d te wachten. Het lokaal blijft geheel leeg. Ik blijk een roosterwijziging over het hoofd te hebben gezien. Het blokuur is van het eerste en het tweede uur naar het tweede en derde uur gegaan. Dan had ik verdorie nog drie kwartier in bed kunnen blijven liggen!. Ik troost mezelf met een kop koffie in de personeelskamer. Joost vrolijkt mijn humeur op: hij vertelt dat hij gisterenavond wilde weten wanneer Henk Romijn Meijer overleden is en dat hij voor het antwoord op die vraag heel snel op Schrijversinfo terecht kwam. Dat is altijd leuk om te horen.
In het tweede uur gaan de leerlingen wél met die toets aan de gang. Er doet zich een opvallend fenomeen voor. Na pakweg dertig minuten zijn van de negen kinderen die in de rij bij het raam zitten er zeven al klaar met de toets. Van de vijftien leerlingen in de rest van het lokaal zijn er dan pas twee klaar. Zitten de slimme leerlingen bij het raam? Zijn ze eerder klaar omdat ze meer frisse lucht krijgen? Zijn ze eerder klaar omdat er daar meer zonlicht is? Of is het toch gewoon toeval?

Suzanne en Gijs hebben vandaag een bruiloft. Tygo en Luna zijn daarom de hele dag bij ons. De tweede helft van de middag en de hele avond zijn we daarmee rustig druk geweest.

Balkenende blijkt er een mening over Jan Smit en Yolanthe Cabau van Kasbergen op na te houden en hij vindt het ook nodig die in het openbaar te uiten. Daarmee diskwalificeert hij zich definitief. In één klas hadden de leerlingen het ook over dit stel 'sterren'. De mening van de klas was duidelijk: die Yolanthe is een hoer.

1 bestelling: knipsels Geerten Meijsing.

21 mei 2009

Een mooi woord in de Nieuwe woordenkalender 2009 vandaag: Flutkunde. Pseudowetenschap, in het bijzonder gebruikt als benaming voor vormen van kwakzalverij die als wetenschappelijk worden gepresenteerd.

Met Wim had ik het enige tijd geleden over 'Spookboeken': boeken die aangekondigd zijn, maar die - om wat voor reden dan ook - nooit zijn verschenen. Sindsdien kom ik her en der verhalen over die spookboeken tegen. Bijvoorbeeld in 'Klinkende ikken' van Atte Jongstra op bladzijde 127/128. Hij vertelt over een signeersessie in Leeuwarden:

De volgende passant alweer, een vrouw in een grijs-witte mantel. Ze keek me onderzoekend aan. 'U was toch pas op de Friese tv?' Dat klopte. Een interview in de Leeuwarder Prinsentún, Vestdijks koperen tuin. Ik had verteld dat ik werkte aan een roman over een de vrouw in de overgang, en had de doelgroep opgeroepen hun ervaringen met mij te delen. Ik kreeg een brief of zes, maar alle openhartigheid van deze ervaringsdeskundigen konden niet voorkomen dat ik hopeloos in het boek verzandde. Verschijnen deed het nooit. De dummy die de uitgever al gemaakt had, staat nog in mijn boekenkast. 'De seizoenen'. Ontroerend mooi omslag, met bloeiende herfstbloemen. Het was duidelijk te hoog gegrepen, dit onderwerp.

Toen ik het las, had ik het niet gezien, maar nu ik het overtik, zie ik het wel: er zit een congruentiefout in dit fragment. 'konden' moet 'kon' zijn, want 'openhartigheid' is enkelvoud. In een serie als privé-domein verwacht ik dit soort fouten eigenlijk niet.

Op bladzijde 57 wordt Gerard Joling door Atte Jongstra op een prachtige manier in de hoek gezet: 'Ik zapte verder, stuitte op de zingende zonnebankcastraat Gerard Joling, wentelteef in zijn ordinaire babbel-en-schnabbelbestaantje. Zappen, snel!'

Op basis van de citaten die ik nog van Atte Jongstra had aangetekend heb ik de Schrijversinfobladzijde over hem afgemaakt.

Uit de NRC van 20 maart: Er zit een plaquette op het huis waar A. Koolhaas het grootste deel van zijn werk schreef (Vondelstraat, Amsterdam). In maart 2009 onthuld door Midas Dekkers. Op de plaguette een citaat uit zijn werk: 'Ik zit in alle figuren, al zijn het regenwormen.' Alweer iets waar ik eigenlijk een foto van zou willen maken.

Het boekje 'De mooiste gedichten van Muus Jacobse' is verkocht en betaald. Het kan dus ingepakt worden. Voor ik het inpak blader ik het nog een keer door en ik word getroffen door de eerste regels van het eerste sonnet (Het kind):

Ons is geen toekomst en geen keus gelaten:
Wij moeten voort, verward en hulpeloos,
In een cultuur van films en radio's
En, soms, wat over het verleden praten.

Niemand ontkomt er aan - alleen het kind
Is nog hetzelfde als voor duizend jaren;
Nieuw en verwonderd ligt het rond te staren
Alsof de wereld pas vandaag begint.

Dat is mooi gezegd. Waarschijnlijk vind ik het mooi omdat ik onmiddellijk Tygo voor me zie. 'Films en radio's' maakt het gedicht wat gedateerd. 'Chat en internet' plaatst het in 2009. Om het rijm te behouden moet 'hulpeloos' dan 'licht ontzet' worden. Het is een sonnet, dus het gaat nog zes regels door, maar in die regels verpest Jacobse het gedicht met christelijk moralistisch gewauwel (Zolang God kindren in ins midden zendt, / Heeft Hij zich nog niet van ons afgewend.) Muus Jacobse doet dat vaker: mooi beginnen en vervolgens moralistisch verpesten. Nog zo'n begin (De gelovigen):

Vaak heb ik ze gehaat, soms half benijd,
Die slapende Gods koninkrijk beërven
En bijna zonder angst wanneer zij sterven
Wegzinken in de zee der eeuwigheid.

O, dat hun niets de zekerheid kan roven!
Dat zij geen twijfel kennen en geen strijd!
Dat hen niets schokt, dat niets hen ooit verleidt
Anders dan zij eens leerden, te geloven!

Dan geeft hij nog een voorbeeld van een psalmzingende, drankzuchtige femelaar (zijn woorden, niet de mijne), maar aan het eind komen we toch weer bij de liefhebbende Heer uit: 'Maar God glimlacht misschien, en maakt geduldig / Voor hem, en ook voor mij die hem beschuldig, / Een woning in zijn wijde hemel klaar. Jammer Muus, jammer.

Martijn gaf Lidy voor moederdag een pot lely's. Ze bloeien nu en staan er prachtig bij (buiten, want ze ruiken erg sterk). Gisteren liet ik Luna uit op het fietspad van de Nijhofflaan. Tussen de bomen, naast het fietspad staat het fluitekruid er prachtig bij. Ik keek over het fluitekruid naar een struik met roodbruine bladeren en een paarse sering. 'Daar moet ik een foto van proberen te maken', dacht ik gisteren. Vanmiddag probeerde ik dat. Ik ben in ieder geval heel tevreden dat de gemeente het groen op dit soort plekken laat groeien en het niet meer alleen als gazon behandelt.

       

2 bestellingen: Ida Vos, 'Vijf en dertig tranen', 'Het staat op papier', uitgegeven t.g.v. vijftig jaar VRG.

22 mei 2009

Een beetje weggestopt op mijn studeerkamer vond ik een stapeltje boeken, ooit apart gelegd om mee te nemen op vakantie:
- Kees van Beijnum, Dichter op de Zeedijk
- Dimitri Verhulst, De helaasheid der dingen
- Guus Middag, Het wezen van de wolk
- H.M. van den Brink, Hart van glas
- Connie Palmen, Lucifer
Lezen wil ik ze nog steeds. Dan moet het maar de komende zomervakantie worden.

Ik heb met/bij Martijn vanmorgen een nieuwe kapstok opgehangen en een lamp gerepareerd. Ik nam wat CD's met jaren-vijftig muziek van hem mee naar huis, o.a. 'Vic's Fabulous Fifties'.

     

Suzanne kwam met Tygo langs (of eigenlijk met Lidy uit het dorp mee terug). Tygo lacht steeds meer en begint geluidjes te maken. Uiteraard is hij ook een dankbaar fotomodel:

 
 Al ruim een jaar hebben we het plan de houten bank die bij Suzanne vandaan komt wit te verven en op de rug Raban(k) te schrijven. Vanmiddag zijn we daarmee aan de gang gegaan. Ee mooie klus voor een vrije vrijdagmiddag. De zitting had ik vorig jaar al verfvrij gemaakt. Die was nu snel geverfd. De rugleuning was geschuurd, maar dat was toch niet genoeg. Die hebben we daarom toch ook maar helemaal verfvrij gemaakt. Dat afbijtmiddel is een vies goedje. Na afloop sloeg ik het deksel er met een hamer op vast. Toen ik het potje wegzette knalde het deksel eraf (echt met een flinke knal). Het deksel vloog ruim een meter weg en ik kreeg een golf verfafbijtspetters in mijn gezicht. Ik ben onmiddellijk onder de kraan mijn gezicht en vooral mijn rechteroog gaan spoelen. Ik voel geen pijn en ik zie alles, maar ik schrok geweldig en ben nog steeds een beetje bang voor eventuele gevolgen. Voor alle zekerheid spoel ik mijn oog nog om de zoveel tijd.

Zondagavond wil ik barbecuen. We hebben dat nieuwe ding niet voor niets gekocht. Het is een Weber met zo'n rond deksel. Ik ben vooral benieuwd of het vlees beter gaart in de warmte rondom als je zo'n deksel erop legt. We kochten vlees en liepen ook even bij de Bruna binnen. Ik kocht het nieuwe literaire juweeltje 'Lolliepop' van Marion Pauw. Ik had nog niets van haar gelezen en dit boekje valt helaas niet mee. Het is geen juweeltje, het is klatergoud. Inhoudsloos en gewild 'modern'. Op de eerste bladzijden schieten de seksueel expliciete termen je om de oren, zonder dat ze wezenlijk iets aan het verhaal toevoegen:
- blz. 11, neptieten, neukt, pik, penis, geneukt.
- blz. 12, geneukt, klaargekomen, aftrok, vingeren
Dat is vijf en vier keer op twee wel heel kleine bladzijden. Dat is ook een voordeel van deze Literaire juweeltjes. Je hoeft de andere boeken van zo'n auteur niet meer te lezen.

Lidy kijkt naar 'Dancing with the stars' (Manon Thomas schijnt een 'star' te zijn) en ik erger me op afstand. Wat een verschrikkelijk programma. Het wordt ook niet gepresenteerd, het wordt aan elkaar geschreeuwd.

1 bestelling: Ivo de Wijs en Theo Danes, 'Atletische verzen'.

23 mei 2009

Dit (lange) weekend heb ik twee boeken uitgelezen:
- André van Teeffelen, 'Omroep Tom'. Een intrigerend inkijkje in de omroepwereld. Kijkcijfers en ego's maken de dienst uit. Mensen worden misbruikt in emo-tv-programma's. Het boek is niet goed geschreven, maar wel grappig. En ondanks het aantal personages dat je doet duizelen (wie is dit nu weer en was ik die al eerder tegengekomen in het boek, dacht ik af en toe vertwijfeld) wil je toch weten hoe het afloopt.
- Jeroen Brouwers, 'Sisyphus' bakens'. Een amusante scheldkanonnade. De aanleiding voor het boek is de aan Brouwers toegekende Prijs der Nederlandse Letteren. Brouwers vond het bedrag aan de lage kant (voor de belangrijkste prijs, toegekend door Nederland en België samen) en stelde daar vragen over. Dát was voor hem overigens geen reden de prijs te weigeren. Dat deed hij pas veel later, vanwege het gelieg en gedraai van minister Plasterk. Plasterk en de Nederlandse Taalunie komen er in dit boek dan ook niet best vanaf en Brouwers is scheldend en mopperend op zijn best! Een samenvattende mening over Plasterk op blz. 147/148 (waarbij aangetekend moet worden dat de uitleg van veel hier gebruikte karakteristieken van minister Dr. Ronald HA! Plasterk eerder in het boek aan de orde is geweest):

Kwade wil, Plasterk. Met voorbedachten rade de boel versjteerd heb je, omdat je het lekker vond, poedelend in het behaaglijke badschuim van Macht en Overwicht. Een man die echt iets kan! Vooral de serieuze kunst verkloten, topkunstenaars minachten. Niet moeilijk dat echt te kunnen in jouw Positie, die je door je partijgenoten cadeau is gegeven omdat ze geen andere pipo voor 'cultuur' wisten te vinden. Die echt iets kan: de Leonarde da Vinci van het kunstamateurisme: zingen, gitaar, schilderen, krantestukjes, kiekjes, filmen (geleerd van de taaluinie-cinematograaf Jeroen S. Rozendaal). Kletsmeieren over literatuur en kunst, zonder kennis of verstand van zaken, flirten om media-aandacht, leuk doen en echte kunstenaars schofferen uit frustratie.

Ben ik er toch weer ingestonken. De nieuwe barbecue zat in een doos ... als bouwpakket. Hij staat, maar ik ben niet voor dat soort in-elkaar-zet-klussen gemaakt. Ik snap de tekeningen maar half en moet een kwart weer losschroeven, omdat het toch net andersom had gemoeten. Ik leer het wel steeds beter doorstaan zonder al te luide vloeken.

  Op basis van een knipsel (uit een doos knipsels uit 1977) over Johan W. Schotman maakte ik een bladzijde over hem voor Schrijversinfo. Schotman was arts en werkte van 1921 tot 1927 in China. Hij kwam terug naar Nederland, maar hield aan zijn verblijf in China een grote belangstelling voor de Chinese cultuur over. Hij vertaalde beroemde Chinese werken (o.a. 'Sji Tsjing') en werken van anderen over China (o.a. E.T. Chalmers Werner, 'Mythen en legenden van China'). Hij schreef ook zelf door China geïnspireerde poëzie en proza. Ed. du Perron maakte in 1932 in Forum gehakt van hem en zijn werk. Schotman blijkt ook de vertaler te zijn van de in de jaren zeventig razend populaire 'bronnenboekjes' (Bronnen van Perzische wijsheid - Bronnen van Griekse wijsheid / Bronnen van geluk / Bronnen van Indische wijsheid, enz.) en ook van een boek van Agatha Christie.  

24 mei 2009

Koffie en een boterham bij Lidy's vader in Culemborg vandaag. Het was heerlijk weer om buiten op het terras te zitten. We zagen een ooivaar vlak voor ons voorbij vliegen. Ik las op het terras de 'Plus' van deze maand. Op bladzijde 37 zomaar een aforisme van C. Buddingh':

'Sommige staatslieden houden zo van de vrede,
dat ze er graag een oorlog voor over hebben.'

Ik zocht naar de logica van dit aforisme op deze bladzijde. Die logica was er niet. Het ging niet over Buddingh' en niet over oorlog of staatslieden. Blijkbaar moest dit plekje op deze bladzijde nog gevuld worden. Als er dan toch bladvulling moet komen dan is er slechtere denkbaar! Het is wel jammer dat er in de naam van Buddingh' twee fouten werden gemaakt. Cees in plaats van Kees (of C.) en Buddingh in plaats van Buddingh' (dus zonder de apostrof).

Ik kondig al twee dagen de barbecue aan. vanavond was het zover. De nieuwe barbecue voldeed prima.

 

 

25 mei 2009

Naar de bioloog-schrijver Dick Hillenius is ooit een kikker genoemd. Dat vermeld ik ook op de Schrijversinfobladzijde over hem. In de naam van die kikker maak ik een schrijffout, meldt Peter Mudde mij per email en bovendien weet hij te melden dat er nóg een dier naar Hillenius is genoemd: 'De kikker die naar hem genoemd is heet Alytes dickhillenii de zuidspaanse vroedmeesterpad. (Of nog nauwkeuriger Alytes dickhillenii Arntzen & Garcia Paris 1995). Overigens is er ook een kameleon naar hem genoemd.: Calumma hilleniusii (Brygoo, Blanc & Domergue 1973). (aan deze naam zit een wat merkwaardig verhaal vast... In de wetenschappelijke naamgeving is het gebruikelijk bij patroniemen de naam van de vernoemde persoon eerst te verlatiniseren en dan vervolgens in de genetivus te zetten. Nu was de naam Hillenius eigenlijk al verlatiniseerd, maar de drie Franse onderzoekers deden dat dus nog eens.. Hilleniusii betekent dus zoveel als ' van Hilleniusius". Dubbel gelatiniseerd.'

Vanmiddag hadden we bij mij op school een vergadering van de commissie 'Gedichten op muren'. De plannen komen in een steeds serieuzer stadium. Volgend jaar rond deze tijd moeten er toch wel vier gedichten in het centrum van Veenendaal te bewonderen zijn en de lesbrief voor de Veense scholen is zo goed als klaar. Als de club serieuzer wordt, komt er ook meer structuur in de bijeenkomsten: sinds vanmiddag ben ik voorzitter van de commissie. Met de foto's die ik in de afgelopen jaren maakte van 'gedichten op muren' maakte ik een powerpointpresentatie om aan de commissieleden te laten zien hoeveel er op dit gebied mogelijk is. Een klein overzicht:


     

 Muurgedicht (Leiden)

 Op een flat (Bergen op Zoom)

 In grote losse letters (Breda)
     

 Glas/plexiglas (Leiden)

  Simpel tegeltje (Goirle)

 Poëzieroute (Leeuwarden) 
     

   In een parkeergarage (Amsterdam)

In een tunnel (Rotterdam)

 In (roestig) ijzer (Balk)
     

  In (minder roestig) ijzer (Bergen op Zoom)

  Op een stenen bank (Breda)

 In een ijzeren frame (Bredevoort)
     

 Doek in stalen frame (Leiden)

 In de bestrating ('s-Hertogenbosch)

 Groot plexiglas in frame (Tilburg)
     

 Letters op ruit (Wijk bij Duurstede)

 Steen, ingemetseld (Wijk bij Duurstede)

 Koperen plaatje (Utrecht)
     

 Rand kademuur (Breda)

 Betontegel (Wijk bij Duurstede)

 Houten plaat (Utrecht)

Verjaardag van Gerda vanavond. Heel gezellig. De hele club daar is actief in scouting en ze zijn net terug van een groepskamp in Ommen (meer dan tweehonderd deelnemers). We hebben een stukje van een film van de opening van het kamp gezien. Dat zag er heel leuk en goed georganiseerd uit. Enthousiaste verhalen. Het lijkt me een leuke club bij elkaar. Daar kun je je kind nog steeds aan toevertrouwen.

26 mei 2009

Rick (H4) meldde me vandaag dat hij een oplossing had voor het geval 'Het glas is half vol / Het glas is half leeg'. Hij heeft uitgedacht dat het om de actie gaat. Half vol is: het glas was leeg en is onderweg naar vol. Half leeg is: het glas was vol en is onderweg naar leeg. Daar heeft hij goed over nagedacht. Ik vroeg hem wat hij dan zegt als hij (als eerste) een lokaal binnenkomt en er staat zo'n glas op tafel. Dan weet je immers niet wat er voor actie aan is voorafgegaan. Na enig nadenken kwamen we samen tot de conclusie dat dat glas in zo'n geval waarschijnlijk half leeg is. In de lokalen zijn geen kranen. Het glas is dus waarschijnlijk vol mee naar binnen gekomen. Er is uit gedronken, dus het glas is onderweg naar leeg = half leeg.
Rick kwam hiermee nadat ik hem complimenteerde voor een ander staaltje van helder denken. We hadden het over het onweer van afgelopen nacht. Sommige leerlingen hadden het verloop van het onweer gevolgd op www.buienradar.nl. Ik zei tegen de klas dat ik dat zo'n negatieve naam vind. Je kunt het net zo goed zonnige dagen-radar noemen, want het geeft ook aan wanneer het mooi weer is. Rick kwam hier met de uitleg dat een radar je waarschuwt voor iets waar je rekening mee moet houden. De buienradar waarschuwt je dus voor naderende buien en vervolgens kun je daar rekening mee houden! Het lijkt me een sluitende redenering.

In V3 hebben de eerste leerlingen hun betoog gehouden. De opbouw van hun betoog ligt vast: ze krijgen vier minuten. Eén minuut voor een inleiding en het poneren van hun stelling. Eén minuut voor argumenten en voorbeelden. Eén minuut om uit te leggen waarom andere mensen tegen hun stelling zijn en met welke argumenten. Eén minuut om uit te leggen waarom die andere mensen ongelijk hebben en zij zelf gelijk. De eerste onderwerpen:
- Olympische Spelen naar Nederland halen is een goed idee
- De prik tegen HPV met je wél doen
- Abortus is verdedigbaar (tot op zekere hoogte)
- De doodstraf moet overal worden afgeschaft
- Het voortgezet onderwijs op woensdag vrij!
De stelling over de HPV-prik heb ik al in beide klassen horen betogen. Het is natuurlijk ook iets waar deze meiden mee bezig zijn of mee bezig zijn geweest. Wenneke had tot nu toe de verrassendste stelling: Alle leerlingen in het voortgezet onderwijs moeten op woensdag vrij krijgen. Ze had er goed over nagedacht. Veel voordelen voor de leerlingen, een dagje tussendoor om uit te rusten, op te laden, extra werk te doen. De leraren kunnen voorbereiden en nakijken op die woensdag (kunnen ze ook nooit meer zeggen dat ze nog geen tijd hebben gehad om na te kijken). Ze dacht dat de leraren wel met de 1040 urennorm zouden komen als tegenargument. Dat weerlegde ze door te betogen dat er op de andere vier dagen dan wel een uurtje (of twee uurtjes) extra gegeven kunnen worden.

Vanmiddag heb ik met Petra nog ruim een uur aan de lesbrief over Kees Stip gewerkt. We zijn behoorlijk kritisch op ons eigen werk en we hebben er nog weer meer aan veranderd en verbeterd dan ik verwacht had. Met het resultaat durf ik wel naar voren te komen. Ik heb er een goed gevoel bij.

Ik heet nu ook al Matzbeek, in het volgende mailtje: 'Aan Matzbeek, Een dezer dagen bezocht ik Kasteel Het Nijenhuis, Heino, waar ik het nieuwste werk zag van Heringa/Van Kalsbeek. Zeer apart en bijzonder, ook het beeld Prolong in de tuin. In een van de kamers zag ik een film/dia-serie van de heer Hannema, die zijn schilderijen aan de Fundatie heeft nagelaten. Ook sprak Hannema over de aanschaf destijds van de Emmausgangers, toegeschreven aan Vermeer, maar zoals later bleek vervalst door Van Meegeren. Mijn vraag: Ik herinner mij vaag dat Bernlef hierover een boek heeft geschreven. Of vergis ik mij? Kent U dat boek en zou U mij de titel van dat boek/essay willen mailen? Bij voorbaat dank, met vriendelijke groet: xxx. Overigens wat heeft Bernlef veel gepubliceerd..........'. Dat laatste lijkt mee een juiste constatering. Ik heb deze mevrouw geantwoord dat het om de roman 'De maker' uit 1972 gaat. De vraag is wel hoe ze Schrijversinfo en daarop mijn emailadres heeft gevonden? Met minder moeite had ze in Google 'Emmausgangers Bernlef' ingetikt. Dat levert tachtig verwijzingen op en al op de korte omschrijving in Google zelf is de titel van die roman én het jaartal te vinden.

1 bestelling: Prof. Dr. Joh. de Vries, 'De Coöperatieve Raiffeisen- en Boerenleenbanken in Nederland 1948-1973', Janwillem van de Wetering, 'Het veilige gevoel, 1e druk, 1982, 50 jr. jubileumuitgave Robeco groep 1983', 'Het geld dat spant de kroon. 250 jaar pecunaire poëzie', bijeengebracht door Gerrit Komrij.

27 mei 2009

Ik zal blij zijn als we een dag of tien verder zijn. Deze dagen loop ik mezelf voorbij. Iedere middag een afspraak/vergadering. Dit weekend naar Ameland. Volgende week donderdag verkiezingen. Volgende week zaterdag boekenmarkt.

Naar de Veenendaalse kranten (en advertentiebladen) heb ik een persbericht over de boekenmarkt gestuurd. Geen enkele heeft er aandacht aan besteed. Voor een kleine boekenmarkt als deze zit een advertentiecampagne er financieel niet in. We moeten het hebben van free-publicity, maar die kun je nu eenmaal niet afdwingen. Ik merk dat ik niet veel plezier aan de organisatie van die boekenmarkten beleef en dat het me wel veel stress oplevert. Ik overweeg dan ook serieus er na dit jaar mee te stoppen.

Vanmiddag hadden we een twee uur durende instructie voor de verkiezingen van volgende week. Voor het eerst sinds vele jaren wordt er niet met de computer gestemd. Dat levert een andere en wel héle lange dag op. Om 6.30 uur moet ik de spullen ophalen op het gemeentehuis. Om 7.30 gaat het stembureau open. Om 21.00 sluit het stembureau. Dan moet er volgens een strak schema een proces verbaal worden opgemaakt (daarvoor moeten gedurende de hele dag allerlei zaken worden geturfd en bijgehouden). Pas daarna mag de stembus worden geopend en dan moeten alle stembiljetten nog met de hand worden geteld. Het aantal stemmen per partij moet worden doorgebeld naar het gemeentehuis en dan moeten ook nog eens alle stemmen per kandidaat worden geteld. Dan nog eens de hele handel inpakken, verzegelen en wegbrengen naar het gemeentehuis. Het zal mij meevallen als we voor 23.30 uur thuis zijn.

Met de post kwam 'Meneer, dit is heilige grond... Literaire pelgrimages', samengesteld door Martin van Amerongen en William Rothuizen. Toen ik erover las dacht ik: 'Dat is een boek voor mij, die moet ik hebben'. Nu heb ik hem en hij valt wat tegen. Behalve over J. Slauerhoff gaat het alleen over buitenlandse schrijvers (o.a. Orwell, Twain, Rilke, Tsjechov, Flaubert, Joyce, Dickens) en dat had ik niet begrepen. Toch is het wel een interessant boek, bijvoorbeeld omdat de pelgrimages wél gemaakt zijn door Nederlandse auteurs (o.a. Joop Waasdorp, Nel Noordzij, Adriaan van Dis, Boudewijn Büch, Pierre H. Dubois, Max Pam).

Van Marcel van der Horst, met wie ik mailde over N.E.M. Pareau, kreeg ik een kopietje van het artikel dat hij (over Pareau) schreef voor het blad 'Carmiggelt' (nr. 80, winter 2005). Carmiggelt schreef een 'Kronkel' over Pareau (Parool, 23 januari 1956) waarin een mooie anekdote voorkomt. Pareau was het pseudoniem van de Groningse professor H.J. Scheltema. Er zijn veel mooie verhalen over de manier waarop Scheltema studenten bij hem thuis ontving voor een tentamen. Op een warme dag ontving de professor in zomerse kleding een in jacquet geklede student (dat jacquet was volgens oud gebruik). Hij stuurde de student naar huis om zicht wat luchtiger te kleden. Toen de student terugkwam in broek en overhemd ontving de professor hem in rokkostuum. Ook had Scheltema de gewoonte op een oude, wankele kapstok een oude, waardeloze vaas te zetten. Als de student - zenuwachtig voor het tentamen - zijn jas ophing, sneuvelde die vaas en jammerde de professor 'Ach mijn antieke vaas uit de Ming-dynastie'. In de 'Kronkel' van 23-01-1956 vertelt Carmiggelt hoe de professor rustig opstaat en wat rondlummelt. Zijn huishoudster maant hem zich aan te kleden, want er zit beneden al geruime tijd een student te wachten. De professor is dat vergeten. Hij kleedt zich aan en bedenkt dat hij zijn late versschijnen aannemelijk kan maken door snel een jas aan te trekken en net te doen of hij van buiten komt. De laatste regels van de 'Kronkel':

Haastig schoot hij zijn jas aan, zette zijn hoed op en stortte de voorkamer binnen met een meesterlijk geïntoneerd: "Het spijt me ontzettend, maar ik ben opgehouden in de stad en de tram reed nèt voor me neus weg..." Hij stokte. De jongeman, keurig in het zwart, keek hem aan of hij een spook was. "Is er iets?, vroeg hij "Ja ziet u, professor", aarzelde de student. "U hebt mijn jas aan. En mijn hoed op."

28 mei 2009

Ik was iets te vlug met mijn gemopper over de verstuurde persberichten. 'De Gelderlander' plaatste er vandaag een stukje over. Ze laten alleen de boekenmarkt beginnen als de zaterdagse warenmarkt is afgelopen. Ik brak me het hoofd over de vraag hoe ze daar nu toch bijkomen. Mijn persbericht nog eens doorlezend werd dat duidelijk. Ik schrijf o.a.: 'De locatie is hetzelfde als vorige jaren: De Kerkewijk voor de Frisia-villa (aansluitend op de zaterdagse warenmarkt).' Met 'aansluitend' bedoel ik de locatie. Zij hebben het gelezen als de tijd. Ik zal ze mailen of ze dat ergens volgende week recht willen zetten. Van de 'Veenendaalse Krant' kreeg ik een mailtje dat ik de begintijd niet in het persbericht heb gezet, met de vraag of ik die alsnog wilde doorgeven. Zij gaan er dus blijkbaar ook nog aandacht aan besteden. Het persbericht was:

 Betreft Boekenmarkten Veenendaal 2009

Alweer vijf jaar worden er in Veenendaal jaarlijks twee boekenmarkten georganiseerd.
Ook dit jaar vinden deze boekenmarkten weer plaats en wel op zaterdag 6 juni en zaterdag 12 september.
De locatie is hetzelfde als vorige jaren: De Kerkewijk voor de Frisia-villa (aansluitend op de zaterdagse warenmarkt).
Hier passen precies 17 marktkramen. Handelaren uit Veenendaal en directe omgeving zorgen zo voor achtenzestig strekkende meter tweedehands boeken.
Omdat de handelaren uit Veenendaal komen, is er vaak iets te regelen als u een speciaal boek zoekt en men het op deze zaterdag net niet bij zich heeft.
Voor de markt op 6 juni zijn nog 1 of 2 kramen beschikbaar. Wilt u een keer meedoen met deze boekenmarkt neem dan contact op met Mats Beek, tel. 0318-520529.

Via de mail kwam er een aanvulling op de Con Schrödersbladzijde binnen: 'Hallo, U zou nog kunnen toevoegen dat Con Schröders jarenlang het programma "A.V.R.O.'s Radio Filmkrant" verzorgde, samen met Ger Lugtenburg, en dat hij voor diezelfde AVRO tal van filmscenario's omwerkte tot hoorspelen, die eind 40-er en begin 50-er jaren tweewekelijks op maandag werden uitgezonden in het programma "Radioscoop".'

Op het terras van 'Meneer de Uil' evalueerden we de Belgiëreis. Onze conclusie: Niet meer naar Antwerpen, maar direct de eerste dag naar Leuven.

29 mei 2009

Op vrijdag heb ik alleen het eerste uur les. De rest van de dag had ik geen vergaderingen en ik had ook geen afspraken gemaakt. Bij wijze van uitzondering kon ik daarom om half tien alweer naar huis. Martijn was al bij ons en we haalden Suzanne, Gijs en Tygo (en Luna) op om naar Ameland te rijden. We hadden de boot van 14.30 uur en die haalden we door een file bij Zwolle maar net.

     

Marian, Jan en hun kinderen zijn er ook. We hebben in Nes drie appartementen gehuurd in Ostrea. Mijn schoonvader is nu achtentachtig. Vroeger gingen ze elk jaar op vakantie naar Ameland. Hij is er nu zo'n vijfentwintig jaar niet meer geweest en wilde de plaatsjes en één oude bekende graag nog een keer zien. Die sentimental journey maken we deze pinksterdagen met hem, maar los daarvan zorgen we er uiteraard ook voor dat we allemaal drie leuke dagen hebben. Het weer werkt in ieder geval vast mee.

Jannie wijst me n.a.v. de gedichten op muren van eergisteren op Aardenburg (Zeeuws-Vlaanderen): 'Aardenburg Poëziestad "Woorden moeten blijven wandelen". (Rutger Kopland) Sinds 2000 probeert de Stichting Cultureel Aardenburg, door middel van het plaatsen van gedichten, de stad en haar historisch verleden meer bekendheid te geven. Om dit te bereiken zijn bij drie monumenten gedichten geplaatst en een drietal poëzie wandelroutes uitgezet. Aardenburg heeft thans een van de grootste verzameling gedichten op straat. Aan de hand van een Loopwijzer, verkrijgbaar bij de V.V.V., kan men langs de volgende gedichtenreeksen wandelen'.

Petra mailt dat twee Veenendaalse scholen enthousiast gereageerd hebben op de lesbrief over Kees Stip!

1 bestelling: Julius Spier, 'Worden wie je bent, inleiding tot de handleeskunde, met een woord vooraf van Carl Gustav Jung'.

30 mei 2009

Ik heb o.a. 'De helaasheid der dingen' van Dimitri Verhulst meegenomen naar Ameland. Zijn manier van schrijven bevalt me wel en hij geeft een onthutsend beeld van het leven van de familie Verhulst in Reetveerdegem.

Mijn vader was een socialist en hij stelde alles in het werk om als dusdanig te worden erkend.
Bezit schakelde hij gelijk aan extra afstofwerk.
Bezit bezat jou, nooit omgekeerd.
Dreigden wij door onvoorziene omstandigheden het einde van de maand te halen
met een financieel overschot, dan haalde hij de bankrekening leeg
en zoop hij zijn volledige loon erdoor om ons te beschermen tegen de verleidingen van het kapitalisme.
(Dimitri Verhulst, De helaasheid der dingen, blz., 11)

Aan het eind van de ochtend liep ik met Lidy naar het strand. Op het duinpad bleef een scholekster opvallend lang zitten. Deze foto is gemaakt nét voordat hij wegvloog. De eikenboom staat op het grasveld voor ons appartement en geeft steeds de mogelijkheid om in de schaduw te gaan zitten. Voor een eik in de duinen is hij behoorlijk groot en hij zal er dan ook al wel heel wat jaren staan. We vermoeden van vóór de bouw van dit complex. Dat zal ook de reden zijn van het feit dat hij in een kuil staan. De boel is opgehoogd bij de bouw.

 
 

 

's Middags kwamen Claudia en Robin ook naar het eiland. Lidy en Marian zijn met pa naar tante Jette (een oude kennis) in Hollum geweest. De rest van het stel heeft Nes verkend en in Nes dan vooral het terras van De Jong. Het was gezellig. Veel familie en weinig literatuur vandaag.

2 bestellingen: Wijnanda Deroo e.a. 'Het eeuwige moment / The eternal moment, Een fotografische visie op het cultuurbehoud', Sana Valiulina, 'Vanuit nergens met liefde'.

31 mei 2009

Op het laatste moment heb ik bij Bubb Kuyper toch op drie kavels geboden. Ik hoef mijn vakantiegeld niet aan te spreken, want ik heb maar één van de drie gekregen:

50/1689 Achterberg, G. Reiziger "doet" Golgotha. N.pl. (The Hague), Mansarde Pers, n.d. (1943), 1st ed., (9)p., 3 ills. and orig. wr. by C.A.B. BANTZINGER, (printed in 750 copies), 4to.
- Occas. foxed and browned. Wr. browned. = De Jong 27. Nooteboom, C. Rollende Stenen. Getijde. Tekeningen en Schilderijen Jan van den Berg. Eindh., Stichting Plint, 1991, 64,(2)p., (col.) ills. by J. VAN DEN BERG (his printed curriculum vitae loosely inserted), orig. wr., 4to. = The poems were published earlier in Open als een schelp, dicht als een steen (1978). AND 13 others, i.a. G. KOUWENAAR, De volledig volmaakte oneetbare perzik (Amst., 1978, 1st ed., orig. cl. w. dustwr., 4to.) and F. HAVERSCHMIDT, Verzamelde gedichten in handschrift (Schiedam, 1993, orig. hcl.).

Ik had (voor mijn doen) behoorlijk geboden op een eerste én tweede druk van 'Snikken en grimlachjes' van Piet Paaltjens. Het was ingezet op 100 tot 150 euro en ik had 200 euro geboden. Het zou aardig geweest zijn voor mijn lezing over Paaltjens volgend jaar. Het is weggegaan voor 220 euro. Het is dus maar goed dat ik schriftelijk geboden heb, als ik erbij had gezeten dan was ik waarschijnlijk nog even mee blijven bieden. Het is nog wel steeds de bedoeling / de afspraak dat ik met Gert een keer naar die veiling ga. Al is het alleen maar om zoiets een keer mee te maken. Voor nu ben ik toch wel tevreden met het bovenstaande kavel. Vooral met de 'Verzamelde gedichten in handschrift' van Haverschmidt/Paaltjens. De andere vijftien bundels zijn een leuk extraatje hierbij. Ik ben vooraf niet wezen kijken, dus het '13 others' is een complete verrassing; ik heb - behalve de genoemde bundels - geen idee wat ik gekocht heb.

Nog wat Dimitri Verhulst:

Katten waren reïncarnaties van kakmadammen,
zij droegen hun pels als een bontmantel,
spendeerden hun dagen aan hoererij en koket gedrag.
Ontrouwe sletten waren het.

(Dimitri Verhulst, De helaasheid der dingen, blz. 38)

God schiep de dag, en wij sleepten ons erdoorheen.
(Dimitri Verhulst, De helaasheid der dingen, blz. 42)

Herinnering is de troostende stuiptrek van een leven,
een hogere soort van nageboorte.

(Dimitri Verhulst, De helaasheid der dingen, blz.
38)

In 1995 (ik was toen nog directeur van een basisschool) schreef ik een briefje aan de Volkskrant naar aanleiding van een artikel in die krant over de grote verschillen in prestaties van leerlingen op de basisschool. De brief verscheen in de Volkskrant op 25-11-1995. Begin dit jaar heeft de Volkskrant in haar online-archief een aantal brieven over het basisonderwijs opnieuw gepubliceerd onder de kop 'Kritiek op basisschool laat oorzaak buiten beschouwing'. Mijn eigen briefje vind ik bovenaan die bladzijde terug:

BRIEF,
Gepubliceerd op 25 november 1995 00:00,
bijgewerkt op 15 januari 2009 23:28

'Prestaties op basisschool schelen veel', kopt de Volkskrant van 18 november. Nu is dit zeer waarschijnlijk waar, maar de licht verwijtende ondertoon richting de basisschool doet mij de gal overlopen.

In 1985 startten we in Nederland met de basisschool. Eén van de uitgangspunten daarbij was dat zitten blijven teruggedrongen moest worden. Sterker nog: eigenlijk niet meer voor mocht komen.

De laatste jaren wordt hard gewerkt aan 'Weer Samen Naar School'. Uitgangspunt is dat er veel minder leerlingen verwezen moeten worden naar het speciaal onderwijs. Sterker nog: eigenlijk moet verwijzen nauwelijks meer voorkomen.

Twee maatregelen, tussen vele andere, die de scholen van bovenaf opgelegd zijn. Na zulke maatregelen (waar ook positieve kanten aan zitten), moeten we elkaar niet verbaasd aankijken wanneer blijkt dat prestaties van leerlingen op de basisschool aanzienlijk verschillen.

VEENENDAAL Mats Beek

Dit maakte me nieuwsgierig of er nog meer oude zaken van mij op internet opnieuw te vinden zijn. Even googlen leverde een positief antwoord op en deze vondst is zelfs nog veel leuker. In de 'Dagkalender van de poëzie' (ik meen van 1987) stond een door mij geschreven gedichtje (ingestuurd voor de aan de kalender verbonden wedstrijd). Dat gedicht vind ik terug op een website over begraafplaatsen in België onder de titel 'In de tuin van de dood'. Op bladzijde 8 gaat het over het kerkhof van Laken. Op deze bladzijde staan haiku's én gedichten van Pierre Kemp, Jan Eijkelboom, Jan van Nijlen, Luuk Gruwez en tussen deze dichters staat mijn naam, met dit gedicht:

Nader tot u

Allerzielen blijft voor mij
een al te moeilijk feest,
want zij,
met wie ‘k het vieren wil,
zijn er al lang geweest.

Mats Beek

3 bestellingen: David Yallop, 'Gods wil of de mafia? De onverklaarde dood van Johannes Paulus I', Carl Fallas, 'The Wooden Pillow', Julian Symons, 'The Blackheat Poisonings', Johan Fabricius, 'Trilogie (Komedianten trokken voorbij/Melodie der verten/De dans om de galg)'.

 

Door naar juni 2009

 



Terug naar weblog

Terug naar de eerste pagina /homepage

Raban - voor tweedehands boeken

Citaten zoeken op trefwoord
Overzicht van trefwoorden
Citaten zoeken op auteur
Overzicht van auteurs
Overzicht van bibliografieën
Andere interessante internet-bladzijden


©2009 Mats Beek, Veenendaal

Schrijf Webmaster


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

eXTReMe Tracker