Carel Scharten
Profiel
Achternaam: Scharen
Roepnaam: Carel
Voornamen: Carel Theodorus
Geboren: 14-03-1878
Te: Middelburg
Overleden: 31-10-1950
Te: Florence
Pseudoniem(en): Carel Scharten publiceerde 'De heilige vreugden des levens' onder het pseudoniem Peter Aerds. Hij gebruikte ook het pseudoniem S. Lérac.
| Voor tweedehands boeken | Ook van Carel Scharten |
| Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Poëzie
- Voorhal (1901)
- De heilige vreugden des levens (1920)
Proza
- Een huis vol menschen: een verhaal uit het Parijsche leven (met M. Scharten-Antink) (1908)
- De vreemde heerschers: verhaal van de Italiaansche meren (met M. Scharten-Antink) (1911)
- De kapper van Tremalfo (met M. Scharten-Antink) (1914)
- Typen en curiositeiten uit Italië (met M. Scharten-Antink) (1917)
- 't Geluk hangt als een druiventros... : een verhaal uit het Florentijnsche (met M. Scharten-Antink) (1918)
- De heilige vreugden des levens (1920)
- De bloedkoralen doekspeld : de geschiedenis van een jongen edelman uit het begin der XXste eeuw (1920)
- Het leven van Francesco Campana dl 1: De jeugd van Francesco Campana (met M. Scharten-Antink) (1924)
- Het leven van Francesco Campana dl 2: De duistere waarheid (met M. Scharten-Antink) (1924)
- Het leven van Francesco Campana dl 3: Het eeuwige licht (met M. Scharten-Antink) (1924)
- Het bekertje van Valentijn, en andere vertellingen (met M. Scharten-Antink) (1926)
- De nar uit de Marennen, dl. 1: Massano, het natuurlijke leven (met M. Scharten-Antink) (1927)
- De nar uit de Marennen, dl. 2: Florence, de drie blinden (met M. Scharten-Antink) (1928)
- Het leven van Francesco Campana (De jeugd/De duistere waarheid/Het eeuwige licht) (met M. Scharten-Antink) (1928)
- De nar uit de Marennen, dl. 3: Naar de eeuwige stad (met M. Scharten-Antink) (1929)
- Het wonder der liefde (met M. Scharten-Antink) (1931)
- Jhr. Mr. James de Beyll, Minister van nuttelooze zaken (met M. Scharten-Antink) (1932)
- Carnaval (met M. Scharten-Antink) (1933)
- De gave gulden: een historie uit het moderne huwlijksleven (met M. Scharten-Antink) (1934)
- Littoria: de verlossende arbeid (met M. Scharten-Antink) (1935)
- De groote Zorzi (met M. Scharten-Antink) (1938)
- Gij en ik (met M. Scharten-Antink) (1941)
- Het verloren paradijs (jeugdherinneringen) (1948)
Toneel
- De zonde van koning David: drama in vijf bedrijven en een voorspel (1932)
Overig non-fictie
- Nationaliteit (1899)
- Guido Gezelle (1902)
- De krachten der toekomst (2 delen) (1909)
- Het Spellingvraagstuk: de vereenvoudigde een gevaar voor volk en stam (1910)
- Julie Simon: de levensroman van R.C. Bakhuizen van den Brink (met M. Scharten-Antink) (1914)
- De roeping der kunst: de poëzie; Het proza; De Vlaamsche beweging en de oorlog; Op den weg naar een nieuwe moraal (1917)
- Kroniek der letteren
- Eerste deel: 1916 (1917)
- Tweede deel: 1917-1918 (1919)
- Derde deel: 1919-1920 (1923) - De schatten van Groot-Griekenland (1939)
- Verborgen schoonheid van Toscane en Umbrië (1948)
Vertalingen
- Honoré de Balzac, Het gevloekte kind (met M. Scharten-Antink) (1906)
- Jules Renard, Natuurlijke historietjes (1910)
- Emile Zola, De mijn (met M. Scharten-Antink) (1927)
Vertaald:
- A house full of people: a story of Parisian life (Engelse vertaling van 'Een huis vol menschen' door J. Menzies Wilson) (1923)
- Et Husfuld Mennesker (Deense vertaling van 'Een huis vol menschen' door Ingeborg Tvede en Anne Valeton Kjeldgaard) (1927)
- Lykken haenger som en Drueklase (Deense vertaling van ' 't geluk hangt als een druiventros' door Ingeborg Tvede en Anne Valeton Kjeldgaard) (1932)
- The rest is silence (Engelse vertaling van 'Het wonder der liefde' door J. Menzies Wilson) (1933)
- Happiness: a novel (Engelse vertaling van ''t Geluk hangt als een druiventros' door Emma Niemand) (1934)
- Der Narr aus den Maremmen (Duitse vertaling van 'De nar uit de Maremmen' door Eva Schumann) (3 delen) (1935)
- Kærlighedens Under (Deense vertaling van 'Het wonder der liefde' door Anne J. Valeton Kjeldgaard) (1935)
- Das Glück des Hauses Sassetti (Duitse vertaling van ''t Geluk hangt als een druiventros' door Marie Schmarsow) (1935)
- Littoria: Roman von der erlösenden Arbeit (Duitse vertaling van 'Littoria: de verlossende arbeid' door Eva Schumann) (1936)
- Der große Giorgio (Duitse vertaling van 'De groote Zorzi' door Eva Schumann) (1956)
- Giorgione (Estlandsevertaling van 'De groote Zorzi' door A. Kerge) (1966)
- Giorgione (Hongaarse vertaling, uit het Duits, van 'De groote Zorzi' door Magda Vermes) (1972)
- Spící Venuse (Tsjechische vertaling van 'De groote Zorzi' door Miroslav Drápal) (1978)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- C. Scharten debuteerde met poëzie in 'De Gids'.
- C. Scharten was van 1902 tot 1915 correspondent voor het 'Algemeen Handelsblad' in Parijs en in Italië.
- C. Scharten publiceerde in 'De Arbeid', 'De Telegraaf'.
Over Carel Scharten
- 1 hoofdstuk: 'Carel Scharten' in '"De jongere generatie" (vervolg op "De mannen van '80")' van E. d'Oliveira (1914)
- Joris Eechhout, 'Literaire profielen 1: Carel Scharten, Nico van Suchtelen, Israël Querido, René De Clercq, Jozef Muls' (1925)
- 1 hoofdstuk: 'Het bekertje van Valentijn door C. en M. Scharten-Antink' in 'De kritische reis' van P.H. Ritter (1928)
- Annie Salomons besteedt in 'Herinneringen uit den ouden tijd 2, over schrijvers die ik persoonlijk heb gekend' een hoofdstuk aan C. en M. Scharten-Antink (1960)
- Stance Eenhuis, ''Great Dutch Authors'. Carel en Margo Scharten-Antink en hun uitgever Wereldbibliotheek (1906-1950) Deel I: 1905-1926' in 'De boekenwereld' (september 1992)
- Stance Eenhuis, ''Great Dutch Authors'. Carel en Margo Scharten-Antink en hun uitgever Wereldbibliotheek (1906-1950) Deel II: 1926-1950' in 'De boekenwereld' (december 1992)
- Jan Pauwels, 'Carel Scharten en de popularisering van Gezelle in Nederland' in 'Literatuur' (mei/juni 2002)
- Bertram Mourits, 'De achterkant van de bevrijding: schrijvers tussen angst en onafhankelijkheid in de Tweede Wereldoorlog' (2022)
Diversen
- R.A. Kollewijn, 'Een bui: het Gidsartikel van Carel Scharten tegen de vereenvoudigde schrijftaal beantwoord' (1911)
- C.G.N. de Vooys, 'Spreken en schrijven, in Noord- en Zuid-Nederland: naar aanleiding van Carel Scharten: Het spellingvraagstuk: de vereenvoudigde een gevaar voor volk en stam' (1912)
Literaire prijzen
- Tollens-prijss 1908 voor 'Een huis vol menschen'.
- Bronzen medaille in de categorie Literatuur van het Kunstwedstrijden op de Olympische Zomerspelen 1928 voor 'De nar uit de Maremmen'.
Opmerkingen
- Carel Scharten groeide op in Middelburg (de eerste vijf jaar) en in Den Haag.
- Vanaf zijn twaalfde jaar had hij last van astma.
- Hij ging naar de HBS in Leiden.
- Hij werkte een paar jaar op een kantoor.
- Hij begon poëzie te schrijven en hij schreef ook over literatuur.
- Carel Scharten trouwde met Margo Antink.
- Ze waren samen als journalist in Parijs. In die tijd schreven ze voor het eerst samen een aantal romans.
- In 1905 kwamen ze terug naar Nederland. Ze gingen in Apeldoorn wonen, waar in 1906 hun dochter geboren werd.
- Tijdens de Eerste Wereldoorlog verbleven ze in Italië.
- In 1924 gingen ze in Florence wonen.
- Carel Scharten bewonderde Mussolini. Hij interviewde hem zeven keer en o.a. met het boek 'De nar uit de Maremmen' probeerde hij die bewondering aan zijn lezerspubliek door te geven (het boek werd hier matig verkocht).
- Carel Scharten werd begraven in Florence.
handtekening Carel Scharten
Anderen over Carel Scharten
- Zijn scheppend prozawerk ontstond in hoofdzaak in samenwerking met zijn vrouw; als criticus en essayist is hij een der merkwaardigste figuren uit zijn periode. (Lectuur repertorium, 1954, blz. 2170)
- Ruim twee decennia lang, van circa 1908 tot circa 1930, bleven de Scharten-Antinks zeer gewaardeerde auteurs die ongekend hoge oplages verkochten. In vooroorlogs Nederland was de ‘Schartenroman’ een begrip en een gegarandeerd verkoopsucces. Om een idee te krijgen: een succesvolle roman verkocht in die tijd gemiddeld één- à tweeduizend exemplaren; de Scharten-Antinks verkochten in twee jaar tijd zeventienduizend exemplaren van Het geluk hangt als een druiventros en hun trilogie Francesco van Campana ging in totaal zo’n vijftigduizend keer over de toonbank. ‘Het succes van deze boeken was verwonderlijk,’ schrijft recensent Dirk Coster in een necrologie bij het overlijden van Carel Scharten: ‘een 30ste druk was geen zeldzaamheid.’ Mede dankzij de stabiele inkomstenbron die dit literaire sterrenkoppel genereerde, heeft hun uitgeverij de Wereldbibliotheek in de jaren 1910-1920 kunnen uitgroeien tot een belangrijke speler in de Nederlandse uitgeverswereld. (website Literatuurmuseum)
- Het schrijversechtpaar Margo en Carel Scharten-Antink verkocht tientallen jaren zo goed dat zij na de oorlog een pensioen kregen van uitgeverij Wereldbibliotheek. Als ze maar geen nieuwe boeken meer schreven, want hun tijd was voorbij. Hun populariteit had lang berust op hun verblijf in Italië. Wie zich geen reis naar het zuiden kon veroorloven, las 't Geluk hangt als een druiventros. Margo Antink was de drijvende kracht achter het duo. Carel was een bon vivant die zich vergaloppeerde in zijn bewondering voor Mussolini. Half schrijvend Nederland was in de jaren dertig wel gecharmeerd van Mussolini, en Ezra Pound trouwens ook. Hun werk is van geen enkel belang meer, maar het stel verdient eigenlijk wel een biografie. (Herman Stevens, Het sterke geslacht: over vrouwen in onze literatuur, blz. 18)
Mijn favoriete citaat
Over de doffe fijne kleur der bolle blaadjes
lag de dauw als een glanzend waas,
en langs den weeken, gaven rand van ieder blaadje
waren de ronde druppeltjes al vonkelend geregen,
'wijl huiverend uit het koele hart hem groette
de ijle reuk, te jong voor weemoed,
en nochthands weemoedig.
(C. Scharten, De bloedkoralen doekspeld, blz. 66)
Bronnen o.a.
- Lectuur repertorium (1954)
- Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
- Prisma van de pseudoniemen (1992)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (december 2023)
