Lodewijk Scheltjens
Profiel
Achternaam: Scheltjens
Roepnaam: Lodewijk
Voornamen: Lodewijk Vincent
Geboren: 08-12-1861
Te: Brussel
Overleden: 04-11-1946
Te: Rupelmonde
Pseudoniem(en): Lodewijk Scheltjens publiceerde ook onder het pseudoniemen Lodewijk Witte en Mozes Stekelbach.
| Voor tweedehands boeken | Ook van Lodewijk Scheltjens |
| Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Proza
- Arme moeder (1889)
- Reisje van Temsche naar Antwerpen per stoomboot 'Wilford' (1895)
- Estella (1896)
- Oude Jonkmans (1903)
- Bêtes et gens (verhalen) (1912)
- Het geheim van de ketellapper (1917)
- Stekelbaggetjes. Schetsen uit het Oost-Vlaandersche buitenleven (verhalen) (1918)
- Naar het land van Belofte. Reisindrukken van eenen armen Landverhuizer (1920)
- Stekelbaarsjes. Schetsen uit het Oost-Vlaandersche buitenleven (1922)
- Bieke (1924)
- Het Goudbloempje van Leuven (1926)
- Op de Schelde (Van Temsche naar Antwerpen) (heruitgave van 'Reisje van Temsche naar Antwerpen per stoomboot 'Wilford'') (1928)
- De dood van Bieke (1935)
Voor kinderen:
- Lente-bloempjes. Een boek voor onze kinderen (1900)
- Kijkjes in het leven van menschen en dieren (1910)
- Kobus, Mottige Wannes: twee verhalen voor de jeugd (1910)
- Kromme Stan, De haan van Wardje Daneels: twee verhalen voor de jeugd (1910)
- De dronkaard en de hond en De nieuwe: twee verhalen voor de jeugd (1910)
- Goliath en Rozemondje: twee verhalen voor de jeugd (1910)
- De vondeling, Oproer: twee verhalen voor de jeugd (1910)
- De hond van den rivierschuimer en Manus Krol: twee verhalen voor de jeugd (1910)
- Jantje plezier, Van de reus Freki en het dwergje Pink: twee verhalen voor de jeugd (1910)
- Trientje Rooze . De Philosoof van de Negenoog: twee verhalen voor de jeugd (1910)
- De Koe van Pachter Joris en De Sinjoor twee verhalen voor de jeugd (1910)
- Tinneke (ca. 1925)
- Mottige Wannes: jongensverhaal uit het Vlaamsche dorpsleven (1929)
- De Edelmoedige Schildknaap (1940)
Toneel
- Onplichtig veroordeeld ! Toneelstuk in 2 bedrijven (1887)
- Oost-West, t’huis best. Kluchtspel met zang in één bedrijf (1893)
- De kleine held. Blijspel met zang in één bedrijf (1894)
- De Antiquair. Kluchtspel met zang in één bedrijf (1895)
- Robrecht van Vlaanderen. Groot geschiedkundig drama in 4 bedrijven met een voorspel (1896)
- Asouras, of: de daemon van de oproer: drama in vier bedrijven (1897)
- Cain en Abel, of: De strijd onzer boeren tegen de Fransche dwingelandij, 1798 (1898)
- Lastige geburen. Kluchtspel met zang in één bedrijf (1899)
- De muizenjacht ! Blijspel met zang in één bedrijf (1900)
- Wildstroopers. Geprimeerd drama in vier bedrijven (1900)
- Misrekening ! Blijspel met zang in een bedrijf (1901)
- De leemkruier. Drama in vier bedrijven (1901)
- Visscherseer. Geprimeerd drama in drij bedrijven met een voorspel (1901)
- In ’t zwarte Land. Blijspel met zang in één bedrijf (1902)
- Rivierschuimers. Geprimeerd drama in drie bedrijven (1903)
- Rina. Een drama der Heide, in vier bedrijven (1903)
- Guitenstreken ! Blijspel in één bedrijf (1904)
- De fratsen van Manus. Blijspel in één bedrijf (1904)
- Menschwording. Geprimeerd landelijk tooneelspel in één bedrijf (1905)
- Droomen is maar bedrog. Kluchtspel met zang in één bedrijf (1906)
- Het erfdeel van tante Belle. Landelijk blijspel in één bedrijf (1907)
- De kwade hand. Drama in vier bedrijven (1909)
- Booze driften. Drama in drij bedrijven (1910)
- Majoor Hoogveen. Blijspel met zang in één bedrijf (1910)
- Anna Ringe. Comedie in drie bedrijven (1911)
- Bastiaan Stoppel. Lustig spel in drie bedrijven (1911)
- De bekoring. Humoreske voor meisjes in één bedrijf (z.j.)
- Boerenhoogmoed. Monologenspel in één bedrijf (1913)
- De hannekenuit. Spel van het land in vier bedrijven (1917)
- De slet. Spel van liefde en opoffering in één voorspel en drie bedrijven (1917)
- Het vel van den beer. Blijspel in één bedrijf (1917)
- In de val. Blijspel met zang in één bedrijf (1919)
- Pax hominibus… Dramatische zedenschets uit den oorlogstijd, in één bedrijf (1919)
- In den storm. Oorlogsdrama in 4 bedrijven (1920)
- Eene moeder. Dramatisch spel in één bedrijf (1923)
- De dochter van den vlasboer (Nachtegaaltje). Geprimeerde comedie in drie bedrijven (1923)
- Voor grootmoeder: Sinter-Klaasspel met droomtafereel (1924)
- Boeteling. Drama in één voorspel en drie bedrijven (bewerking van 'Onplichtig veroordeeld !') (1924)
- Een dag in Amerika (bewerking van Oost-West, t'huis best') (1924)
- Helden: een oud-Vlaamsche sotternij in één bedrijf (bewerking van 'De kleine held') (1924)
- Oorlogskindeke! Een kerstspel in één bedrijf voor meisjes (1925)
- Hilda Flam. Spel van Nevel en Licht in 3 bedrijven (1926)
- De heks. Turynsche vertelling, voor het tooneel bewerkt in twee bedrijven (met een tusschentafereel) (1930)
- De schâbeletter. Folklorisch Zangspel in één bedrijf (1931)
- Mannen van ’t water. Tooneelspel in één bedrijf (1931)
- De salonboerin. Comédie-blijspel in drie bedrijven (1933)
- De greif van halfvasten. Kindertooneel met koren, marchen en lichaamsoefeningen (1933)
- Isidora, de dochter van de salonboerin. Operette in drie bedrijven (1936)
- Kerline. Spel van verleiding tot den kwade in twee bedrijven met een voor- en een tusschenspel (1936)
- Moederliefde. Tooneelspel voor meisjes in één bedrijf (1938)
- De schoone Irena. Dramatisch familiespel in 3 bedrijven (1939)
- Apostolaat. Burgerlijk tooneelspel in drie bedrijven (1942)
Overig non-fictie
- Geeraard Mercator (1890)
- Edgar Tinel. Een beroemd toonkundige (1926)
- Filips Verheyen. De beroemde ontleedkundige (1926)
- De Midden-Schelde Antwerpen-Dendermonde (1931)
- De kunstenaarsfamilie Nys (1934)
Tijdschriften
- Lodewijk Scheltjens publiceerde in 'Germania', 'Dietsche Warande en Belfort', 'De Vlaamsche Gids'.
Over Lodewijk Scheltjens
- Rob. Roemans, 'Het werk van Lodewijk Scheltjens: aanvulling bij het Scheltjens-album (1933)
- Remi de Cnodder, 'In Memoriam Lodewijk Scheltjens' in 'Arsenaal' (1946)
Literaire prijzen
- 'Asouras of het demon van de oproer' won de eerste prijs bij een toneelschrijfwedstrijd van het Davidsfonds
- 'De leemkruier' werd bekroond met de eerste prijs in de vierde driejaarlijke toneelletterkundigen wedstrijd, uitgeschreven door de Stad Antwerpen 1900
- 'Rina' werd bekroond met den eerste prijs in de vijfde driejaarlijkse wedstrijd van toneelletterkunde , uitgeschreven door de Stad Antwerpen 1900-1903
- 'De kwade hand' werd bekroond in de wedstrijd voor tooneelletterkunde, uitgeschreven door de Stad Antwerpen in 1909
Opmerkingen
- Zijn vader was opzichter in een zoutziederij. Het geslacht Scheltjens kwam oorspronkelijk uit Friesland. Zijn moeder kwam uit Nederland.
- Lodewijk Scheltjens groeide op in Steendorp.
- Lodewijk Scheltjens leerde voor onderwijzer op de Bisschoppelijke Normaalschool in Sint-Niklaas en de Staatsnormaalschool in Gent. Hij haalde zijn diploma in 1882.
- Lodewijk Scheltjens was van 1882 ot 1919 onderwijzer in Rupelmonde. Vanaf 1903 was hij er hoofdonderwijzer.
- Vanaf 1900 schreef Lodewijk Scheltjens sociaal bewogen stukken, waarmee hij succesvol was.
- Lodewijk Scheltjens was van 1910 tot 1937 voorzitter van de 'Bond van Vlaamsche Toneelschrijvers'.
Anderen over Lodewijk Scheltjens
- Onder onze tooneelschrijvers, die op den voorgrond staan mag voorzeker Lodewijk Scheltjens genoemd worden. Leeraar te Rupelmonde wijdt hij zijn vrije uren aan 't schrijven van realistische tooneelwerken (De Blauwvoet, 1910-1911)
- Kent ge Rupelmonde? In dit lief, ouderwetsch dorpje, met zijne smalle krunkelende straatjes met zijne lage witgekalkte visscher-en schippershuizekens, dat zich bij helder weder zoo droomerig baadt en spiegelt in de zilveren golfjes der breede Schelde), daar leeft Scheltjens van ieder gekend, geacht en bemind; daar arbeidde hij ruim vijf en dertig jaren met warme liefde, met onverdroten ijver, met taaie volharding, als onderwijzer aan de opleiding der jeugd en daar ook geniet hij thans de welverdiende rust na voorbeeldigen arbeid, daar plukt hij, in den herfst zijns levens, de vruchten van wat hij eens zaaide. (A. Gille, Tooneelgids, 1923)
- Behalve enkele verhalen, vooral voor het jongere volk, schreef hij een aantal, soms verdienstelijke, toneelspelen, waarin hij op realistische wijze speciaal het volksleven uitbeeldde. Bij voorkeur bracht hij de donkere kanten in het leven der volkstypen naar voren, met name de sociale wantoestanden, echter zonder bitterheid of opstandigheid. (Lectuur repertorium, 1954, blz. 2176)
Mijn favoriete citaat
Voor in den polder stond een herbergske ' De Nachtegaal',
een bouwvallig krotje met strooien dak,
waar de werklui kwamen verschuilen,
wanneer zij door regen of onweer op hun baan werden overvallen.
(Lodewijk Scheltjens, Mottige Wannes, blz. 80)
Bronnen o.a.
- Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (januari 2024)
