Geert Teis
Profiel
Achternaam: Teis
Voornaam: Geert
Geboren: 13-11-1864
Te: Stadskanaal
Overleden: 13-03-1945
Te: Ruurlo
Pseudoniem(en): Geert Teis was het pseudoniem van Gerhardus Wilhelmus Spitzen. (Geer Teis is een anagram van Geert Spitzen!)
| Voor tweedehands boeken | Ook van Geert Teis |
| Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Poëzie
- Mien bröddellabbe: Grönneger riemsels (1909)
- Magels (1913)
- Tiepelzinnege magels: keur uut "Tiepelwaark" en "Magels" (1919)
- Knitters van d'Heerd: Grönneger veurdrachten en goud (1927)
- Kwitsebaaien: Grönneger riemsels (1932)
- Opslag in stoppellaand (1937)
- Warrelsnei: Grönneger riemsels (1940)
- Aoderjaon Geerts Wildervank: verzen van ons veen (1941)
- Knaolster Maondkalender (1943)
- De poëet van Aolwieke: een selectie uit het dicht- en toneelwerk van Geert Teis Pzn. (1864-1945) (2008)
Proza
- Tiepelwaark: Grönneger stokkies in eernst en gekhaid van Geert Teis Pzn (1911)
- Knaolster prikkelboukie mit bonte schilders, oorlogplaotjes en knipsels (1916)
- 't Aimertje: Grönneger waark (1917)
- Grepen uut leven en omgeven van Hergn Zunneschien, deel 1: De beudel (1923)
- Aolwieke: laand en lu van vrouger (1934)
- Opslag in stoppellaand (1937)
- Nadde Wereld, toustanden uut vrouger tied (1943)
- Vief stokken uut het waark ‘... en toch bluit de blauwe bloume (1943)
- Op drumpel: naolaoten waark (1949)
- Vertelsters van 'n liereman: noaloaten waark (1966)
Toneel
- Dizzepie-dizzepú: (mundud vult decipi, ...): bliedspul in 4 bedrieven (1917)
- Meester boven meester: Grönneger bliespul in drei bedr. (1918)
- De grond: spel van boerenleven: drie bedrijven (1918)
- Ome Loeks: 'n blied Grönniger spultje van aarven en vrijen in drai bedrieven (ca. 1925)
- De groun: toanielstik yn trije bidriuwen (1927)
- Kemedie van stad: grönneger boerenspul in drai bedrieven (1927)
- Greult-om: blijspil yn trije bidriuwen (1928)
- 'N frizze: ain bedrief (1931)
- Zöcht nao ’t peerd en zit tr op (1949)
- Nauta's glorie (niet in druk verschenen)
- De poëet van Aolwieke: een selectie uit het dicht- en toneelwerk van Geert Teis Pzn. (1864-1945) (2008)
Brieven
- Krespedentie tusschen Ol Siebengoa en Geert Teis Pzn. over 't ‘epos’: Ome Loeks zien peerd is dood (1943)
Vertalingen
- August Hinrichs, Zwienekemedie: in drai bedrieven (ca.1931)
- Wilhelm Busch, Klaos en Krisse (1985)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- Hij werd in 1918 redacteur van het nieuwe maandblad van de vereniging "De Grunneger Sproak".
- Hij wist diverse tijdschriften over taal en cultuur van Groningen samen te brengen in één blad: 'Groningen'. Hij was zelf de eerste hoofdredacteur (1917-1924).
- Hij publiceerde in 'De Noordooster'.
Over Geert Teis
- G.H. Streurman, 'Geert Teis Pzn. (G. W. Spitzen) : zijn leven en zijn werk' (1950)
- G.H. Streurman en J.A. Fijn van Draat (samenstellers), 'Gedenkboek uitgegeven ter gelegenheid van de honderdste geboortedag van Geert Teis Pzn [G.W. Spitzen], geboren 13 november 1864' (1964)
Diversen
- In Stadskanaal zijn twee straten (de G.W. Spitzenstraat en de Geert Teisstraat), een plein (het Geert Teisplein), een theater (het 'Theater Geert Teis') en een school (de G.W. Spitzenschool) naar hem genoemd.
- In de zijmuur van zijn geboortehuis is een plaquette aangebracht.
- In het Theater Geert Tijd staat sinds 2007 zijn buste, gemaakt door de beeldhouwer Willem Valk.
Opmerkingen
- zoon van Henderikus Johannes Spitzen en Wilhelmina Catharina Hegge.
- Zijn vader was er vervener en winkelier en ook gemeenteraadslid van de gemeente Wildervank.
- Hij studeerde aan de kweekschool in 's-Hertogenbosch.
- Hij was onderwijzer in Winschoten (1883-1885), Oudewater (1885-1890) en in Voorschoten (1890-1893).
- Hij trouwde op 20-12-1894 met Jantina Brouwer. Zij was zijn vroegere buurmeisje. Zij kregen één zoon.
- Hij haald zijn middelbare akte voor Duits en voor Nederlands.
- Hij was leraar Duits en Nederlands op de H.B.S. in Den Briel (1893-1895), Wageningen (1895-1906).
- In 1924 ging hij met pensioen. Hij ging in Soestdijk wonen.
Anderen over Geert Teis
- Schreef goede kluchten en toneelspelen in Gronings dialect. (Lectuur repertorium, 1954, blz. 2428)
- Teis was een groot man binnen de Groninger wereld en een van de voormannen van de Groninger Beweging, een organisatie bestaande uit door het land verspreide Groningers die zich vanaf begin van de 20e eeuw inzette voor het gebruik en de bevordering van de Groninger taal en cultuur en de Groninger geschiedenis bestudeerde. Teis ontwikkelde een spellingsysteem voor het Gronings waarin bijvoorbeeld de als ‘oa’ uitgesproken klinkercombinatie als ‘ao’ werd geschreven. (website Centrum Groninger Taal & Cultuur)
Mijn favoriete citaat
Ik wait nait, wat zel 't toch beduden,
Dat ik zo miezerig bin,
Ain vertelsel uut aole tieden
Dat gaait mie maor nait uut de zin.
Bronnen o.a.
- Lectuur repertorium (1954)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (februari 2024)
