Adriaan Trabak

Profiel

Achternaam: Trabak
Voornaam: Adriaan
Geboren: 18-12-1901
Te: Gorinchem
Overleden: 16-12-1938
Te: Parijs
Pseudoniem(en): J.A. Heuff van Houweninge publiceerde 'De terugweg' onder het pseudoniem Adr. Trabak. Twee andere romans publiceerde hij onder zijn eigen naam. Hij gebruikte ook Van Houweninge (dus zonder voornaam).

Voor tweedehands boeken	Ook van Adriaan Trabak
Raban Internet Antiquariaat	Klik hier !

Naar Boven

Werk

Proza

De terugweg (1929)
Droesem (1936)
Zoo piepen de jongen (1937)

Over Adriaan Trabak is vrijwel niets te vinden. In mijn weblog beschrijf ik mijn zoektocht naar informatie. Daarom neem ik hier enkele gedeelten uit mijn eigen weblog over:

9 augustus 2006

Ik heb informatie gezocht over deze schrijver, maar ik vind die nergens. In geen van de handboeken die ik regelmatig gebruik wordt hij genoemd. Mijn laatste hoop is dan altijd het Lectuur Repertorium, waar ik meerdere uitgaven van heb. Een katholieke uitgave: 'auteurslijst bevattende 23.000 bio-bibliografische nota's en 3.000 portretten van auteurs behorende tot de Nederlandse en algemene literatuur'. En jawel, daar wordt hij in genoemd. Veel is het overigens niet:

Het is niet veel, maar het maakt het wel interessanter. De roman moet beslist worden afgewezen. Bibliothecarissen moesten er dus voor zorgen dat de katholieke lezer dit boek niet in handen kreeg. De vraag is dan: Waarom niet? Ook op internet is nauwelijks informatie over hem te vinden. Het enige wat je tegenkomt is het aanbod van ditzelfde boek (van € 19,00 tot € 31,00). Nu geven sommige antiquariaten in hun omschrijving van het boek wat extra informatie en dan wordt e.e.a. langzaam duidelijk.

Eén van de klassieke vooroorlogse homotitels uit de Nederlandse literatuur, met voorin aanprijzingen van Lodewijk van Deyssel, Is. Querido, Henri Borel, Cornelis Veth en Benno Stokvis.
Men leze over deze bijzondere roman met homo-erotische thematiek Gerrit Komrij's enthousiasme in Averechts (A'dam, De Arbeiderspers, 1980)
De puissant rijke Johan Adriaan Heuff van Houweninge (1902-1938), woonachtig in Nice, was de geldschieter van de Nederlandsche Uitgever-Maatschap. Onder zijn eigen naam schreef hij twee romans over het casino in Monaco

Op zoek dus naar dat boekje van Komrij. Ik heb het niet, maar daar moet aan te komen zijn. Ik vond het ook vrij snel op internet en heb het besteld voor € 8,00. Wordt vervolgd.

18 augustus 2006

De postbode bracht gisteren het bestelde 'Averechts' van Gerrit Komrij. Het is een bundeling van zijn NRC-stukken onder het kopje 'Een en ander'. Deze columns gaan vaak over boeken: Toon Hermans krijgt er van langs, Sybren Polet ook. De Volkskrant is diverse keren middelpunt van spot, evenals Joop den Uyl (daarmee is het boek meteen in zijn tijd geplaatst, het verscheen in 1980). Maar ik had het besteld voor zijn (positieve) commentaar op het boek 'De terugweg' van Adriaan Trabak uit 1929 (zie 9 augustus). Dit commentaar staat op bladzijde 259 tot 264 en is voor Komrij opvallend positief. Hij blijft kritisch, maar schrijft bijvoorbeeld:

'De compositie en structuur zijn soms wonderlijk scheef en onwaarschijnlijk, maar naast de inzinkingen staan er passages in die niet onderdoen voor veel bekroond en bijgezet geschrijf uit dezelfde tijd. Adriaan Trabak is zeker een van de talentvolste schrijvers die we in dit rijtje behandelen.'

'Dit rijtje' is dan een serie columns over homoseksualiteit en literatuur onder de gezamenlijke kop 'Van de verkante keer'. Komrij gaat in op de aanbevelingen van de vier bekende auteurs op de eerste bladzijden van het boek en vertelt in het kort de inhoud na. Ook schetst hij de vijandige atmosfeer van die tijd m.b.t. homoseksualiteit:

'Dat er een grote sociale en kerkelijke druk bestond, een minachting die zowel uit burgerlijke angst en benepenheid voortkwam als steun vond in de wetenschap, dat er niet alleen door pastoors en ministers, ijdele ledenpoppen van kerk en vaderland, de gruwelijkste oordelen verkondigd werden maar ook, uit naam van de rede en de objectiviteit, door doktoren en psychiaters die mishandeling aanzagen voor genezing en verminking voor hogere filosofie, dát willen we nog wel geloven, maar dat er aan openlijke homoseksualiteit échte lijfelijke risico's, reële gevaren verbonden waren, daar kunnen we ons eigenlijk nauwelijks meer een voorstelling van maken.'

Nadat hij het boek heeft samengevat, sluit hij af met:

'De Terugweg probeert de complexe conflicten bloot te leggen tussen psychische beknotting en idealen, tussen verlangen en puritanisme, tussen solidariteit en afhankelijkheid, tussen het gevangen ik en de wereldmachinerie, tussen ziekelijkheid en levensdrift, tussen homoseksualiteit en socialisme. Het slaagt daar maar ten dele in, de inzet is té kosmisch. Maar zouden we het kunnen missen als tijdsdocument? Geen historische verhandeling, geen psychiatrische studie kan hier tegenop. Slechts het bijzondere werpt licht op het algemene.

4 november 2006

Per email kwam Nieuwsbrief 205 van Antiquariaat Fokas Holthuis. Zowaar weer informatie over Adriaan Trabak:

HEUFF VAN HOUWENINGE, J.A. Droesem. Roman. Rotterdam, W.L. & J. Brusse, 1936. Eerste en enige druk. 21 x 14 cm. Halflinnen. 176 pp. € 25
* Roman over de casino's van de Riviera, geschreven door de rijke jonge, getalenteerde auteur Johan Adriaan Heuff van Houweninge, die eerder onder het pseudoniem Adriaan Trabak de roman De Terugweg schreef. In 1938 pleegde hij zelfmoord, 36 jaar oud.

Naar Boven

Anderen over Adriaan Trabak

Eén van de klassieke vooroorlogse homotitels uit de Nederlandse literatuur, met voorin aanprijzingen van Lodewijk van Deyssel, Is. Querido, Henri Borel, Cornelis Veth en Benno Stokvis. (Averechts p. 259-264, geciteerd door Fokas Holthuis in Nieuwsbrief 94)
Het boek 'De Terugweg' toont talenten, die een schoone toekomst doen voorzien. Zoowel het begrijpen der menschenkarakters, als der afbeelding der omgevingen, waarin die zich bewegen, doet tegelijk een doordringingsvermogen en een fijnheid van opmerkingsgave blijken, die het boek met genoegen doen lezen. (Lodewijk van Deyssel in 'De Terugweg', blz III)
De schrijver van dit boek heeft onloochenbaar talent. Het is in zekere opzichten een zeer smartelijk, maar ook een verschrikkelijk boek. Dat echter in een persoon een merkwaardig levens-idealisme kan samengaan met zeker lichamelijke of psychische afwijkingen en neigingen, die niet maar met een dooddoener als: afschuwelijk, verfoeilijk en walgelijk kunnen worden teniet gedaan, bewijst dit in vele deelen goed geschreven boek. (Is. Querido in 'De Terugweg', blz III)
De terugweg van Adriaan Trabak is het verhaal van een door zenuwen en fobieën geteisterde wereldverbeteraar. (Gerrit Komrij, Averechts, blz. 261)

Naar Boven

Mijn favoriete citaat

Strijd en leed zal wel altijd blijven.
Maar strijd tegen zichzelf, strijd om het goede steeds de overhand te laten,
en leed, dat zwaar te dragen zal zijn, maar te uiten in woorden.
Het is het leed der moeder om haar kind, der vrouw om haar echtgenoot,
van den vriend om zijn vriend, van den mensch om zijn medemensch,
het is het leed, dat scheppend werkt.
Ja, leed reinigt de ziel en maakt menschen scheppend,
maar niet het leed dat honger en armoede veroorzaakt.
Honger en armoede wekken op den haat, de lust tot het kwade,
vormen menschen van den terugweg.
Voorkom voor alles den terugweg,
drijf geen menschen tot het uiterste,
want zij gaan dien weg en zij allen verzamelen zich tegen den staat,
vormen een massa, de massa der hatenden.
Zij zijn het grootste gevaar voor de menschheid.
(Adriaan Trabak, De terugweg, blz. 199)