Jan Walch
Profiel
Achternaam: Walch
Roepnaam: Jan
Voornamen: Johannes Lodewijk
Geboren: 02-01-1879
Te: 's-Gravenhage
Overleden: 12-12-1946
Te: Amsterdam
Pseudoniem(en): Jan Walch gebruikte de pseudoniemen Boekenwurm en Krammer.
| Voor tweedehands boeken | Ook van Jan Walch |
| Raban Internet Antiquariaat | Klik hier ! |
Werk
Poëzie
- Holland, eerste gedichten (1905)
- Een jaar van liefde (1908)
Proza
- Machten en menschen (verhalen) (1918)
- Vertellingen in den donkeren winter (1919)
- In een laaiende lente (1921)
- Drie vertellingen (1922)
- Grimassen (1925)
- Mythen, sagen en legenden naverteld (1927)
- De magische schaal (1931)
- Galatea en Hans Bril (1931)
- Goeden morgen: (9 februari - 4 juni 1929) (1932)
- Het vreemde geval van Hoghen Lugt (1933)
- De vreeselijke avonturen van Scholastica (bibliofiel, 300 ex.) (1933)
- Kortsluiting: de majoor zonder geheugen (1935)
- Mensen in Parijs (1946)
Toneel
- Van 't Oude in het Nieuwe, tooneelspel in één bedrijf (1911)
- De ster, sketch (1913)
- Judas Ish-Karioth: tooneelspel in drie bedrijven (1914)
- Het wonder, lyrisch toekomstspel in drie bedrijven (1915)
- Mysterie spel (1915)
- Voor de Heilige Stad: dramatische schets in één bedrijf (1916)
- De hoogste wet: tooneelspel in 3 bedrijven (1917)
- Abailard en Heloise: een spel van de liefde (1919)
- Antithese: toneelspel in vier bedrijven (1921)
- Episoden uit het leven van mr Thomas (1926)
- Bar Abbas, hoofdstukken uit de geschiedenis der menscheid na Christus (1928)
- Schooltooneel. Toneelstukjes om in de klasse te spelen (1935)
- Tspel vanden Vos Reinaerde naden ouden ghedichte ende den nieusten vonden ghedichtet bi Janne, gheseit Walch (1935)
- Is het te laat voor Bayart? (1939)
- Hemel en aarde, Spel der verlossing (niet uitgegeven)
Naslagwerken
- Beknopt verklarend woordenboek der Nederlandse taal (1930)
Overige non-fictie
- De varianten van Vondel's Palamedes: eene bijdrage tot de ontwikkelingsgeschiedenis van den dichter (proefschrift) (1906)
- Punt en Corver (openbare les) (1918)
- Willem Royaards (1919)
- Louis Couperus (1921)
- Ons hedendaagsch tooneel (1922)
- Studiën over litteratuur en tooneel (1924)
- Massa-suggestie en Tooneeltechniek (1924)
- Het leven van een heilige: St. Franciscus van Assisi: een gedramatiseerde legende (1924)
- St. Franciscus van Assisi, gestorven 4 october 1226 (1926)
- Aan weerskanten van het voetlicht (1927)
- De Renaissance en haar verloop (1928)
- Schets van de geschiedenis der Ned. letteren (1928)
- Uit de levensgeschiedenis van woorden (1928)
- Marialegenden, naverteld en ingeleid (1929)
- Boeken die men niet meer leest (1930)
- Karel de Stoute (voordrachten) (1940)
- Vrouwen van formaat: een galerij van vrouwen uit Nederlands verleden (1941)
- Het boek der wereldliteratuur (1943)
- Nieuw Handboek der Nederlandsche Letterkundige geschiedenis (1943)
- Vernieuwing van ons middelbaar onderwijs (1945)
- Karolus Magnus (1947)
Vertalingen/bewerkingen
- De Cluyte van Mr Pathelin (naar het oud-Frans)
- Maria-legenden (1929)
- Racine, Phaedra: treurspel (1939)
- Jean Racine, Phaedra (1940)
J.L. Walch schreef een voorwoord voor
- Charley van Heezen, Anders (1918)
- Adr. van der Horst en Jan Musch, Herinnering aan de vertooning van De Paradijsvloek door "Het Schouwtooneel" (1919)
- G.H. Pannekoek Jr., Verzen (1923)
- Giovanni Boccaccio, De Decamerone (1924)
- Blijspelen van Ludvig Holberg (1925)
Bloemlezingen
Tijdschriften
- J.L. Walch was journalist bij het 'Algemeen Handelsblad'. Hij schreef o.a. toneelrecensies.
- J.L. Walch werkte mee aan 'Groot Nederland'.
- J.L. Walch werkte van 1909 tot 1916 voor 'Het Vaderland'. Hij schreef hier de rubriek 'Scherven van gisteren' onder het pseudoniem Krammer en etymologische artikelen onder het pseudoniem Boekenwurm.
- J.L. Walch redigeerde een tijdschrift voor 'Het Schouwtoneel' in Amsterdam.
- J.L. Walch schreef over Nederlandse literatuur in de 'Mercure de France'.
- In 1946 werd J.L. Walch redacteur van 'De Wereld'.
- J.L. Walch publiceerde in 'De Nieuwe Courant', 'De XXe eeuw'.
Over Jan Walch
- Een korte biografie van J.L. Walch in 'Tweeëntwintig biografieën' (1950)
- 1 hoofdstuk: 'Het schouwtooneel. Jan Walch, Het leven van een heilige' in 'Menno ter Braak, De Propria Curesartikelen 1923-1925' (1978)
Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)
- G.H. Pannekoek droeg zijn gedicht 'Naderende herfst' in de bundel 'Verzen' (1923) op aan Jan Walch.
Literaire prijzen
Jan Walch was lid van de jury voor volgende prijzen:
- D.A. Thieme-prijs 1911
- Koepel-prijs 1940
Opmerkingen
- J.L. Walch volgde de HBS en het gymnasium in Den Haag.
- J.L. Walch studeerde Nederlandse letteren in Leiden.
- Van 1903 tot 1905 was J.L. Walch leraar aan de HBS en het gymnasium in Kampen. Vervolgens was hij van 1905 tot 1908 leraar aan de HBS in Gouda.
- In 1906 promoveerde hij op een proefschrift over 'De varianten van Vondels Palamedes'.
- Na 1908 werd J.L. Walch journalist.
- In 1916 nam hij ontslag bij 'Het Vaderland' en wijdde zich geheel aan de literatuur.
- J.L. Walch was voorzitter van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde.
- In 1918 werd hij privaat-docent aan de Universiteit in Leiden in de geschiedenis van het toneel.
- In 1919 werd hij dramaturg van 'Het Schouwtoneel' in Amsterdam.
- In 1922 woonde Walch in Parijs als gedelegeerde van de Nederlandse regering het derde eeuwfeest van Molières geboorte bij.
- J.L. Walch was in 1924 voorzitter van de Mij. der Ned. Letterkunde.
- In 1925 werd hij weer leraar, nu aan de HBS in Den Haag.
- In 1926 werd hij benoemd tot hoogleraar in de Nederlandse letteren en beschavingsgeschiedenis aan de Sorbonne in Parijs. Hij bleef dit tot 1939.
- Van 1939 tot 1946 werd hij directeur van de Toneelschool in Amsterdam.
- Op 4 december 1946 kreeg J.L. Walch een aanval van angina pectoris. Op 12 december is hij overleden.
- Hij werd op 16-12-1946 begraven op Begraafplaats Oud Eik en Duinen (graf I-724). Er is afstand gedaan van het graf, maar het is nog niet geruimd, omdat het op het oude gedeelte van de begraafplaats ligt.
Anderen over Jan Walch
- Hij had een onrustige natuur, die telkens wat anders nastreefde en misschien daardoor minder heeft bereikt dan mogelijk was voor iemand van zijn begaafdheden. (G.H. 's Gravesande, Singel 262. Tweeëntwintig biografieën, blz. 89)
- In zijn schooltijd had hij de Nederlandse lessen gevolgd van dr. J.L. Walch, een man van grote eruditie, die, onder de naam Jan Walch, op literair-historisch en algemeen letterkundig gebied publiceerde. Heeft deze, ten onrechte vergeten schrijver ooit bevroed hoevelen van zijn leerlingen hem voor zijn lessen in de woestijn van hun schooljaren dankbaar gebleven zijn? (F.E.A. Batten, 'Hubertus Jan Willem Marinus Michaël', in: Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden 1978-1979)
Mijn favoriete citaat
HET IS STIL OP STRAAT
nu het vriest, anders stil, dan wanneer er sneeuw ligt.
De sneeuw smoort de straatkreten, met de vorst worden ze niet geuit.
Het is te koud om te zingen, of te schreeuwen;
(wat helaas hier vrijwel op het zelfde neerkomt).
(Jan Walch, Het is stil op straat, in: 'Lachen is leven', blz. 198,
uit: 'Goeden morgen' - dagelijkse rubriek in 'Het Vaderland' en 'De nieuwe Courant'; 1929)
Links
- Raban Internet Antiquariaat - voor tweedehands boeken van Jan Walch
- DBNL - Jan L. Walch
- Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden - J.L. Walch
- G.H. 's-Gravesande - Al pratende met ... Jan Walch
- Theaterencyclopedie - Jan Walch
Bronnen o.a.
- Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden 1947-1949 (zie 'links')
- Singel 262. Tweeëntwintig biografieën (1950)
- Lachen is leven (1958)
- De kleine W.P. (1962)
- Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
- Nederlandse literaire prijzen 1880-1985 (1986)
- Hans Heesen e.a., Waar ligt Poot (1997)
- Schrijvers. 2000 auteurs van de 20e eeuw van A tot Z (2002)
- Website van de Koninklijke Bibliotheek (februari 2014)
