• Home
• Bibliografieën
• Citaten
• Weblog
• Raban

• Profiel
• Werk
• Prijzen
• Opmerkingen
• Anderen over
• Citaat
• Bronnen

Helma Wolf-Catz

Profiel

Achternaam: Wolf-Catz
Roepnaam: Helma
Geboren: 31-05-1900
Te: Nieuw- en St. Joosland
Overleden: 22-01-1979
Te: Naarden
Pseudoniem(en): De 'Tim de Merel'-boeken schreef ze onder het pseudoniem Erica Michels.

Werk

Poëzie

• Windvlagen (1939)
• Aan de rand... (1944)
• 't Is donker nog (1944)

Proza

• Wouter, de liefde van een jongen (1932)
• Marjan, film van een jeugd (1934)
• Het gezin (1935)
• Opkomst (1937)
• Een nacht (1938)
• De dreiging (1945)
• De droomgestalte (1954)
• De vreemde drift (1959)
• Diepzee (1960)
• Onderstroom (1960)
• Koraalrif (1961)
• Duizendbrand (1962)
• Zeewier (1962)
• Aardvuur (1964)
• Luchtkristal (1964)
• Rozerood (1965)
• Van wit en van zwart (1967)
• De vrijheid is een nachtegaal in zilvergrijs (1971)
• Zeeuwse herinneringen. Het doktershuis aan de Postweg (1975)
• De vrijheid roept de diepste slapers (1980)
• Het doktershuis aan de Torenlaan (1981)
• Kind in de schaduw (1985)

Voor kinderen:

• De reis van Piet en Netty (1947)
• Tim de merel (I) (1955)
• Tim de merel (I + II) (1966)

Overige non-fictie

• Kastelen, hun personages, hun schatten (1965)
• Kleine geschiedenissen van grote kastelen. Hun ridders, hun vrouwen, hun schatten (heruitgave van 'Kastelen, hun personages, hun schatten') (1975)

Bloemlezingen

Tonen

Tijdschriften

• Helma Wolf-Catz schreef kritieken voor de 'Groene Amsterdammer' en de 'Kroniek van kunst en kultuur', 'Amersfoortse Courant'/'Veluws Dagblad'/'Weekeinde'.
• Helma Wolf-Catz publiceerde in 'Het Haarlems Dagblad/Oprechte Haarlemsche Courant', 'Overijssel, Jaarboek voor cultuur en historie', 'Algemeen Handelsblad'.

Over Helma Wolf-Catz

• 1 hoofdstuk: 'Onderstroom' in 'Keurschrift uit de hedendaagse Noord- en Zuidnederlandse letteren' van Willem Brandt (1964)
• Loeka Wolf-Catz, 'Helma Wolf-Catz', serie Ontmoetingen Literaire monografieën (1969)
• Loeka Wolf-Catz, 'Helma Wolf-Catz' (1973)

Diversen: (Zonder een schijn van volledigheid)

• 1 gedicht: 'Geen taal zonder bonen. Voor Helma en Loeka Wolf-Catz n.a.v. telefoongesprek' in 'De beste wensen aan mijn reeds hierbovengenoemde vrienden' van Albert Donk (1979)

Literaire prijzen

• ANWB-prijs 1966 voor 'Kastelen, hun personages, hun schatten'

Opmerkingen

• Helma Wolf-Catz werd op Walcheren geboren als oudste dochter van een huis- en gemeentearts en arts bij de spoorwegen.
• In 1910 verhuisde het gezin naar Blaricum (sinds 1952 is hier een Dokter Catzlaan).
• Ze volgde het gymnasium in Hilversum en studeerde MO-Engels. Ze haalde een diploma lerares stenografie.
• Ze trouwde in 1926 met de Amsterdamse advocaat mr. Justus Wolf en was avondjeugdleidster in de sloppen van Amsterdam.
• Helma Wolf-Catz had één dochter: Loeka. Loeka Wolf-Catz typte de manuscripten van haar moeder uit en werd later ook schrijfster.
• Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Helma Wolf-Catz actief in het verzet. Haar man overleed in een concentratiekamp.
• 'De dreiging' is een autobiografisch verhaal, geschreven in de derde persoon. Soms wordt vermeld dat ook andere romans en verhalen van haar autobiografisch zouden zijn, maar dit is een misverstand.
• Helma Wolf-Catz verzorgde causerieën voor de AVRO, de VARA en de BRT.
• Helma Wolf-Catz werkte mee aan de Lectuurinformatiedienst van het Nederlandse bibliotheek- en lectuurcentrum.
• Zesentwintig jaar lang beheerste een gecompliceerde (erfelijke) ziekte (polyneuropathie) haar leven. Zo was bijvoorbeeld eten haar regelmatig onmogelijk. Door deze ziekte was ze tot isolement gedwongen.
• De zeven romans 'Diepzee', 'Onderstroom', 'Koraalrif', 'Duizendbrand', 'Zeewier', 'Aardvuur' en 'Luchtkristal' vormen één romancyclus.
• De laatste tien jaar (vanaf 1968) woonde ze in Bussum. Voor haar gezondheid pakte dit in eerste insantie goed uit. Van 1973 tot 1978 kon ze weer zelfstandig lopen.
• Helma Wolf-Catz overleed in het Diaconessenhuis in Naarden.
• Helma Wolf-Catz werd op 25-01-1979 begraven op de Algemene Begraafplaats aan de Woensbergweg in Blaricum (graf N-9).

Anderen over Helma Wolf-Catz

• In onze hedendaagse letteren is Helma Wolf-Catz een geheel aparte figuur. Zij schrijft proza, maar zij is een dichteres. Haar klare, haast doorzichtige proza is dichterlijk in deze zin dat het verborgenheden oproept. Zij evoceert en bezweert. (Hans Warren, geciteerd op de stofomslag van 'Koraalrif')
• Zij had namelijk een geheim. Helma Wolf-Catz, over wie de laatste jaren niet zo veel meer werd vernomen, was in staat om ondanks haar handicaps altijd de moed erin te houden en die aan anderen door te geven. Ze had een apart soort humor. Ze kon met haar 78 jaar smoorverliefd raken op een acteur uit een televisie-serie. Ze kon verhalen vertellen, via Loeka, die ik nooit zal vergeten.
• Waar door bezieling en intuïtie dit inlevingsvermogen zich verheft tot het visionaire, zoals bijv. in vooral het eerste gedeelte van Helma wolf-Catz' Duizenbrand deel 4 en onbetwistbaar hoogtepunt van bovengenoemde cyclus, ontstaat dat beeld dat op geen echtheid meer getoetst behoeft te worden, opgeschreven als een ooggetuigeverslag. (Marie Schmitz, NRC, 22-01-1966)
  Er zijn mensen, die van Helma Wolf-Catz' boeken niets moeten hebben. Ik denk dat ze niet de moeite hebben genomen om haar écht te lezen. Ze heeft 'slechts' ooit een ANWB-prijs gekregen. Ze had méér verdiend. Misschien wijst dat de geschiedenis der letterkunde uit. (Ben Maandag, hvv, 10-02-1979)
• Het is te hopen dat haar werk de intensieve aandacht en bestudering krijgt, die het verdient. Daarvoor lijkt het mij ook nuttig indien een herdruk zou verschijnen van de reeds genoemde zevendelige romancyclus, die het nooit verder bracht dan één druk. (Wim J. Simons, UN, 03-01-1981)

Mijn favoriete citaat

Was het bittere, heilige ernst,
dat er mensen waren die hun krampachtigheid slechts konden laten varen,
hun haatgevoelens, hun rancunes,
wanneer de muziek hun wrede wensdromen opslorpte.
(Helma Wolf-Catz, Koraalrif, blz. 46)

Bronnen o.a.

• Van Vestdijk tot Vinkenoog (1969)
• De vrijheid roept de diepste slapers (1980)
• Spectrum Nederlandstalige auteurs (1985)
• Hun laatste rustplaats (1985)
• Winkler Prins lexicon van de Nederlandse letterkunde (1986)
• Hans Heesen e.a., Waar ligt Poot? (1997)
• Website van de Koninklijke Bibliotheek (januari 2024)